Tehran artıq başa düşür ki... .....                     Bələdiyyə seçkilərində “exit-poll” keçirmək niyyətində olan təşkilatların sənədləri .....                     DUDANIN SƏRHƏIDİMİZDƏKİ DUASI... .....                     Radiotezliklər İdarəsi 100 min manatlıq gül alır .....                     Ermənistanda Paşinyana və müavininə cinayət işi açmaq tələb olundu .....                     Azərbaycanda estetik əməliyyatlar qadağan olunur? .....                     Bu addım Polşanın Azərbaycana qarşı münasibətinin səmimi olmadığını göstərir .....                     İki ildir SƏDR ƏVƏZİ olan İlham Mirzəliyev... .....                     BİR-İKİ QOTUR DANANIN RƏSMİ MİNNƏTİ... .....                     Nar mobil rabitə təlimlərini bölgələrdə davam etdirir .....                     "Bankda sənədləri imzalayıb 7 milyon manat götürdü" .....                     Azərbaycanda MTK MMC-yə çevrilir .....                     Müxalifət bələdiyyə seçkilərinə gedəcəkmi? .....                     Rusiya Prezidenti Qazaxıstana dövlət səfərinə gedib .....                     14 yaşlı qızın ÖLÜM SEÇİMİ, .....                     “Gəncə Avtomobil Zavodu” ölkədən külli miqdarda pul çıxarıb? .....                     "Rich life Rooms"da dava: Qadınla kişi dalaşdı, həbs olunan var .....                     Ermənistan silahlanır .....                     "Yelo Bank"ın əməkdaşı 3.5 milyon manat mənimsədi .....                     Sabahdan bələdiyyə üzvlüyünə namizədlərin irəli sürülməsi prosesi başlayacaq .....                     “Hizbullah” indiki vəziyyətdə belə Livan ordusundan güclüdür... .....                     Azərbaycana qarşı dezinformasiya hücumu gücləndi .....                     Bakıda kişi 25 yaşlı arvadını niyə qətlə yetirib? .....                     Yataq xəstəsi ilə bağlı paylaşım edildi: .....                     Bələdiyyə seçkilərində müşahidəçilik üçün sənədlərin qəbuluna başlanır .....                     Sumqayıt Texnologiyalar Parkı yeni törəmə şirkət yaradıb .....                     Azərbaycanlı müğənni 39 minlik çantası ilə .....                     Azərbaycanda növbəti bələdiyyə seçkiləri 2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilib .....                     İcra başçısının bacısı oğluna vəzifə verməsi iddiasına .....                     Əmək hüquqlarını pozan şirkət 24 min, .....                     Naxçıvanda təhsil sahəsində nələr baş verir... .....                     Nazim Bəydəmirlinin şikayəti üzrə məhkəmə keçirilib .....                     Sabiq vəkil Elman Paşayev dələduzluq ittihamını qəbul etməyib .....                     Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun rektoru vəzifəsindən azad edilib .....                     Azərbaycan Milli Konservatoriyasına yeni rektor .....                     Regiondakı paytaxt şəhərlərdə mənzillərin 1 kv. metri neçəyə satılır? .....                     Ermənistan silahlanır .....                     Kredit götürmək çətinləşəcək? .....                     Şikayətçi də, problemin "həlli" də əvvəlcədən hazırlanır .....                     Ermənistan uğrunda son savaş .....                 

MƏDƏNİYYƏTDƏN UZAQ MƏDƏNİYYƏT NAZİRLİYİ
Tarix: 25-10-2011, 16:49 | Çap et
MƏDƏNİYYƏTDƏN UZAQ MƏDƏNİYYƏT NAZİRLİYİ

DAHİLƏRİN MƏZARLARI FƏXRİ XİYABANDAN GÖTÜRÜLÜR

Son 15 ildə Mədəniyyət Nazirliyi Azərbaycan mədəniyyətinə elə sarsıdıcı zərbələr vurub ki, onu bərpa etmək heç zaman mümkün olmayacaq. ölkədə total şəkildə kitabxanalar, muzeylər, maddi mədəniyyət abidələrinin qoruq yerləri, musiqi məktəbləri ləğv edilib. Bu sırada sabiq nazir Polad Bülbüloğlunun rolu qat-qat çoxdur. İndi də bu estafeti Əbülfəs Qarayev davam etdirir. Heç bir musiqi savadı olmayan, səs diapozunu səhnə üçün yaramayan, teatr səhnəsi üçün utandırıcı səviyyəsi olan adamlara "əməkdar" və "xalq" artisti fəxri adlarının verilməsi doğrudan da milli mədəniyyətimizə qarşı sarsıdıcı ağır zərbələrin vurulması deməkdir.

