İran: dərinləşən iğtişaş, rejimə qarşı blok səfərbərliyi və saatlı bomba effekti - İNCƏLƏMƏ...
Tarix: 15-10-2022, 11:00 | Çap et
Bəzi ekspertlər hesab edirlər ki, İran rejimi ictimai quruluşda müəyyən güzəştlər edəcək. Yəni qamçı göstərdilər, indi kökə vaxtı gəldi. Yəni onların devrilməməsi, inqilab baş verməməsi üçün bəzi yumşaldıcı tədbirlər, o cümlədən hicab məsələsində və s. yumşalmalar ehtimal edilir.
Bu fərziyyə nə dərəcədə reallaşa bilər? İrandakı hazırkı etiraz hadisələri necə bitə bilər? Mollakratiya rejiminin zəifləməsi nə dərəcədə gözlənilir? Neft-qaz sənayesində Rusiya ilə 40 milyard dollardan çox dəyərə malik olan yeni müqavilə ona hansısa şəkildə kömək edə bilərmi?
Bu yaxınlarda tərəflər yataqların işlənməsi üçün anlaşma memorandumu, həmçinin mayeləşdirilmiş təbii qazın istehsalı üçün qaz kəmərlərinin və qurğularının tikintisinə dair saziş imzalayıblar. Ola bilsin ki, yaxın illərdə İranda hadisələrin inkişafı ehtimalı ilə bağlı başqa fikirlər də ortaya çıxsın.
DİA.AZ xəbər verir ki, baş verənləri AYNA-ya ukraynalı analitik, Yaxın Şərq Araşdırmaları Mərkəzinin (Kiyev) icraçı direktoru İqor Semivolos şərh edib:
“Belə fərziyyələr var. Xüsusilə də, rejim ənənəvi təsir üsullarının və zorakılıqdan hissə-hissə istifadənin nəticə əldə etmədiyini dərk etdiyi üçün bu yumşalmalara təkan verə bilər. Əslində, biz son onilliklərin ən böyük siyasi etirazı ilə üzləşirik, bu, əlbəttə ki, hələ inqilabi xarakter almayıb, lakin artıq “böyük iğtişaşlar” kimi qiymətləndirilə bilər.
Rejimin dialoqa hazır olduğunu nümayiş etdirməklə geri çəkilə biləcəyinə dair siqnallar həqiqətən də gəlir, lakin onlar mollakratiyanın əleyhdarlarının kifayət qədər aşağılayıcı şərhləri ilə müşayiət olunur. Yəni etirazçılar xoş niyyətə inanmırlar və onlar özləri belə söz-söhbətləri zəiflik əlaməti kimi qiymətləndirirlər. Bu paradoks totalitar rejimin “Axilles dabanı”dır – opponentlərlə aktiv qarşıdurma şəraitində hakimiyyət daim zorakılıq səviyyəsini artırmalı, eyni zamanda bunun müqabilində hansısa güzəştlərə getməlidir.
Problem ondadır ki, islamçı rejim əhalinin əksəriyyətinə yoxsulluq və hüquqsuzluqdan başqa bir şey təklif edə bilməz və İslamda vacib olan ədalət anlayışına ənənəvi arxalanma küçələrdəki qırğınlardan sonra öz effektivliyini dayandırır. Nəhayət, etirazın sönmək əvəzinə, onun daha genişləndiyini və dərinləşdiyini görürük ki, bu da rejimin özünün davamlı mövcudluğu üçün həqiqətən təhlükəli olur. Ənənəvi və rahat şəhər siniflərinə “bazari”lər – bir vaxtlar rejimin dayağı olan kiçik bazar tacirləri, neft emalı zavodunun işçiləri, gənclər və onların valideynləri də qoşulur. Problemlərə qarşı blok səfərbərliyi üzdədir - milli problemlər saatlı bombaya çevrilir.
Bunun necə bitəcəyini proqnozlaşdırmaq çətindir. Ümumiyyətlə, hər şey rejimin dağılmasına doğru gedir, lakin bu yolda çoxlu sualtı cərəyanlar var - raketlər, dronlar, aviasiya və donanma ilə Stalinist NKVD-nin reinkarnasiya edilmiş versiyasına çevirilən SEPAH-ın (İslam İnqilabı Keşikçiləri Korpusunun) - dövlət daxilindəki dövlətin gücü nə qədərdir? Bu qrup nəinki daxili siyasi vəziyyətə nəzarət edir və məqbul zorakılıq səviyyəsini müəyyənləşdirir, onlar mahiyyətcə dövləti özəlləşdirdilər, nəhayət, onun institutlarını ələ keçirdilər və islamçı siyasi sistem çərçivəsində müxtəlif siyasətçiləri barışdırmağa imkan verən respublikaçılıq ideyasını məhv etdilər.
