İNTERNET SENZURA: UDUZULMUŞ DÖYÜŞ
Tarix: 17-05-2013, 10:23 | Çap et
HAKİMİYYƏT NƏ İSTƏYİR?Azərbaycan parlamentinin Cinayət Məcəlləsi və İnzibati Xətalar Məcəlləsinə İnternetdə böhtan və təhqirə görə cinayət məsuliyyəti nəzərdə tutan irticaçı düzəlişlər etməsini qorxu və təşvişin təzahürü hesab etmək olar. CM-in məşhur 147 və 148-ci maddələrinə edilən düzəlişlər uzun illər beynəlxalq institutlarla Azərbaycan hökuməti arasında müzakirə predmeti olub. Yeni düzəlişlərə əsasən, İnternet istifadəçilərinin elektron yaradıcılığı məhkəmə tərəfindən böhtan və şərəf və ləyaqətin alçaldılması kimi qəbul edilsə, onları 6 aydan 3 ilədək azadlıqdan məhrumetmə cəzası gözləyir.
Avropa institutları ilə qarşıdurma şəraitində belə tələsik şəkildə düzəlişlərin qəbulu onların tətbiqi praktikası cəhətdən bir qədər qəribə görünür. Qərbin diffamasiya haqqında qanunun qəbulu barədə çağırışlarının əsassız olduğunu göstərmək üçün son beş ildə hakimiyyət jurnalistləri şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbs etməyib. Jurnalistlər xuliqanlıq, narkotiklərdən istifadə, vergidən yayınma, hətta terrorizmdə ittiham edilərək tutulur. Onlarla müxbir və redaktor bu ittihamlarla həbs edilib. Mövcud ənənədən görmək olar ki, şərəf və ləyaqətin alçaldılmasına görə həbslər baş verməyəcək. Amma bir sıra jurnalistlərə və KİV-ə tətbiq edilən yüksək cərimələr İnternet fəallarına qarşı da yönəldilə bilər.
Düzəlişlərin ATƏT, Avropa Şurası, ABŞ Dövlət Departamenti tərəfindən belə addımın yolverilməz olması barədə xəbərdarlığına rəğmən qəbul edilməsi göstərir ki, İlham Əliyevin rejimi bilərəkdən bir sıra səbəblərdən vətəndaş cəmiyyəti və beynəlxalq camiə ilə qarşıdurmaya gedir:
1.Azərbaycanda seçkiöncəsi situasiyanın demikratikləşməsi haqda tövsiyələrin icrasını istəməmək.
2.Qorxu yaratmaq və İnternetdə özünüsenzuranı gücləndirmək.
3.Ölkədəki hadisələrə internetin təsirini zəiflətmək.
4.Etirazçı elektoratın İnternetdəki fəallığını məhdudlaşdırmaq.
5.Rejimi və ayrı-ayrı yüksək rütbəli məmurları ifşa edən informasiyaların internetdə yayılmasının qarşısını almaq.
6.Hakimiyyətin nüfuzunu və dayaqlarını sarsıdan tənqidi neytrallaşdırmaq.
Azərbaycanda İnternetin KİV üzərində total dövlət nəzarəti şəraitində söz azadlığı institutu rolunu oynadığı şəraitdə bu siyahını uzatmaq da olardı. Prezident Administrasiyasının 90-cı illərin sonunda başlayan KİV-i ram etmək siyasəti son 5 ildə sürətlə həyata keçirilib, söz azadlığının fiziki və məhkəmə təzyiqi ilə boğulması kimi alətlərə neft dollarları ilə mətbuatın kütləvi şəkildə pulla alınması da əlavə olunub.