Milli mədəniyyəmizə diletant münasibətlərin anatomiyası

Dahi Üzeyir Bəy Hacıbəyli Azərbaycanda türk mədəniyyətinin inkişafı yönündə dörd pilləli təhsil strukturunu yaratmışdı. Yəni musiqi sahəsində ibtidai, orta, texnikum və konservatoriya üzrə pilləli təhsil almaqla bu mərhələni keçən şəxs sonda sənət adamı sayıla bilərdi. Bu isə 18 illik təhsil demək idi. Həmin müddətdə milli sənət adamı olaraq yetişmək çox ağır sahə hesab olunurdu. Bu gün fəxrlə öyündüyümüz Azərbaycan milli mədəniyyətinin dahiləri məhz həmin məktəbi keçmişlər. Fikrət Əmirov, Qara Qarayev, Səid Rüstəmov, Cahangir Cahangirov, Rauf Hacıyev, Süleyman Ələsgərov, Tofiq Quliyev, Arif Məlikov, Rəşid Behbudov, Müslüm Maqomayev, Şövkət Ələkbərova, Sara Qədimova və digərlərinin sənət yolu beləcə inkişaf etmişdir.

İndi baxaq görək bugünkü "sənət adamları" adlandırılan zümrə hansı məktəbi, mərhələləri keçmişlər. Milli mədəniyyətimizə utanc gətirən faktlar ondan ibarətdir ki, səs diapozunu heç bir standarta uyğun olmayan Faiq Ağayev, Aygün Kazımova, Səməd Səmədov və digərlərinə səxavətlə əməkdar və xalq artisti fəxri adaları verilməkdədir. Belə çıxır ki, zəmanəmizin "nəhəng sənət adamları" olan bu kəslər milli musiqi və ifaçılıq sənətimizin korifeylərindən heç də geri qalmırlar. Hətta onlardan xeyli irəli gediblər. Bu bəlaların mənşəyini araşdırdıqda bəlli olur ki, Mədəniyyət Nazirliyində milli mədəniyyətimizi dərindən bilən bir nəfər də olsa peşəkar kadr yoxdur. Elə Əbülfəs Qarayevin özünü götürək. Keçmiş komsomol funksioneri olan bu şəxs, sən demə, uzun müddət quşçuluq və toyuqçuluq sahəsi üzrə sabiq baş nazirin müavini Abbas Abbasovun yanında yetişmiş mütəxəssislərdən biridir. Ə.Qarayev bu sahənin kadrı olduğu üçün milli mədəniyyətimizə də münasibəti komsomol və quşçuluq təsərrüfatı anlamında yanaşır. Məhz Ə.Qarayev nazir kürsüsünə yiyələndikdən sonra milli rəssamlıq məktəbimizin dahilərindən biri və Şərqdə ilk peşəkar karikatura rəssamı Əzim Əzimzadənin, sonra isə böyük dramaturq Cəfər Cabbarlının ev muzeylərini yerindən sökdürüb. İndi sırada digər görkəmli mədəniyyət xadimlərimizin ev muzeylərinin dağıdılması üçün xüsusi hazırlıqlar görülməkdədir. Bu proses beləcə davam edərsə, sabah üzeyir Hacıbəyli, Niyazi, Rəşid Behbudov və Müslüm Maqomayevin Fəxri Xiyabandan məzarları götürüləcək və onların yerinə "üç badam, bir qoz" manıslarının orada nə vaxtsa dəfn olunmaları üçün yer ayrılacaq. çünki nazir Əbülfəs Qarayevin təfəkkürünün standartı bundan ibarətdir. Elə tetar, kino, rəssamlıq, xalq sənəti sahələri də indiki musiqi ifaçılığı manısların səviyyəsinə endirilib. çünki mədəniyyətmizə bunca diletantcasına yanaşılması çağdaş mədəni inkişaf doktrinası hesab olunur.