Ortamüddətli perspektivdə, məsələn, bir il ərzində hadisələrin inkişafını qiymətləndirsək, o zaman İranda inqilabdan və Ruhullah Musəvi Xomeyninin Tehrana qayıdışından əvvəl baş vermiş 1978-ci il hadisələri ilə nəticələrinə oxşar eskalasiya ssenarisini aydın görə bilərik. Kim bilir, gələn il Rza Pəhləvinin təyyarədə uzun sürgündən sonra zəfərlə ölkəyə qayıtmasını görəcəyikmi?
Rusiya-İran münasibətlərinə gəlincə, bu münasibətlər nə qədər uzansa, bir o qədər də Moskvanın Ukraynaya qarşı apardığı müharibənin girovuna çevrilir. İranın kamikadze pilotsuz təyyarələrinin çatdırılması, Ukraynanın mülki və infrastruktur obyektlərinə zərbələrin endirilməsində iranlı təlimatçıların birbaşa iştirakı Putin əleyhinə koalisiya ölkələrinə qarşı müharibə aktıdır. Diktatorlar indi öz-özlərinə nə düşünürlərsə etsinlər, nə qədər şişirtməyə və inam nümayiş etdirməyə çalışsalar da, onların sonu eyni olacaq. Uduzmaq və unudulmaq”.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Aşıq sənətinə dövlət qayğısının bariz nümunəsi - MƏQALƏ
Bu gün, 11:29 |
|
|
|
| • İranla Ermənistan ticarət mübadiləsi haqqında saziş imzalayıb
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • “Gümrü-Qars dəmir yolu...” - Erməni nazirin müavini
Bu gün, 11:27 |
|
|
|
| • Bakı şəhər DYP-dən MÜHÜM TƏDBİR - FOTO
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Burada təhsildən daha çox puldan danışılır... - Və yaxud Əmrullayevin YIXDIĞI EV...
Bu gün, 11:21 |
|
|
|
| • Ermənistanın ədliyyə naziri istefa verib - KİV
Bu gün, 11:15 |
|
|
|
| • KOBİA “sevimli şirkətinə” bu dəfə 286 min manat ayıracaq - DETALLAR
Bu gün, 11:10 |
|
|
|
| • “Unibank” faiz bataqlığıdır, məndən 3 min manata 8 min manat faiz istədilər” - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 11:04 |
|
|
|
| • Yasamalda abadlıq işlərini həyata keçirən Ramil adlı şəxs kimdir? - “Ay xanım, siz kimsiniz, məni niyə narahat edirsiniz?”
Bu gün, 11:01 |
|
|
|
| • Bu gün AŞPA-da yeni "erməni şousu" başlanır - ZİBİLƏ DÜŞMÜŞÜK...
Bu gün, 10:54 |
|
|
|
| • "Məharət-2024" kompüter dəstəkli birgə komanda-qərargah təliminin açılış mərasimi keçirilib
Bu gün, 10:40 |
|
|
|
| • KAPİTAL BANK müştəriləri belə risqə atır... - BU DA FAKT!!!
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • Hər il kitab yeniləməklə nə qədər PUL SİLİRSİNİZ? - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 10:30 |
|
|
|
| • İşçi ilə bağlanmış Əmək müqaviləsi aşağıdakı yolla ləğv edilə bilər - Ekspert danışır...
