Samir Şərifovdan şok etiraf və itirilən 20 il - "Hökumət anlayırdı ki..."
Tarix: 28-05-2021, 11:40 | Çap et
Milli Məclisin dünən keçirilən iclasında “Azərbaycan Respublikasının 2020-ci il dövlət büdcəsinin icrası haqqında” qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı maliyyə naziri Samir Şərifov bildirib ki, ölkə iqtisadiyyatı 2 böyük şokla qarşılaşıb:
“Bunlardan biri pandemiya, ikincisi isə dünya bazarlarında xam neftə tələbatın azalmasıdır. Qeyd olunan proseslər iqtisadiyyata mənfi təsir göstərib. Dövlət büdcəsinin xərc strukturunda əhəmiyyətli dəyişiklik edilib. İqtisadi baxımdan ötən il bütün dünya ölkələri üçün ağır il kimi qalacaq”.
Qeyd edək ki, hələ bir neçə il öncə mütəxəssislər ölkə iqtisadiyyatının baş verəcək proseslərlərə hazır olmasını, o cümlədən neftdən asılılığı aradan qaldırmaq üçün qeyri-neft sektorunun inkişafının vacibliyini bildirirdilər. Yəni ölkə iqtisadiyyatının nazirin dediyi kimi, şokla qarşılaşmaması üçün vaxtında tədbirlər görülməli idi.
İqtisadçı-ekspert Natiq Cəfərli “Cümhuriyət” qəzetinə açıqlamasında bildirib ki, iqtisadi modelə keçid baş tutmadı və çox təəssüf ki, hökumət 2004-2015-ci ilə, devalvasiyalara qədər neftin qiymətinin, hasilatının yüksək olduğu dövrdə həddindən artıq tənbəlləşdi: “Hökumət iqtisadiyyatın çoxşaxəli modelə keçidiylə bağlı öncədən xəbərdarlıqlara, çağırışlara baxmayaraq, bu addımı ata bilmədi. Azərbaycanın həm dövlət büdcəsi, həm də ixracatı kəskin şəkildə neftdən asılı olaraq qalır. Son rəqəmlər göstərir ki, ixracatda neftdən, qazdan asılııq 90 faizdir. Büdcənin formalaşmasında da 60 faizə yaxın Dövlət Neft Fondundan tranfert olunur, yerdə qalan hissənin isə 15-32 faizi neft sektorundan gələn vergilər hesabına baş verir.
Yəni büdcənin formalaşmasında, ÜDM-də, xarici ticarətdə neftdən asılılıq kifayət qədər yüksəkdir. Hökumət 2015-ci ildə iki devalvasiyadan, neftin qiymətinin kəskin enməsindən sonra bəyan etsə də ki, çoxşaxəli iqtisadi modelə keçəcəyik, 6 il keçməsinə baxmayaraq ciddi bir iş görülmədi. Faiz olaraq bütün makroiqtisadi göstəricilərdə, büdcədə, xarici ticarətdə neftin payı neçə faiz nisbətində idisə, indi elə də qalır. Deməli, 2015-ci ildən sonra da çoxşaxəli iqtisadi modelə keçid baş vermədi. İndi dünyada gedən proseslər, neftə tələbatın azalması, pandemiya dünya iqtisadiyyatına vurduğu zərbə Azərbaycan iqtisadiyyatına da ciddi mənfi təsir göstərir. Bunun fəsadlarının aradan qaldırılması indi daha baha başa gələcək və zaman tələb edəcək. Son 20 ili götürsək, hökumət həddindən artıq böyük zaman itirdi və Azərbaycan bu zamanda çoxşaxəli iqtisadi modelə keçə bilmədi”.