Üzeyir Bəyə və digər korifeylərə hücumların arxasında dayanan hədəflər

1920-ci illərdə Sovetlər Birliyi qurulduqdan sonra, bütün zamanların ən dahi bəstəkarı, milli mədəniyyətimizin simvolu üzeyir Bəy Hacıbəyliyə qarşı dərin köklərə bağlı olan antitürk təfəkkürünün daşıyıcısı olanların mənəvi varisləri bu gün də hər fürsətdə həmin mövqedə dururlar. 1923-cü ildə üzeyir Bəyin yazmış olduğu "Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları" kimi akademik əsərin nəşri hələ də yasaq olunmaqdadır. Ancaq Mədəniyyət Nazirliyi milli mədəniyyətimizə heç bir aidiyyəti olmayan və sabahın makulaturasına çevrilən kitabların nəşri ilə məşğuldur.

Üzeyir Bəy Hacıbəyli, Müslüm Maqomayev, Əfrasiyab Bədəlbəyli, Soltan Hacıbəyli, Fikrət Əmirov, Niyazi, Qara Qarayev, Rauf Hacıyev, Cövdət Hacıyev, Arif Məlikov, Süleyman Ələsgərov, Cahangir Cahangirov və digər korifey bəstəkarlarımızın əsərlərini nəşr etdirmək Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən yasaq olunub. Belə bir siyasətdən ilham alan Tünzalə Ağayeva kimi birisi Asəf Zeynallının "ölkəm" romansının, Nadir Qafarzadə kimi savadsızın, heç bir səs diapozunu olmayan zövqsüzün birisi Cahangir Cahangirovun "Füzuli" kantatasının başına elə oyun açdılar ki, bu iki dahi musiqi əsərinin müəlliflərinin ruhlarını təhqir etdiklərinin fərqinə belə varmadılar.

Bir zamanlar Nizami küçəsində "Tiflis" adlı zirzəmi restoranda axşamlar erməni Bokanın "üç badam, bir qoz" tüfeyli mahnılarının müşayiətçisi olmuş Səməd Səmədova bu gün mədəniyyət nazirinin təqdimatı ilə "xalq artisti" fəxri adı verilib. Halbuki bu ada layiq olmaq üçün mütləq fitri istedada, böyük səs diapazonuna, musiqi savadına malik olanlara xüsusi komissiyanın rəyi nəticəsində təqdimatlar verilirdi. İndiki halda Mədəniyyət Nazirliyinin tərkibində belə bir standart demək olar ki, yoxdur. üzeyir Bəyin yaratmış olduğu bu milli məktəb beləcə nazirlik tərəfindən dağıdılıb. Bu siyasəti ermənilərin Qarabağı işğalından daha qəddar hesab etmək lazımdır. İşğal olunmuş torpaqları nə vaxtsa azad etmək mümkündür, dağılmış iqtisadiyyatı bərpa etmək heç zaman problem ola bilməz. İtirilmiş mənəviyyatı, məhv edilmiş mədəniyyəti isə özünə qaytarmaq heç zaman mümkün olmayacaq. Mədəniyyət Nazirliyinin günahları elə bu addımlarla müşayiət olunur. 1995-ci il dekabr ayının 18-də mərhum prezident Heydər Əliyevin bircə çəpəki baxışı ilə erməni müğənnisi Filipp Kirkorovun Bakıdakı konserti ləğv edildiyi halda, nazir Əbülfəs Qarayevin fəal dəstəyilə Kirkorovun Heydər Əliyev adına Sarayda konserti təşkil edildi.