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • Pənah Hüseyn niyə istefa vermədi? - Özü açıqladı
Bu gün, 10:16 |
|
|
|
| • Bu şirkət nizamnamə kapitalını yenə azaltdı - bu dəfə 1,2 milyon manat vəsait geri çəkildi
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • “BazarStore”da yeni təyinat - FOTO
Bu gün, 10:14 |
|
|
|
| • Bələdiyyə sədri müəllim kimi işə götürülür, 15-20 ilin müəllimləri isə... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:06 |
|
|
|
| • "Böyüklü-kiçikli məmurlar milyonları, milyardları dağıdırlar" - REAKSİYA
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Bıçaqlanan məktəb direktoru ilə katibə arasında məhkəmə çəkişməsi davam edir
Bu gün, 09:58 |
|
|
|
| • 23 il əvvəl Şeyx Şamilin büstünü partladan, hərbi hissəyə hücum edən ömürlük məhkum qardaşlar barədə qərar açıqlanıb
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • Məhkəmə sabiq deputata qarşı dələduzluq etdiyi üçün həbs olunan iş adamının şirkəti ilə bağlı qərar verdi
Bu gün, 09:56 |
|
|
|
| • "Bu məkanda doğru sözü danışmağa, yazmağa imkan tanımırlar..." - deputat
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Nazir rektorun oğluna yeni vəzifə verdi - ƏMR
Bu gün, 09:50 |
|
|
|
| • Mişustini İrəvana aparan DAHA BİR SƏBƏB - AKTUAL
Bu gün, 09:46 |
|
|
|
| • İsrailin bu hücumda iki cari hədəfi var... - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 09:44 |
|
|
|
| • Naxçıvanda `Xan` gedib... `Canişin` gəlib... - DƏYİŞƏN HEÇ NƏ YOXDUR...
Bu gün, 09:42 |
|
|
|
| • "Gah deyirlər olacaq, gah da deyirlər, mümkün deyil" - GİLEY
Bu gün, 09:33 |
|
|
|
| • 5 yerə bölünəcək İrandan BİZƏ PAY VARMI? - HAZIR OLMALIYIQ...
Bu gün, 09:28 |
|
|
|
| • Aşıq Ələsgərin heykəli tənqid olundu - Müəllifin cavabı...
Bu gün, 09:26 |
|
|
|
| • ADB dəmir yollarının rəqəmsallaşdırılması üçün Azərbaycana 47 milyon ABŞ dolları ayırır
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • BRİCS-ə üzvlük müraciətindən nə xəbər? - prosedurların ikisi keçilib, sonra...
Bu gün, 09:24 |
|
|
|
| • “Bank Respublika”nın uğursuz yatırımı - Şirkətin biznesi sürətlə əriyir
Bu gün, 09:22 |
|
|
|
| • Kəsilən pensiya və pulsuzluğun yaratdığı ailə faciəsi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • Göyçayda fermerlər ÇƏTİN DURUMDA - "Bir budaqda üç nar var, üçü də çürükdür..."
Bu gün, 09:19 |
|
|
|
| • Xeyir mənşəcə yalandır! - Aqşin Yenisey yazır...
Bu gün, 09:14 |
|
|
|
| • Hindistan Ermənistana ballistik raket satmağa hazırlaşır
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • "Azərbaycan da hazır olsun!..." - Qonşuluqda qalanan TONQAL
Bu gün, 09:05 |
|
|
|
| • Dəmir Yollarında NƏ BAŞ VERİR? - İşçilərə TƏZYİQ OLUNUR?
Bu gün, 09:02 |
|
|
|
| • Aşıq Ələsgər irsi yaddaşlara əbədi həkk olunub - İsrafil Kərimovun yazısı
Bu gün, 08:54 |
|
|
|
| • “Nar” Beynəlxalq Jest Dili həftəsi çərçivəsində sağlamlıq imkanları məhdud şagirdlərlə görüşüb
Bu gün, 08:50 |
|
|
|
| • "Əgər bu sənətə qazanc gözü ilə baxsaydım..." - VİDEO
Bu gün, 07:33 |
|
|
|
| • Hamınız görürüsünüz, ya da görməzdən gəlirsiniz… - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 07:29 |
|
|
|
| • Nazirliyin bu idarəsi vergi borcu olan şirkəti qalib edib? - BU NƏDİ BELƏ?
Bu gün, 07:27 |
|
|
|
| • Kibercinayətkarlar BİZİ BELƏ SOYUR... - DİQQƏT
Bu gün, 07:22 |
|
|
|
| • Öz hərəkət zolağı olan avtobus YOLUNDAN ÇIXARSA... - AÇIQLAMA
Bu gün, 07:19 |
|
|
|
| • Ermənilər tarixi abidəmizin təmirinə pul ayırdılar
Bu gün, 07:05 |
|
|
|
| • Gəncədəki klinikanın rəhbərindən ETİRAZ - "Həqiqəti əks etdirməyən məlumatlara görə..."
Bu gün, 07:02 |
|
|
|
| • Naxçıvanın KÖNTÖY MƏMURLARI - vətəndaşı ÇİLƏDƏN ÇIXARIB...
Bu gün, 06:57 |
|
|
|
| • Zibilliyə atılan NEMƏT... - Qarşısını ala bilməyəcəyik...
Bu gün, 06:52 |
|
|
|
|