Ekspertin fikrincə, qeyri-neft sektorunun inkişaf etdirilməsi üçün idarəetmənin fəlsəfəsi dəyişməlidir: “Azad və ədalətli məhkəmə sistemi olmalıdır. Bütün bunlar qeyri-neft sektorunun inkişafı üçün əsas faktorlardır. Güclü struktur, sistem islahatlarına gedilmədi. Nəticədə isə qeyri-neft sektorunda atılan addımların heç bir effekti olmadı. Əsas problem artıq iqtisadi məsələdə deyil, əsas problem idarəetmənin özündə, fəlsəfəsində cəmlənib. Belə çoxşaxəli, dərin islahatlara getmədikləri üçün indi bu vəziyyət yaranıb. Hökumət anlayırdı ki, qeyri-neft sektorunu inkişaf etdirmək lazımdır. Ancaq köklü islahatlara gedilməməsi nəticə etibarilə çoxşaxəli iqtisadi modelə keçidin yubanmasına və problemlərin yaranmasına səbəb oldu”.
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• 70 kiloqram qızılla saxlanılan hərbi attaşe DTX-də həbs edilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 23:36 |
|
|
|
• Putin bu ölkəni pay-püş edir: - Vaşinqton və Varşava plana şərikdir?
Bu gün, 21:35 |
|
|
|
• Duda İrəvanda: Azərbaycan sərhədinə gələcək - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 21:30 |
|
|
|
• "3-4 min manat tələb olunur, əgər bu davam etsə..." - Deputat SƏNƏDSİZ EVLƏRDƏN danışdı
Bu gün, 21:27 |
|
|
|
• "Qardaşım "ləyaqətsiz vərəsə" kimi məni məhkəməyə verib" - Tanınmış aktrisa
Bu gün, 20:18 |
|
|
|
• 145 saylı məktəbdən NARAZILIQ - İstilik yoxdur, uşaqlar xəstələnsə, kim cavab verəcək?
Bu gün, 20:13 |
|
|
|
• Xəstəxanalardakı “qəssab”lara bıçağı kim verir? – Nazirlik diplomsuz həkim sualından yayındı
Bu gün, 19:32 |
|
|
|
• Bakıda NATO nümayəndə heyəti ilə görüş keçirilib
Bu gün, 19:18 |
|
|
|
• Dollara rekord tələbat – Ekspertlər deyirlər ki...
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
• Dezinformasiyanın qarşısını hansı yollarla almaq olar? - Qərb mediası və Azərbaycan...
Bu gün, 18:58 |
|
|
|
• Bakı metrosunda yeni qatarları 1 milyon manata bu şirkət – TƏMİR EDƏCƏK
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
• Elza Seyidcahanın iddiasına nazirlikdən CAVAB
Bu gün, 18:39 |
|
|
|
• Bakıda aktrisa şikayət etdi, xanım prodüserə cinayət işi açıldı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 18:35 |
|
|
|
• Xırdalanda eyni şirkətə 3 ayda 4-cü tender verildi - Bu dəfə 1,8 milyon manat..
Bu gün, 18:34 |
|
|
|
• Qorxu filmlərini xatırladan UNİVERSİTET – Tərk edilmiş binanın aqibəti necə olacaq?
Bu gün, 18:31 |
|
|
|
• Bəlli dairələrin murazı gözündə qaldı, nəticələr var
Bu gün, 18:25 |
|
|
|
• Türkiyə-Azərbaycan sərhəddində 20 KİLOMETRLİK TIXAC... - Naxçıvan rəhbərliyi səbəbindən...
Bu gün, 18:18 |
|
|
|
• Əbu-Dabidə “Şuşa günləri” keçiriləcək – 182 min manat ayrıldı
Bu gün, 18:09 |
|
|
|
• Üç qüvvə birləşdi – Paşinyanın planı nədir?
Bu gün, 18:05 |
|
|
|
• Azərbaycanın sabiq deputatı olan general məhkəməyə verildi - DETALLAR
Bu gün, 18:03 |
|
|
|
• Gəncə Dövlət Tibb Kollecində RÜŞVƏT İDDİASI - Havayı yerə oxumayın..