Dahi üzeyir Bəy ermənilərin Azərbaycan milli mədəniyyətini bayağılaşdırmaq üçün doktor İhonessyanın rəhbərliyi ilə yaratdığı şəbəkəni öz sağlığında dağıtsa da, bu gün Mədəniyyət Nazirliyi ermənilərin bu siyasətini bərpa etmək üçün iri addımlarla irəliləməkdədir. Konservatoriyanın ikiyə bölünməsi elə buna bariz nümunədir. ömrü boyu toylarda ionika çalan, tar üzrə təhsil almış istedadsız Siyavuş Kərimi uydurma "Milli Konservatoriya"ya rektor təyin olunmaqla yanaşı, hətta professor adını belə daşıyır. Əslində üzeyir Bəy milli və dünya musiqisi təhsilini bir tədris müəssiəsində birləşdirməklə bunun sintezini ortaya qoymuşdu. Yəni bizim milli musiqi mədəniyyətimizi dünya standartlarına uyğunlaşdırmaq başlıca strategiya hesab olunurdu. İndi üzeyir Bəyin qurmuş olduğu bu mədəniyyət siyasətindən heç bir əsər-əlamət qalmayıb. çünki Mədəniyyət Nazirliyində çalışan bir çoxlarının təfəkkürü həmin səviyyədə deyil.

Mədəniyyətmizin problemləri

Hər hansı bir sahənin dövlət və xalq anlamında uzlaşan tarixi dəyərlərinin inkişaf yolu onun özümlü xarakteri ilə müşahidə olunur. Bu günə kimi teatr, musiqi, rəssamlıq, bədii toxuma, xalq sənəti sahəsində milli siyasət doktrinamız olmayıb. Təkcə milli musiqi sahəsində üzeyir Bəyin "Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları" əsəri mövcuddur. Digər sahələrdə isə hələ də "sovet mədəniyyəti" anlayışı hökm sürməkdədir. çünki mədəniyyətimizin başında Əbülfəs Qarayev kimi keçmiş komsomol funksioneri durur. Buna görə də milli mədəniyyət siyasəti yoxdur.

Ölkədə milli mədəniyyət siyasətini inkişaf etdirmək üçün xüsusi araşdırma mərkəzi olmalıdır. Ya da mədəniyyətin müxtəlif sahələrində çalışan mütəxəssisləri bu işə cəlb etməklə ciddi şəkildə buna nail olmaq mümkündür. Nazir Əbülfəs Qarayev isə milli mədəniyyətə təmir-tikinti, istehsalat obyekti kimi yanaşır. Adicə musiqi məktəblərində dərs deyən müəllimlərin maaşları heç onların bir həftəlik dolanşığına yetmir. Mədəniyyət evləri və klubların əksəriyyəti nəinki bərbad vəziyyətdədir, onları gərəksiz əmlak kimi hətta hərraca çıxarıb satırlar da. Son 15 ildə ləğv edilən klubların, kitabxanaların, digər mədəniyyət ocaqlarının ümumi dəyəri 40 milyard dollardan da çoxdur. Gözə kül üfürmək üçün bir neçə mədəniyyət ocağını təmir etmək heç də mədəniyyət siyasəti kimi başa düşülməməlidir.

***

Ölkənin mədəni həyatından milyonlarla insanın xəbər tutması üçün şəhərdə adicə xüsusi elan və ya reklam şəbəkələri belə ləğv edilib. Hansısa rəssamın, peşəkar musiqi kollektivinin konsertindən insanlar bu aksiya bitdikdən sonra xəbər tuturlar. Ancaq mədəniyyət adına bayağı olan nələr varsa, bu barədə ən azından bir ay öncə uzun-uzadı şit reklamlar hamının zəhləsini tökür. Bu azmış kimi, bütün bunlar elə təlqin olunur ki, şit musiqi siyasəti əsl sənətdir. çünki bu reklamlarda "xalq artist"lərinə geniş yer verilib.

Mədəniyyət Nazirliyi ən azından televiziya kanallarının hamısı ilə təmas quraraq peşəkar sənət adamlarının mədəniyyətlə bağlı baxışlarını cəmiyyətə təqdim etmələri üçün imkan yarada bilər. Bax, bu siyasəti də istənilən anda Mədəniyyət Nazirliyi bayağılaşdıracaq. çünki o qədər savadsız, istedadsız adamlara "xalq", "əməkdar" artist adları verilib ki, hamı onları "ağıl dəryası" kimi qəbul etmək məcburiyyətində qalıb.

