Cənab nazir, bura bilirsiniz, nə qədər turist cəlb etmək olar... - FOTOLAR
Tarix: 22-08-2017, 12:18 | Çap et
Tovuz rayonu Azərbaycanın qədim abidələrlə zəngin rayonlarından biridir. Rayon ərazisində hər addımda məbəd və monastırlar, qədim yaşayış məskənlərinə rast gəlmək mümkündür. Sputnik Azərbaycan-ın əməkdaşı bu dəfə qədim və sirli yaşayış məskəni olan Torpaqqalada olub.
Rayon mərkəzindən 12 km məsafədə, Kür çayının sağ sahilində yerləşən qədim şəhərgah, Aşağı Mülkülü kəndinin inzibati ərazisinə daxildir. Tarixi I minilliyə aid edilən yaşayış məskəni haqqında məlumata yazılı mənbələrdə çox az rast gəlinir. 1938-ci ildə qalada ilk dəfə araşdırma aparan sovet arxeoloqu Y.A. Paxomov buranın XI–XIII əsrlərdə Azərbaycanın həyatında böyük rol oynayan möhkəmləndirilmiş şəhər tipli yaşayış yeri olması qənaətinə gəlib.
6 hektar ərazini əhatə edən qədim şəhərgah 3 tərəfdən sıldırımla əhatə olunub, bir tərəfdən isə yalnız dar cığırın getdiyi təbii müdafiə quruluşuna malikdir. El arasında "Turan yolu" deyilən, Böyük İpək Yolu üzərində yerləşməsi buranın sürətli inkişafına təkan verib. Ərazidə, yaxınlıqda olmayan, on kilometrlərlə uzaqdan gətirilmiş nəhəng daşlardan inşa edilmiş qala, ibadətgah, su quyuları və digər tikililərin bir hissəsi hələdə qalmaqdadır. Burada dağınıq halda hər addımda rast gəlinən boyalı saxsı qab qalıqları isə üzərindən 100 illər keçməsinə baxmayaraq öz rəngini və parlaqlığını qoruyub saxlamaqdadır.
Qədim yaşayış məskəni barədə Sputnik Azərbaycana danışan həvəskar araşdırmaçı Bəhruzər Rüstəmov buranın tam araşdırılmamış abidələr siyahısına aid edir. "Torpaqqala sovetlər dövründə araşdırıldığından, milli yanaşmayla tədqiq edilməsinə çox böyük ehtiyac var. Abidə hələ ötən əsrin ortalarında dövlət qeydiyyatına alınsa da, yaxşı qorunmayıb. Yaşayış məskəninin ətrafı sovxoza əkin sahəsi kimi verilib. Tırtıllı traktorlarla ərazi atım-atım edilib. Kotana ilişən küp qəbirlər, sümüklərin hamısı əraziyə səpələnib. Hazırda da ərazidə bir neçə kəndin pay torpaqları yerləşir. Sonradan isə "qara arxeoloqlar" ərazini öz məqsədləri üçün istifadə ediblər. Özbaşına qazıntılar aparılıb. Hansısa tarixi sirri aça biləsi materiallar ya götürüb, ya da dağıdılıb".
Bəhruzər müəllim yaşayış məskənində yerləşən mistik tikililər barədə də danışıb: "Mən araşdırmalarımda çox maraqlı bir şeyə rast gəldim. Uçurumda, güman ki, ibadət yeri olan bir tikili var. Əraziyə yolu düşən ovçular, bir hissəsi salamat qalmış bu tikili istiqamətində güllə atmağın mümkün olmadığını deyirlər. Çünki həmin istiqamətdə güllə açılmır. Hətta, mübahisə edən adamlar da olub ki, sonradan sınayaraq bunun həqiqətən belə olduğunu deyiblər. Yəqin ki, bu o dövr insanlarının gizli elmlərdən agah olmaları, qravitasiyanı idarə edə bilmək bacarığı ilə əlaqədardır."
Həvəskar diyarşünas, dövrünün əsas ticarət mərkəzlərindən sayılan Torpaqqalanın XVI- XVII əsrlərədək mövcudluğunu saxladığını bildirir. Son orta əsrlərdə Böyük İpək Yolunun əhəmiyyətini itirməsi səbəbindən əhali tədricən ərazini tərk edərək, hazırkı Tovuz və Ağstafa rayonlarına yayılaraq bir neçə kəndin əsasını qoyduqlarını və şəhərin tənəzzül etməsini deyir.
