Dnestryanıda təxribatçı “qurultay” - Moldovaya qarşı müharibə riski artır
Tarix: 27-02-2024, 08:48 | Çap et
Fevralın 28-də tanınmamış “Dnestryanı Respublikası”nda “deputatların” qondarma qurultayı keçiriləcək. Nəticədə, Rusiya "qoşulmaq" tələbi ilə "müraciət etmək" gözlənilir.
Əslində bu, tarixdə ilk belə “qurultay” deyil. 1990-cı ilin iyununda onların ilk “qurultayı” Parki kəndində, həmin ilin sentyabrında isə Tiraspolda oldu. 1991-ci ilin yanvarında daha bir “qurultay” oldu, 1991-ci ilin sentyabrında isə dördüncü “qurultay” baş tutdu... Onda qəbul etdikləri qərarlar 1992-ci il hadisələrinə təkan verdi. Bu, Rusiya ilə Moldova arasında müharibə idi.
Qondarma qurultaylardan sonra Moldova üçün həmişə son dərəcə xoşagəlməz hadisələr baş verirdi. Xüsusilə, polis komissarlığının götürüldüyü Dubossarax hadisələri. 1992-ci ilin iyununda – Benderaxdakı faciəli hadisələr. Həmçinin Tiraspoldakı qanlı hadisələr...
2006-cı ildə Dnestryanıda "referendum" keçirildi, onun nəticələrinə görə əhalinin böyük əksəriyyətinin Rusiyaya “qoşulmasını dəstəklədiyi” iddia edildi. O vaxt hadisələr qanlı bitməsə də, indi yenə “hakimiyyət” nümayəndələrini toplayaraq oxşar “tədbir” keçirməyə çalışırlar.
Ona görə də təbii ki, risklər var. Əsasən ona görə ki, vətəndaşlar bu oyunlara cəlb olunurlar. Onlar deyirlər ki, bu “qurultaylarda” qəbul edilən “qərarlar” Moldovanın bu hissəsi üçün qanunidir.
Eyni zamanda, xatırlatmaq istəyirəm ki, Tiraspol qondarma rejimindən olan şirkətlər Moldovada sərbəst fəaliyyət göstərir və vergi ödəmirlər. Kişinyovda öz şirkətləri üçün hesablar açırlar, öz məhsullarını Avropaya ixrac edirlər. Dnestryanıdan olanlar da sərbəst şəkildə Avropa İttifaqına səfərlər, səyahətlər edirlər. Lakin son altı ayda baş verən hadisələr Dnestryanıdakı ünsürlərin Moskvaya tabe olduğunu sübut edir. Belə olan halda məsələ ondadır ki, ŞOR (Moldova Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən qadağan edilmiş rusiyayönlü partiya) və daha kiçik partiyalar Moskvadan gələn istənilən əmri yerinə yetirəcəklər...
Beləliklə, mütləq hansısa hadisə baş verə bilər. Moldovanın hakimiyyət orqanları bu hadisələri diqqətdən kənarda qoymamalıdır.
Mənim şəxsi fikrim: Rusiya ilə Moldova arasında yeni müharibə riski mövcuddur. Lavrovun bu yaxınlarda dediklərini xatırlayaq: “Rusiya öz vətəndaşlarını harada olursa-olsun, qoruyacaq”. Təbii ki, belə bir bəyanat ciddi qəbul edilməlidir. Ukraynada müharibə başlamazdan təxminən bir həftə əvvəl vəziyyətin gərginləşməsinin müzakirə edildiyi televiziya verilişində iştirak edirdim. Sonra Lavrovun sözləri yadıma düşdü. O deyirdi ki, “Rusiya heç kimə hücum etməyə hazırlaşmayan sülhsevər ölkədir...”. Rusiya rəsmiləri bir şey deyir, amma tamam başqa şey olur: 2014-cü ildə Ukraynada, 2008-ci ildə Gürcüstanda müharibə, 1992-ci ildə Moldovada müharibə...
İndi də eynidir. Haqqında danışdığımız “qurultay” təxribat xarakterli hadisədir. Ola bilsin, Kişinyovdakı hakimiyyətin necə reaksiya verəcəyini yoxlayırlar. Və görünür, Rusiya diqqəti yayındırmaq üçün burada hansısa hadisə törətməkdə maraqlıdır - həm Ukraynaya göstərdiyimiz yardımdan (təbii ki, öz imkanlarımıza əsaslanaraq), həm də Avropa İttifaqındakı hərəkətimizdən.
Görünür, Kreml başqa cəbhə açmaq istəyir. Ola bilsin ki, bunu yüksək səslə demirlər, amma artıq qeyd etmişəm ki, heç nə boş yerə olmur. Dnestryanıda 15 minə yaxın yerli hərbçi və 1,5-2 min rus əsgəri var - bu, kifayət qədər ciddi qüvvədir.
Yeri gəlmişkən, Moskvanın ekspansionist maraqlarının himayəsi altında baş verən Tiraspol hadisələrinə Kamrat da (Moldova şəhəri, Qaqauz muxtariyyətinin paytaxtı) reaksiya verir. Xatırladım ki, 2014-cü ildə orada da “referendum” keçirildi və bunun nəticəsində sakinlərin əksəriyyətinin öz müqəddəratını təyinetmə hüququna “səs verdiyi” iddia olunur. Amma icra qərarı məhkəmə tərəfindən dayandırıldı...
Odur ki, indi Kreml rejiminin Dnestryanı nümayəndələrinə nəyi diktə edəcəyini və hara qədər getməyə hazır olduğunu ancaq Allah bilir.
Müəllif: Kirill Mospan - Moldova Milli Təhlükəsizlik Komissiyasının keçmiş sədri.