Milli mədəniyyətimizin inkişaf etməsi üçün keçmişin və bu günün mədəni sintezinin, dualizminin semantikasını, dünyada baş verən mədəni prosesləri incələyib onun milli mədəniyyətimizlə çulğalaşan imkanlarını dəyərləndirməklə inkişaf etmək barəsində düşünməliyik. Bax bu prosesə qarşı ən böyük dirəniş elə Mədəniyyət Nazirliyinin özündən gələcək. çünki burada başda Əbülfəs Qarayev olmaqla hamı Səməd Səmədov, Faiq Ağayev, Aygün Kazımova, Nadir Qafarzadə kimi düşünür. Uzuc və bayağı sənət onlar üçün böyük mədəniyyət kimi qavranılır. çünki mədəniyyət bu manısların oxuduqları mahnıların ömrü qədərdir. Mədəniyyətdən uzaq mədəni siyasətin faciəsini Azərbaycan türkü tarixdə bunca belə ağır dövrü yaşamayıb.

Ənvər BÖRÜSOY









 
Sorğu

Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
Yox
Bu yolda Rusiyanın ağzı ovulacaq

Şirkət-Xidmət
   
Xəbər lenti
                                                 
Tehran artıq başa düşür ki... - ŞƏRH
Bu gün, 18:24
Bələdiyyə seçkilərində “exit-poll” keçirmək niyyətində olan təşkilatların sənədləri yanvarın 9-dək qəbul ediləcək
Bu gün, 18:11
DUDANIN SƏRHƏIDİMİZDƏKİ DUASI... - Layiqli cavabı verilməlidir!
Bu gün, 18:00
Radiotezliklər İdarəsi 100 min manatlıq gül alır – “ Dua çiçəyi” və “Pul ağacı” da var
Bu gün, 17:59
Ermənistanda Paşinyana və müavininə cinayət işi açmaq tələb olundu - KİV
Bu gün, 17:55
Azərbaycanda estetik əməliyyatlar qadağan olunur? - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 17:53
Bu addım Polşanın Azərbaycana qarşı münasibətinin səmimi olmadığını göstərir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 17:49
İki ildir SƏDR ƏVƏZİ olan İlham Mirzəliyev... vəzifəsindən uzaqlaşdırılır
Bu gün, 17:41
BİR-İKİ QOTUR DANANIN RƏSMİ MİNNƏTİ... - Oliqarxlar əslində dövlətin nüfuzunu LƏKƏLƏYİRLƏR
Bu gün, 17:36
Nar mobil rabitə təlimlərini bölgələrdə davam etdirir - DİQQƏT
Bu gün, 17:29
"Bankda sənədləri imzalayıb 7 milyon manat götürdü" - "Şlyapa Zahid"in məhkəməsi
Bu gün, 17:24
Azərbaycanda MTK MMC-yə çevrilir
Bu gün, 17:22
Müxalifət bələdiyyə seçkilərinə gedəcəkmi? - SORĞU
Bu gün, 17:17
Rusiya Prezidenti Qazaxıstana dövlət səfərinə gedib
Bu gün, 17:05
14 yaşlı qızın ÖLÜM SEÇİMİ, 51 yaşlı qadının HƏYAT SAVAŞI
Bu gün, 17:03
“Gəncə Avtomobil Zavodu” ölkədən külli miqdarda pul çıxarıb? – MƏHKƏMƏ
Bu gün, 17:01
"Rich life Rooms"da dava: Qadınla kişi dalaşdı, həbs olunan var - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:52
Ermənistan silahlanır - İrəvan bütün variantlara əl atacaq
Bu gün, 16:45
"Yelo Bank"ın əməkdaşı 3.5 milyon manat mənimsədi - Həbs edildi
Bu gün, 16:40
Sabahdan bələdiyyə üzvlüyünə namizədlərin irəli sürülməsi prosesi başlayacaq
Bu gün, 16:33
“Hizbullah” indiki vəziyyətdə belə Livan ordusundan güclüdür... - FAKT BUDUR!
Bu gün, 16:23
Azərbaycana qarşı dezinformasiya hücumu gücləndi – Bakının cavabı
Bu gün, 16:20
