Cənab nazir, bura bilirsiniz, nə qədər turist cəlb etmək olar... - FOTOLAR
Tarix: 22-08-2017, 12:18 | Çap et
Tovuz rayonu Azərbaycanın qədim abidələrlə zəngin rayonlarından biridir. Rayon ərazisində hər addımda məbəd və monastırlar, qədim yaşayış məskənlərinə rast gəlmək mümkündür. Sputnik Azərbaycan-ın əməkdaşı bu dəfə qədim və sirli yaşayış məskəni olan Torpaqqalada olub.
Rayon mərkəzindən 12 km məsafədə, Kür çayının sağ sahilində yerləşən qədim şəhərgah, Aşağı Mülkülü kəndinin inzibati ərazisinə daxildir. Tarixi I minilliyə aid edilən yaşayış məskəni haqqında məlumata yazılı mənbələrdə çox az rast gəlinir. 1938-ci ildə qalada ilk dəfə araşdırma aparan sovet arxeoloqu Y.A. Paxomov buranın XI–XIII əsrlərdə Azərbaycanın həyatında böyük rol oynayan möhkəmləndirilmiş şəhər tipli yaşayış yeri olması qənaətinə gəlib.
6 hektar ərazini əhatə edən qədim şəhərgah 3 tərəfdən sıldırımla əhatə olunub, bir tərəfdən isə yalnız dar cığırın getdiyi təbii müdafiə quruluşuna malikdir. El arasında "Turan yolu" deyilən, Böyük İpək Yolu üzərində yerləşməsi buranın sürətli inkişafına təkan verib. Ərazidə, yaxınlıqda olmayan, on kilometrlərlə uzaqdan gətirilmiş nəhəng daşlardan inşa edilmiş qala, ibadətgah, su quyuları və digər tikililərin bir hissəsi hələdə qalmaqdadır. Burada dağınıq halda hər addımda rast gəlinən boyalı saxsı qab qalıqları isə üzərindən 100 illər keçməsinə baxmayaraq öz rəngini və parlaqlığını qoruyub saxlamaqdadır.
Qədim yaşayış məskəni barədə Sputnik Azərbaycana danışan həvəskar araşdırmaçı Bəhruzər Rüstəmov buranın tam araşdırılmamış abidələr siyahısına aid edir. "Torpaqqala sovetlər dövründə araşdırıldığından, milli yanaşmayla tədqiq edilməsinə çox böyük ehtiyac var. Abidə hələ ötən əsrin ortalarında dövlət qeydiyyatına alınsa da, yaxşı qorunmayıb. Yaşayış məskəninin ətrafı sovxoza əkin sahəsi kimi verilib. Tırtıllı traktorlarla ərazi atım-atım edilib. Kotana ilişən küp qəbirlər, sümüklərin hamısı əraziyə səpələnib. Hazırda da ərazidə bir neçə kəndin pay torpaqları yerləşir. Sonradan isə "qara arxeoloqlar" ərazini öz məqsədləri üçün istifadə ediblər. Özbaşına qazıntılar aparılıb. Hansısa tarixi sirri aça biləsi materiallar ya götürüb, ya da dağıdılıb".
Bəhruzər müəllim yaşayış məskənində yerləşən mistik tikililər barədə də danışıb: "Mən araşdırmalarımda çox maraqlı bir şeyə rast gəldim. Uçurumda, güman ki, ibadət yeri olan bir tikili var. Əraziyə yolu düşən ovçular, bir hissəsi salamat qalmış bu tikili istiqamətində güllə atmağın mümkün olmadığını deyirlər. Çünki həmin istiqamətdə güllə açılmır. Hətta, mübahisə edən adamlar da olub ki, sonradan sınayaraq bunun həqiqətən belə olduğunu deyiblər. Yəqin ki, bu o dövr insanlarının gizli elmlərdən agah olmaları, qravitasiyanı idarə edə bilmək bacarığı ilə əlaqədardır."