Eyni zamanda, düzəlişlərin qəbuluna geniş şəkildə, prezident seçkiləri öncəsi vətəndaş aktivistlərin və rejimin müxaliflərinin şantaj, həbs, icazəsiz aksiyalarda iştiraka görə yüksək cərimə yolu ilə təqibi, yığıncaq azadlığının məhdudlaşdırılması siyasətinin tərkib hissəsi kimi baxmaq olar. Məhz seçkilər, daha dəqiq desək, hakimiyyətin onu ədalətli və şəffaf keçirmək istəməməsi belə aqressiv reaksiyanın səbəbidir. Bir sıra rayonlarda son etiraz aksiyaları, gənclər hərəkatı, yüksək korrupsiyanın ifşa edilməsi İnternetdə azad informasiyanın yayılması sayəsində mümkün olub və o, özünün səmərəli səfərbər etmə funksiyasını nümayiş etdirib.
Amma praktika göstərir ki, söz azadlığının məhdudlaşdırılması tədbirləri az səmərəlidir. Televiziya, mətbuat, onlayn medianın çoxunda senzuranın (idarəetmə) tətbiqi gözlənilən nəticəni vermədi. Nəticədə hakimiyyət pulla alınan medianın təsirinin nəzərdə tutulduğu auditoriyanı itirdi. Bu siyasətin iflasını Prezident Administrasiyasının rəhbəri Ramiz Mehdiyev və ictimai-siyasi şöbənin müdiri Əli Həsənov da etiraf etdi.
Burda qəribə heç nə yoxdur. Azad informasiyaya təbii ehtiyac oxucu, dinləyici və tamaşaçıları peyk və kabel yayımına, sonra isə heç bir sərhədi olmayan İnternetə təhrik etdi. Diffamasiyaya görə cinayət məsuliyyətinin tətbiqi rejimin söz azadlığı kimi baş ağrısı problemini həll etməyəcək. Bu növbəti döyüş də uduzulub
Turan Analitik Xidməti
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
• Berbok Bakını niyə erkən tərk edib? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 21:36 |
|
|
|
• Sumqayıt şəhər 4 nömrəli xəstəxanaya yeni baş həkim təyin olunub - ƏMR
Bu gün, 21:34 |
|
|
|
• "Bundan başqa bizə nə lazımdır axı?"
Bu gün, 19:28 |
|
|
|
• Kimin hərbçiləri Mariupol və Xarkovda: “Havanın pisləşməsini gözləyirlər” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 19:26 |
|
|
|
• “Seçilən müəlliflərin dövlət tərəfindən dəstəklənməsi arzuedilən olardı” - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 19:21 |
|
|
|
• Avropa yeni enerji böhranı ilə üzləşib - “Bloomberg”
Bu gün, 15:35 |
|
|
|
• Aptek müdürü işçisini vəhşicəsinə döydü - DİN araşdırma aparır (VİDEO)
Bu gün, 15:33 |
|
|
|
• Ermənistana silah daşınır – MN narahatdır, çağırış etdi
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
• Fidanın mesajı təşviş doğurdu – Qoşunlar ora girib, əgər çıxarılmasa…
Bu gün, 13:42 |
|
|
|
• Dünya Azərbaycanın uğurlu liderlik bacarığının bir daha şahidi oldu - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 13:40 |
|
|
|
• Bakıda 300 milyard razılaşdırıldı: Amma Leyen və Berbok… - AXI NİYƏ?..
Bu gün, 13:37 |
|
|
|
• Qaynı arvadının ölümünə səbəb olan plastik cərrahla bağlı növbəti şikayət - VİDEO
Bu gün, 13:33 |
|
|
|
• Rusiya nüvə doktrinasını buna görə yenilədi - Peskov
Bu gün, 12:42 |
|
|
|
• Kənd sakininin 25 manatlıq internetə ehtiyacı varmı? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
• Kim Çen In Rusiyaya səfər edə bilər
Bu gün, 12:34 |
|
|
|
• Göyçayda daha bir MƏMUR HARINLIĞI... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 12:31 |
|
|
|
• Sizdə bu hallar varsa Şopoqoliksiniz - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:21 |
|
|
|
• Rusiya-Ukrayna müharibəsində son durum açıqlandı - “Reuters“
Bu gün, 12:17 |
|
|
|
• Ermənistandan Fransaya xəyanət kimi qərar - konyak yalanı
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
• Tramp bu qadını nazir təyin edir
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
• Məmur biznesinin iflic etdiyi sahələrdə orta və kiçik sahibkarlıq can verir... - İnhisar, cərimələr, pul qıtlığı...