Bakıda kişi 25 yaşlı arvadını niyə qətlə yetirib? - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:19
Yataq xəstəsi ilə bağlı paylaşım edildi: - Dövlət qurumu hərəkətə keçdi
Bu gün, 16:17
Bələdiyyə seçkilərində müşahidəçilik üçün sənədlərin qəbuluna başlanır - DİQQƏT
Bu gün, 16:14
Sumqayıt Texnologiyalar Parkı yeni törəmə şirkət yaradıb
Bu gün, 16:13
Azərbaycanlı müğənni 39 minlik çantası ilə diqqət çəkdi
Bu gün, 16:07
Azərbaycanda növbəti bələdiyyə seçkiləri 2025-ci il yanvarın 29-na təyin edilib - AÇIQLANDI
Bu gün, 16:05
İcra başçısının bacısı oğluna vəzifə verməsi iddiasına - Rəsmi reaksiya
Bu gün, 16:03
Əmək hüquqlarını pozan şirkət 24 min, direktoru 3 min manat cərimə edilib
Bu gün, 16:00
Naxçıvanda təhsil sahəsində nələr baş verir... - İLGİNC İDDİALAR
Bu gün, 15:58
Nazim Bəydəmirlinin şikayəti üzrə məhkəmə keçirilib - DETALLAR
Bu gün, 15:45
Sabiq vəkil Elman Paşayev dələduzluq ittihamını qəbul etməyib - TASS
Bu gün, 15:44
Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun rektoru vəzifəsindən azad edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 15:43
Azərbaycan Milli Konservatoriyasına yeni rektor TƏYİN EDİLDİ
Bu gün, 15:42
Regiondakı paytaxt şəhərlərdə mənzillərin 1 kv. metri neçəyə satılır? - SİYAHI
Bu gün, 15:09
Ermənistan silahlanır - İrəvan bütün variantlara əl atacaq
Bu gün, 15:07
Kredit götürmək çətinləşəcək? – BOKT-larla bağlı YENİ QƏRAR: “300 min nə puldur?!”
Bu gün, 15:05
Şikayətçi də, problemin "həlli" də əvvəlcədən hazırlanır – Onun bu qəbullarda nə işi var?
Bu gün, 15:01
Ermənistan uğrunda son savaş – Tarix dəqiqləşdi, Azərbaycanı nə gözləyir?
Bu gün, 14:58
Oğul atasına xəbər verdi: "Anam kişilərlə danışır..." - Qanlı cinayətin şok təfərrüatı
Bu gün, 14:50
Saleh Məmmədovun rəhbərlik etdiyi qurum qəzaya düşən sürücüyə təzminat ödəyəcək
Bu gün, 14:49
Putinin DƏNİZ QORXUSU... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 14:48
Həyatımızı kabusa çevirən dönərlər -:Zəhərlənməmək üçün nə etmək lazımdır?
Bu gün, 14:20
Şabranlı sahibkar Mehdiyevin kürəkəninin sürtülmüş iddiasına yenidən baxılmasına etiraz edir - DETALLAR
Bu gün, 14:15
“Sərxan” Bakıdakı canilərdən daha pisdir? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 14:02
Müəmmalı "minimum" istehlak səbəti... - Vətəndaşın yaşayış minimumu ilə dolanması mümkün deyil
Bu gün, 14:00
"Şiva yayı" Qafqazı hədəf alır: - Keyfiyyətsiz Hindistan silahları Ermənistana göndərilir
Bu gün, 13:58
Fəzail Ağamalı, deputat qızı və oğlanları məhkəməyə verildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 13:22
Zaqatalada dönərdən kütləvi zəhərlənmə ilə bağlı YENİ DETALLAR
Bu gün, 13:20
Şirkət-Xidmət
 
 
Dia.az © 2010 - 2014
Məlumat internet səhifələrində istifadə edildikdə müvafiq keçidin qoyulması mütləqdir.
Bizimlə Əlaqə : Tel - 055-560-77-49, 077-271-11-33 E-mail : [email protected]
Designed by Daraaz.net
�������@Mail.ru