Mütəxəssislər hesab edirlər ki, mehmanxana və restoranlarda qiymətlərin baha olması, ölkə sərhədlərinin bağlı olması səyahətçilərin nəqliyyat xərclərinin dəfələrlə artırılmasına və müəyyən nəticələrə gətirib çıxarır. Məlum olub ki, yerli sfera istirahət edənlərin axını və xarici səyahətçilərin yerləşdirilməsi ilə bağlı son məlumatlar uzun müddətdir davam edən problemi üzə çıxarıb. Aidiyyəti rəsmilərin bölgələrimizin turistik cəlbediciliyi ilə bağlı açıqlamalarına baxmayaraq, imkanlı qonaqlar nədənsə paytaxtın qonaqpərvərlik obyektlərini seçirlər.
Milli Məclisin üzvü, iqtisadçı alim Vüqar Bayramovun sözlərinə görə, daxili turizm sektorunda müşahidə olunan tendensiya ondan ibarətdir ki, xarici turistlər Azərbaycan paytaxtına daha çox üstünlük verirlər. Statistika göstərir ki, respublikanın rayonları xarici qonaqların sayına görə hələlik ölkənin əsas şəhəri ilə rəqabət apara bilmir.
Deputat qeyd edib ki, paytaxt regionu ilə ölkənin qalan hissəsi arasında turizm rəqəmlərindəki fərq heyrətedicidir: “Səyahətçilərin 80 faizindən çoxu Bakını seçir. Azərbaycana gələn hər 100 turistdən yalnız 19-u paytaxtdan kənara çıxır və bölgələrimizə səfər edir. Məsələn, bu ilin doqquz ayının məlumatına görə, Qəbələ turistlərə üstünlük verənlərə görə ikinci yerdədir. Ancaq bizə gələn əcnəbilərin cəmi 4,7 faizi bu ərazidə qalıb. Bu siyahıda sonrakı yerdə Qusardır - turistlərin 4,3 faizi oradakı otellərdə qalıb. İstirahət edənlərin 3,7 faizi Naftalan, 3,5 faizi Quba, 0,6 faizi Şabranı seçib, xarici qonaqların 2,2 faizi isə digər şəhər və rayonlarda qalıb”.
“Gördüyünüz kimi, bizim regionlar hələ də xarici turistlərin sayına görə paytaxt mehmanxanalarından geri qalır. Paytaxtın infrastrukturunu nəzərə alsaq, bu, ümumilikdə normaldır. Lakin Bakıda və regionlarda otellərdə gecələmələrin sayında fərq çox böyükdür. Təəssüf ki, bölgələrimiz hələ də öz turizm potensialını tam reallaşdıra bilmir və bu, xarici turistlərin cəlb edilməsində çətinliklərlə müşayiət olunur. Burada təbii ki, qiymət vəziyyətini də nəzərə almaq lazımdır. Əksər regionlarda turizm xidmətlərinin qiyməti yüksəkdir, keyfiyyət hələ də standartlardan geri qalır”, - deyə mütəxəssis bildirib.
Bu arada Azərbaycana turist axını artır. Valyuta gəlirlərinə görə neftdən sonra ikinci olan sənaye öz mövqeyini artırır. Hazırda turizm Azərbaycanın ümumi daxili məhsulunun (ÜDM) təxminən 3,5 faizini təşkil edir və bu sektordan əldə olunan gəlir pandemiyadan əvvəlki 2019-cu illə müqayisədə 9 faiz artıb. Sənayedə mövcud vəziyyət durğun pandemiya illərindən köklü şəkildə fərqlənir. Bu ilin cəmi doqquz ayında ölkənin turizm sənayesində nəzərəçarpacaq canlanma müşahidə olunub - respublikaya 2 milyondan çox turist gəlib ki, bu da ötən ilin müvafiq ayları ilə müqayisədə 30,2 faiz çoxdur.
İyul ayı göstəriciləri xüsusilə təsiredicidir - bu ay ərzində xaricdən gələn qonaqların sayı 20 faiz artıb və onların ümumi sayı 270 minə çatıb. Müvafiq idarələrin məlumatına görə, turistlər bizə daha çox qonşu ölkələrdən - Rusiya və Türkiyədən gəlirlər. Ancaq bu il öz düzəlişlərini etdi. Hindistan gələn turistlərin sayına görə ilk üç ölkə arasındadır – bu günəşli ölkədən gələnlərin sayı iki dəfə artaraq 90 mini ötüb.
Bundan əlavə, Azərbaycana Çin və Cənubi Koreyadan qonaqlar getdikcə daha çox gəlir. Bu aylarda mehmanxanaların gəlirləri 26,7 faiz artaraq 468,5 milyon manat təşkil etsə də, əsas gəlirlər, formalaşmış ənənəyə uyğun olaraq, Bakının payına düşür.
İqtisadçıların fikrincə, istirahət edənlərin axınının yeni istiqamətləri ölkəmizin bu dövlətlərlə əlaqələrinin güclənməsinin və açıq-aşkar piar kampaniyasının nəticəsidir. Bununla belə, sənaye artımını təşviq etmək üçün digər tədbirləri də unutmaq olmaz, burada əsas şey qiymət siyasəti və qonaqpərvərlik xidmətlərinin keyfiyyətidir.
Bayramovun dediyinə görə, yerli iş adamları daha çox bahalı, yəni 4-5 ulduzlu otellər tikməkdə maraqlıdırlar: “Ona görə də hesab edirəm ki, biz sahibkarlarımızı aşağı büdcəli istirahət yerlərinin yaradılmasında hansısa formada maddi cəhətdən maraqlandırmalıyıq. Çıxış yolu kimi biz onları aşağı faizlə cəlbedici kredit xətləri ilə təmin edə və bu sahədə digər güzəştlər tətbiq edə bilərik ki, qonaqpərvərlik sənayesinin ucuz seqmentinə biznesimiz arasında tələbat olsun”.
Lakin əcnəbilərin Bakıda gecələməyi seçmələrinin səbəbləri fərqli ola bilər və təkcə paytaxtın istirahət üçün cəlbediciliyi ilə bağlı deyil. Sadəcə ona görə ki, yerli təcrübədə fərq qoymadan gələnlərin hamısı turist adlanır. Əcnəbilər isə Azərbaycana müxtəlif məqsədlərlə gələ bilirlər...