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
• İqlim sammitinin qapanışı nədən ləngiyirdi? – Mübahisəli məsələ
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
• Nəcməddin Sadıqovun YEYİNTİ ORTAQLARI... - İttihamı qəbul etmirlər, amma...
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
• Dövlət Ehtiyatları Agentliyi auditini bu şirkətə - HƏVALƏ ETDİ
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
• Ermənistanla münasibətimiz problemlidir - Rusiya səfirindən etiraf
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
• Prezidentin köməkçisi Almaniya xarici işlər nazirinin Azərbaycana qarşı ittihamlarını qəbuledilməz adlandırıb - ETİRAZ
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
• Naxçıvanda yeni həbslər... GÖZLƏNİLİR...
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
• Bakıya “hücum”a cavab verildi - 3 hədəf var, oranı istəyirlər
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
• Paşinyanın Bakıya bu “güzəşti” hiylədir – Moskvadan baxış
Bu gün, 10:24 |
|
|
|
• İlin sonuna qədər sülh sazişinin imzalanması mümkündür - ƏGƏR...
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
• COP29-da tarixi nailiyyət: Bakı 1,3 trilyon dollarlıq yeni iqlim maliyyəsini hədəf seçib
Bu gün, 03:58 |
|
|
|
• COP29-da illik iqlim maliyyələşməsi üçün 300 milyard dollar təsdiqlənib
Bu gün, 03:56 |
|
|
|
• Avropa çətin vəziyyətdə: “Rusiya qazının idxalı azalsa…” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 03:02 |
|
|
|
• "Ərə sahib olmaq super bir hissdir..."
Bu gün, 02:55 |
|
|
|
• Cavid İsmayılzadənin "əli uzandı" - İLGİNC
Bu gün, 02:52 |
|
|
|
• Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən təhlükəsiz ölkəsidir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 02:45 |
|
|
|
• "Daha fundamental əsərlər yazılmalı, filmlər çəkilməlidir"
Bu gün, 02:42 |
|
|
|
• Dövlət qurumu 1,1 milyon manatlıq geyimləri - BU ŞİRKƏTDƏN ALDI
Bu gün, 02:30 |
|
|
|
• Avropa İttifaqı sülhə mane olur - Çirkin "binokl diplomatiyası"...
Bu gün, 02:29 |
|
|
|
• Azərbaycanda logistika şirkəti - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
• "Səbail Market" fəaliyyətini dayandırdı
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
• Nadir Qafarzadə Rusiyada torpaq sahəsi alıb? - AÇIQLAMA
Dünən, 17:22 |
|
|
|
• Çavuşoğlunu Bakıya gətirən mühüm səbəb: - Qərbi Azərbaycanla bağlı nə baş verir?
Dünən, 17:15 |
|
|
|
• Bir dəfəlik, yoxsa birdəfəlik sülh? - Bahəddin Həzi yazır...
Dünən, 15:02 |
|
|
|
• Qloballaşan savaş: “Üçüncü Dünya müharibəsi başlayıb, sadəcə...” - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Dünən, 15:00 |
|
|
|
• Dəb indiki xoşbəxtlikdir, dəyər sonrakı peşmanlıq! - Aqşin Yenisey
Dünən, 14:58 |
|
|
|
• Tramp Viktor Orbana zəng etdi
Dünən, 14:06 |
|
|
|
• “Kişi kimi uduzmaq lazımdır, dovşan kimi yox” - Zaur Axundovdan yığmaya sərt tənqid
Dünən, 13:57 |
|
|
|
• "Ermənistan Azərbaycanın haqlı gözləntilərinə cavab versə..." - Ekspert
Dünən, 13:52 |
|
|
|
• Azərbaycanın tanınmış jurnalistini maşın vurdu: Xəstəxanaya aparıldı - FOTO
Dünən, 13:50 |
|
|
|
|