Bu gün, 18:01 |
|
|
|
• Hərbi ekspert Ədalət Verdiyev həbs edilib - ŞOK TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
• “Salyan Oil Limited” YAŞILLIĞA QƏNİM KƏSİLDİ VƏ... - 25 MİNLİK CƏZA
Bu gün, 17:55 |
|
|
|
• “Gələcəyini Qur!” təhsil təqaüdünü qazanmış abituriyentlərlə “Veysəloğlu Şirkətlər Qrupu”nda görüş keçirildi - FOTO
Bu gün, 17:44 |
|
|
|
• COP29-da Azərbaycan tarixi nəticə əldə etdi - MƏQALƏ
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
• Qənirə Ataşovanın hesabı silindi - SƏHİYYƏ MAFİYASINI ifşa etmişdi...
Bu gün, 17:39 |
|
|
|
• Bakıda tiktoker qızdan ŞOK ƏMƏL: kişini tapıb ayağından öpdürdü - VİDEO
Bu gün, 17:27 |
|
|
|
• Boşanan qadına əxlaqsızlıq təklif edildi, əri və qardaşı... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:20 |
|
|
|
• Deputat qohumunu işdən çıxarıb öz xanımını təyin etdi - DETALLAR
Bu gün, 17:13 |
|
|
|
• Keşmiş işçici ilə KTN arasında QALMAQAL
Bu gün, 17:12 |
|
|
|
• Azərbaycanlı müğənnnilərin FANTASTİK YENİ İL QİYMƏTLƏRİ
Bu gün, 17:09 |
|
|
|
• Ölkəmizin iqlim diplomatiyasında uğuru - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 17:04 |
|
|
|
• Bələdiyyələr avtomobillərdən əmlak vergisi alacaq? – Deputatın təklifinə REAKSİYA
Bu gün, 17:02 |
|
|
|
• Vətəndaşın istifadə etmədiyi debet kartına borc gəlib... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 16:55 |
|
|
|
• "Uber” və “Bolt” sistemdə göstərilən avtomobil əvəzinə ünvana başqa avtomobillər göndərir: - BU QƏDƏR CƏRİMƏSİ VAR
Bu gün, 16:44 |
|
|
|
• Verilişlərdə ailə problemlərindən danışanlar xəstədir - "Vətəndaş A"nın Almazı
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
• Bağça müdiri "Şərurlu İsfəndiyar"ın şirkətini məhkəməyə verdi - SƏBƏB
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
• Rusiya son sutkada 8 ballistik raket vurub - KİV
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
• Güzəştli kreditlərə hamının "əli çatırmı"? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 16:27 |
|
|
|
• Ölkədə ətin qiyməti ilə bağlı narahatlıq: Bahalaşır? - AKTUAL
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
• Trampın Qarabağla bağlı dedikləri... - “İşə başladıqdan sonra...”
Bu gün, 16:21 |
|
|
|
• Türkiyə ilə sərhədimizdə yük maşınları niyə gözləyir?
Bu gün, 16:18 |
|
|
|
• Xırdalanın abadlaşdırılması 2 milyon manata – BAŞA GƏLƏCƏK
Bu gün, 16:10 |
|
|
|
• “2 gün mən, 2 gün də saxta həkimlər...” - Qənirə Ataşova açıqladı
Bu gün, 16:06 |
|
|
|
• NZS və Keşlənin sökülməsi Qiyamətə qalır? – “Dövlətin maliyyə imkanı yoxdur”
Bu gün, 16:05 |
|
|
|
• Rusiya ABŞ-yə cavab olaraq Asiyada orta və qısa mənzilli raketlər yerləşdirə bilər
Bu gün, 16:03 |
|
|
|
• Xırdalanda 4 ay əvvəl qazon əkilən parkda yenidən qazon əkiləcək - İcazə verin şübhələnək...
Bu gün, 15:39 |
|
|
|
• MN-in 9 milyonluq mənimsəməyə görə tutulan sabiq xidmət rəisinə HÖKM OXUNUB
Bu gün, 15:38 |
|
|
|
• Aptek müdirinin işçini DÖYMƏ BƏHANƏSİ... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:35 |
|
|
|
• Vilyam Hacıyevə hər ay 3 min AZN ödəyən rəis işdən çıxarıldı - DETALLAR
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
|