Həvəskar diyarşünas, dövrünün əsas ticarət mərkəzlərindən sayılan Torpaqqalanın XVI- XVII əsrlərədək mövcudluğunu saxladığını bildirir. Son orta əsrlərdə Böyük İpək Yolunun əhəmiyyətini itirməsi səbəbindən əhali tədricən ərazini tərk edərək, hazırkı Tovuz və Ağstafa rayonlarına yayılaraq bir neçə kəndin əsasını qoyduqlarını və şəhərin tənəzzül etməsini deyir.
Əraziyə ən axın yaşayış məntəqəsi olan Aşağı Mülkülü kənd sakinləri də yaşayış məskəninin çox tarixi sirləri aça biləcəyini deyərək, abidənin daha dəqiq araşdırılmasını istəyirlər. Mülkülülər bu gün də öz ata-baba yurdlarını unutmur, mütəmadi olaraq Torpaqqalanı ziyarət edirlər. Hələ sovetlər dövründə keçirilən 1 may həmrəylik günündə kənd camaatı rəsmi paradlara deyil, Torpaqqalaya üz tutublar. Müstəqillik dövründən sonra isə sakinlər 9 may qələbə gününü bir qayda olaraq Torpaqqalada keçirir, ata-babalarının yurd yerlərini ziyarət edir, eyni zamanda bu təbii gözəllikdən zövq alaraq istirahət edirlər.
         
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Tovuz Sosial- İqtisadi Kollecin yeni direktorundan da şikayət var – Müəllimlər haqlarını tələb edir
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Dövlət Sosial Müdafiə Fondunun ağırlaşan pensiya şərtləri... pensiyaçı sayını azaldır
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • Xalq artisti film vaxtı həqiqətənmi bətnindəki övladını itirib?
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Məhkəmə Zümrüd Yağmurun barəsində axtarış qərarı çıxardı - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 10:11 |
|
|
|
| • Malalamaqla deyil, bu nazir dəyişməlidir… - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 10:07 |
|
|
|
| • “Christian Dior" Azərbaycanda 4,3 mln. avroluq şirkətini ləğv edib
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • 13 maddəlik razılaşma: Bakı və İrəvan ilin sonuna kimi... - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 09:53 |
|
|
|
| • “City Leasing Group”a direktor təyin olunub - FOTO
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • Əlavə ödənişlər hansı tələblərə əsasən ödənilir? - Ekspert danışır...
Bu gün, 09:40 |
|
|
|
| • ADY-yə məxsus iki şirkət birləşir
Bu gün, 09:34 |
|
|
|
| • Azərbaycan 15 ildən çoxdur ki... NATO sistemi üzərində işləyir
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Hərbi ekspertin HƏBSİ: Qəsd, yoxsa... - ŞOK DETALLAR
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Keçmiş `JEK` müdiri sakinləri DƏRDƏ SALIB... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Naxçıvan hakimiyyətinə AĞIR İTTİHAM - "1 milyardlıq layihəni..."
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Vətəndaşların fərdi məlumatlarını ələ keçirən kibercinayətkarların məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 09:04 |
|
|
|
| • Hakim doğru-dürüst QƏRAR VERƏCƏKMİ? - "Sonra da soruşurlar ki..."
Bu gün, 09:03 |
|
|
|
| • ABŞ hələ də "Oreşnik" raket sınaqlarının vurduğu zərəri hesablamayıb - Sabrina Sinqx
Bu gün, 08:55 |
|
|
|
| • Açıq-aşkar ZAY MƏHSUL satırlar... - GİLEY
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • “Capital City” MTK üçün İNSAN CANI BİR HEÇDİR... - BU NƏDİ BELƏ?..
Bu gün, 08:40 |
|
|
|
| • SALYANDA 100 YAŞLI TARİXİ BİNA UÇUR... - DİQQƏT
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • “Yaşıl dəhliz”ə kimlər və necə nəzarət edir? - Mallar başqa, sənədlər başqa...
Bu gün, 08:29 |
|
|
|
| • Bakıdan sonra İrəvana getdi: Qovluğunda nə var idi? - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:26 |
|
|
|
| • Maaş və pensiya artımları, Yeni il bayramında artan tələbat - Bahalaşmanın qarşısı necə alına bilər?