Əraziyə ən axın yaşayış məntəqəsi olan Aşağı Mülkülü kənd sakinləri də yaşayış məskəninin çox tarixi sirləri aça biləcəyini deyərək, abidənin daha dəqiq araşdırılmasını istəyirlər. Mülkülülər bu gün də öz ata-baba yurdlarını unutmur, mütəmadi olaraq Torpaqqalanı ziyarət edirlər. Hələ sovetlər dövründə keçirilən 1 may həmrəylik günündə kənd camaatı rəsmi paradlara deyil, Torpaqqalaya üz tutublar. Müstəqillik dövründən sonra isə sakinlər 9 may qələbə gününü bir qayda olaraq Torpaqqalada keçirir, ata-babalarının yurd yerlərini ziyarət edir, eyni zamanda bu təbii gözəllikdən zövq alaraq istirahət edirlər.
         
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Ermənilərin uydurma filmlərinə cavabımız niyə gecikir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 08:20 |
|
|
|
| • İrəvanın gözləntisi böyükdür – ABŞ-nin siyasəti dəyişəcəkmi?
Bu gün, 08:14 |
|
|
|
| • Şərur sakini ədalətsizliklə ÜZ-ÜZƏ... - VİDEOGİLEY
Bu gün, 08:09 |
|
|
|
| • Həm alanın, həm satanın vergi borcu var - Təmir "alış-verişi"...
Bu gün, 07:59 |
|
|
|
| • Cəbrayılın azad olunması Azərbaycan Ordusunun şücaətinin nəticəsidir -İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 07:55 |
|
|
|
| • Bu hücum ABŞ-a İrana zərbə bəhanəsi verdi -- Mümtaz
Bu gün, 07:07 |
|
|
|
| • Rusiya, Çin və İran Birləşmiş Ştatları dünya liderliyindən sıxışdırıb çıxarır - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 07:01 |
|
|
|
| • Ziya Məmmədovdan qalma problem... - hələ də BƏLASINI ÇƏKİRİK...
Bu gün, 06:54 |
|
|
|
| • “Heykəltəraş can qoyub, ayıb deyilmi?” - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 06:50 |
|
|
|
| • 5 oktyabr olmadan qalmaqal başlayıb: Müəllimlərə hədiyyə verilməlidir? - AKTUAL
Bu gün, 06:48 |
|
|
|
| • İran İsrailin HHQ-nin iki bazasına və kəşfiyyatının qərargahına zərbələr endirib - TASS
Bu gün, 06:43 |
|
|
|
| • Vətəndaş “Unibank”a ödəniş etməyəcək... - "Nə edirlər, etsinlər..."
Bu gün, 06:41 |
|
|
|
| • İsrail raket hücumuna İranın nüvə obyektlərinə zərbə endirməklə cavab verə bilər - KİV
Bu gün, 06:35 |
|
|
|
| • İsrail İrana necə cavab verəcək? – Bakı üçün 3 təhlükə
Bu gün, 00:11 |
|
|
|
| • "Dünya yanır və nəzarətdən çıxır... - Ölkəmizi idarə edən yoxdur"
Bu gün, 00:09 |
|
|
|
| • İran prezidenti Məsud Pezeşkian "X" hesabında paylaşım etdi - "Bu hələ..."
Bu gün, 00:07 |
|
|
|
| • Nazirlik 5 milyon dəyərində iki tenderə yekun vurdu - QALİB ŞİRKƏT
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • İsrailin müdafiə naziri ÖLDÜRÜLÜB? - KİV
Bu gün, 00:03 |
|
|
|
| • Sumqayıtda yolların təmiri 2 milyona - BAŞA GƏLƏCƏK
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • "Ermənistan istədiyimiz dəyişikliyi etmədən sülhə imza atsaq, gələcəkdə yeni münaqişələrə qapı açılar"
Dünən, 19:10 |
|
|
|
| • TƏBİB-in sevimli şirkəti: “VEST SUPPLY”... - Bir ildə 40-a yaxın tenderin qalibi olub
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • Bu il sülh müqaviləsinin imzalanması mümkündür - ÇÜNKİ...
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • “Qarabağın Bakıya verilməsində Makronun rolu az olmayıb” - Benyamin Matevosyan
Dünən, 18:56 |
|
|
|
| • İran İsrailə ballistik raketlərlə hücum etməyə hazırlaşır - CNN
Dünən, 18:06 |
|
|
|
| • Simonyan yarımçıq sülh istəyir - Bakıdan reaksiya gəldi
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Aşıq Əhliman səhhətindən danışdı: - "Dərmanlarla yaşayıram"
Dünən, 17:58 |
|
|
|
| • Ermənistanı qorxuya salan proses: - Sərhədində 286 min kv.km-lik Güney Azərbaycan dövləti
Dünən, 17:57 |
|
|
|
| • "Türkiyə ilə sərhədlərin açılması azad bazar üçün çox vacibdir..." -Katolikosun Vatikandakı nümayəndəsi
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Bu dəfə “Maqsud İbrahimbəyov Mərkəzi”ndən 75 min alacaqlar – Çarçarovlar “iş başında”
Dünən, 17:50 |
|
|
|
| • Azərbaycanlılara məxsus 40 min mikrotoponim var ki... - onları mərhələ-mərhələ DƏYİŞDİRİBLƏR...
Dünən, 17:46 |
|
|
|
| • Azərbaycandakı inşaat şirkəti “Diadem”in xalis mənfəəti kəskin düşüb - TƏFƏRRÜAT
Dünən, 17:41 |
|
|
|
| • Rusiya 35 Azərbaycan vətəndaşına müvəqqəti sığınacaq verib - İLGİNC
Dünən, 17:38 |
|
|
|
| • "Paşinyan ölkənin ləyaqətini alçaldır" - Artsvik Minasyan
Dünən, 17:36 |
|
|
|
| • Aslan Xasıyev “Rabitəbank”dan UZAQLAŞDI
Dünən, 17:35 |
|
|
|
| • Agentlik xarici elektrik təchizatı işlərinə 1,3 milyon manat - AYIRDI
Dünən, 17:28 |
|
|
|
| • “O bura gəlsə venamı kəsib sizi zibilə salacam” - Müğənni ilə MÜSAHİBƏ
Dünən, 17:11 |
|
|
|
| • “Türməni pis vəziyyətə salıblar, tapşırıq vermişəm ki...” – Aydın Abbasov ŞİKAYƏTLƏNDİ
Dünən, 17:06 |
|
|
|
| • "Adam təklif etdi, mən də qəbul etdim - "Niyə bu, insanları təəccübləndirir?"
Dünən, 17:00 |
|
|
|
| • Nazir onları müavin təyin etdi - FOTO
Dünən, 16:57 |
|
|
|
| • Bakıdakı dəhşətli cinayətin DETALLARI – “Birinci o məni bıçaqladı...”
Dünən, 16:54 |
|
|
|
| • “Batıgöz” klinikası insanların gözü ilə necə “oynayır”? - "...məhkəmədə görüşəcəyik"
Dünən, 16:49 |
|
|
|
| • Qadın ərinə şərt qoydu: "O biri kişini də qəbul edəcəksən, yoxsa..." – ŞOK TƏFƏRRÜAT
Dünən, 16:45 |
|
|
|
| • Nizaməddin Babanlı vəzifəsindən azad olundu - işində verdiyi nöqsanlara görə
Dünən, 16:43 |
|
|
|
| • “AcccesBank” 8 nəfəri evdən küçəyə atır - ADLAR
Dünən, 16:35 |
|
|
|
| • Paşinyan Qərbə baxsa da, Rusiyadan qazanır - ARAŞDIRMA
Dünən, 16:33 |
|
|
|
| • Afətdən ONU QINAYANLARA: - “Deyəcəklər ərə getdi, ərdə oturmadı”
Dünən, 16:31 |
|
|
|
| • Paşinyandan Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mühüm AÇIQLAMA
Dünən, 16:23 |
|
|
|
| • Azərbaycan şirkəti nizamnamə kapitalını 1.2 milyon manat azaldır
Dünən, 16:22 |
|
|
|
| • İran-Rusiya-Ermənistan üçbucağı: Bölgədə nə baş verir? - GƏLİŞMƏ
Dünən, 16:20 |
|
|
|
| • Beynəlxalq güclərin savaş meydanı: - Ermənistanda revanşizm meyilləri artmaqdadır
Dünən, 16:14 |
|
|
|
|