Bu gün, 08:23 |
|
|
|
| • TRENDYOL müştəriləri narazılıq edir - SON GÜNLƏR...
Bu gün, 08:16 |
|
|
|
| • Din tayfası da Nəcəflidən GİLEY EDİR - İLGİNC FAKT
Bu gün, 08:11 |
|
|
|
| • 70 kilo qızılın izi ilə: ƏSLİNDƏ... - Daha bir məqam...
Bu gün, 08:03 |
|
|
|
| • Talıbovun gedişindən, Nəcəflinin gəlişindən 2 il ötür: Naxçıvanda nələr dəyişib? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • Dudanın İrəvanda buna çalışır: Sərhəddə təxribat ola bilər - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 07:03 |
|
|
|
| • "Qazprombank"a qarşı sanksiyalar Türkiyə-Rusiya qaz ödənişlərində problemlər yarada bilər - Amerikanın oyunları...
Bu gün, 06:49 |
|
|
|
| • "Bu, iqlim böhranının ön cəbhəsində olanlar..." - COP29-un ardından...
Bu gün, 06:44 |
|
|
|
| • 1500 məktəb bağlanır: Şagird və müəllimlər necə olacaq? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:40 |
|
|
|
| • QHT sədrinin deputatlıq sevdası ərinin karyerasını bitirdi - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 06:37 |
|
|
|
| • İmişli və Cəlilabad rayonlarında yerləşən torpaq sahələri üçün hərrac keçiriləcək
Bu gün, 03:04 |
|
|
|
| • “Dövlət bunu boş yerə etmir…” - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 02:59 |
|
|
|
| • Niyə axı bizdə BƏLƏDİYYƏ SİSTEMİ uğur qazanmır? - ARAŞDIRMA
Bu gün, 01:42 |
|
|
|
| • Müəllimlərin maaşı vergidən azad ediləcək? - AÇIQLAMA
Bu gün, 01:27 |
|
|
|
| • Avropada müharibə kabusu: Azərbaycan hansı təhlükə ilə üz-üzə qalıb? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 01:22 |
|
|
|
| • 7 ildir dələduz işçilərə görə sığorta ödənişi edilmir - İLGİNC FAKT
Bu gün, 00:47 |
|
|
|
| • Ermənistan “müharibə qovşağı”na çevrilir... - "Qərb regionda savaş lazımdır"
Bu gün, 00:37 |
|
|
|
| • "Axı hakimiyyət bir tək Trampdan ibarət deyil..." - Ərəstun Oruclu ŞƏRH EDİR
Bu gün, 00:33 |
|
|
|
| • "Sənətçilər aparıcıya tapşırır ki, təqdimatı yola ver"
Bu gün, 00:27 |
|
|
|
| • Uşaqlar pul yığıb, sinfi qızdırır... - NAZİRİN NƏZƏRİNƏ...
Bu gün, 00:24 |
|
|
|
| • Azərbaycan Ermənistandan 1 trilyon dollar təzminat tələb edir – Ermənistan rəsmisi açıqladı
Bu gün, 00:19 |
|
|
|
| • Verdiyevin həbsi: Necə davranmaq lazımdır? - AKTUAL
Bu gün, 00:17 |
|
|
|
| • Dünyanın ən yaxşı universitetləri - Siyahıda olmaq nə üçün vacibdir?
Dünən, 20:39 |
|
|
|
| • Bakı ilə Vaşinqton arasında nələr razılaşdırıldı? - Əliyevin Trampa zənginin pərdəarxası
Dünən, 20:36 |
|
|
|
| • Polşanın təklifi yaxşı nəticələr vəd etmir -Sanki bizi ATƏT-in Varşava qrupuna cəlb etmək istəyirlər
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • MTK-ların qazanc yolu: Daha çox pul yığmaq üçün... - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Elcan Rəsulov yıxılıb başından zədə aldı
Dünən, 18:21 |
|
|
|
| • Dövlət əleyhinə kampaniya aparan “Çaqqal” ləqəbli şəxs kimdir? - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 18:17 |
|
|
|
|