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Tramp bu qadını nazir təyin edir
Bu gün, 11:39 |
|
|
|
| • Məmur biznesinin iflic etdiyi sahələrdə orta və kiçik sahibkarlıq can verir... - İnhisar, cərimələr, pul qıtlığı...
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
| • İqlim sammitinin qapanışı nədən ləngiyirdi? – Mübahisəli məsələ
Bu gün, 11:34 |
|
|
|
| • Nəcməddin Sadıqovun YEYİNTİ ORTAQLARI... - İttihamı qəbul etmirlər, amma...
Bu gün, 11:08 |
|
|
|
| • Dövlət Ehtiyatları Agentliyi auditini bu şirkətə - HƏVALƏ ETDİ
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
| • Ermənistanla münasibətimiz problemlidir - Rusiya səfirindən etiraf
Bu gün, 10:57 |
|
|
|
| • Prezidentin köməkçisi Almaniya xarici işlər nazirinin Azərbaycana qarşı ittihamlarını qəbuledilməz adlandırıb - ETİRAZ
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • Naxçıvanda yeni həbslər... GÖZLƏNİLİR...
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Bakıya “hücum”a cavab verildi - 3 hədəf var, oranı istəyirlər
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • Paşinyanın Bakıya bu “güzəşti” hiylədir – Moskvadan baxış
Bu gün, 10:24 |
|
|
|
| • İlin sonuna qədər sülh sazişinin imzalanması mümkündür - ƏGƏR...
Bu gün, 10:21 |
|
|
|
| • COP29-da tarixi nailiyyət: Bakı 1,3 trilyon dollarlıq yeni iqlim maliyyəsini hədəf seçib
Bu gün, 03:58 |
|
|
|
| • COP29-da illik iqlim maliyyələşməsi üçün 300 milyard dollar təsdiqlənib
Bu gün, 03:56 |
|
|
|
| • Avropa çətin vəziyyətdə: “Rusiya qazının idxalı azalsa…” - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 03:02 |
|
|
|
| • "Ərə sahib olmaq super bir hissdir..."
Bu gün, 02:55 |
|
|
|
| • Cavid İsmayılzadənin "əli uzandı" - İLGİNC
Bu gün, 02:52 |
|
|
|
| • Azərbaycan Cənubi Qafqazın ən təhlükəsiz ölkəsidir - FAKT BUDUR!
Bu gün, 02:45 |
|
|
|
| • "Daha fundamental əsərlər yazılmalı, filmlər çəkilməlidir"
Bu gün, 02:42 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 1,1 milyon manatlıq geyimləri - BU ŞİRKƏTDƏN ALDI
Bu gün, 02:30 |
|
|
|
| • Avropa İttifaqı sülhə mane olur - Çirkin "binokl diplomatiyası"...
Bu gün, 02:29 |
|
|
|
| • Azərbaycanda logistika şirkəti - LƏĞV OLUNUR
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • "Səbail Market" fəaliyyətini dayandırdı
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Nadir Qafarzadə Rusiyada torpaq sahəsi alıb? - AÇIQLAMA
Dünən, 17:22 |
|
|
|
| • Çavuşoğlunu Bakıya gətirən mühüm səbəb: - Qərbi Azərbaycanla bağlı nə baş verir?
Dünən, 17:15 |
|
|
|
| • Bir dəfəlik, yoxsa birdəfəlik sülh? - Bahəddin Həzi yazır...
Dünən, 15:02 |
|
|
|
| • Qloballaşan savaş: “Üçüncü Dünya müharibəsi başlayıb, sadəcə...” - GÖRÜNƏNİ BUDUR
Dünən, 15:00 |
|
|
|
| • Dəb indiki xoşbəxtlikdir, dəyər sonrakı peşmanlıq! - Aqşin Yenisey
Dünən, 14:58 |
|
|
|
| • Tramp Viktor Orbana zəng etdi
Dünən, 14:06 |
|
|
|
| • “Kişi kimi uduzmaq lazımdır, dovşan kimi yox” - Zaur Axundovdan yığmaya sərt tənqid
Dünən, 13:57 |
|
|
|
| • "Ermənistan Azərbaycanın haqlı gözləntilərinə cavab versə..." - Ekspert
Dünən, 13:52 |
|
|
|
| • Azərbaycanın tanınmış jurnalistini maşın vurdu: Xəstəxanaya aparıldı - FOTO
Dünən, 13:50 |
|
|
|
| • “Kişi müğənnilər də plastik etdirir, övladları onlardan utanır...” - Əməkdar artist
Dünən, 13:17 |
|
|
|
| • Laçında baş verən zəlzələ Ermənistanda da hiss olunub - YENİLƏNDİ
Dünən, 13:12 |
|
|
|
| • Ermənistanda sülh deyənlərə həbsxana GÖSTƏRİLİR - Görünəni odur ki...
Dünən, 13:11 |
|
|
|
| • Xanlar Fətiyev Tərtər rayonunun Azad Qaraqoyunlu kəndində vətəndaşları qəbul edib
Dünən, 13:03 |
|
|
|
| • Azərbaycanlı diplomat 70 kq qızılı haradan alıb? – Diqqətçəkən detal
Dünən, 12:58 |
|
|
|
| • Azərbaycan mediasının COP29 sınağı - Rəşad Məcid yazır...
Dünən, 12:55 |
|
|
|
| • Trampla Putin arasında gizli görüş... - Şok iddia
Dünən, 12:53 |
|
|
|
| • Sirli diplomatın KİMLİYİ BƏLLİ OLDU - 70 kiloqram qızıl isə...
Dünən, 12:50 |
|
|
|
| • "Hakimiyyət naminə torpaqları qurban verdikləri kimi..." - Deputatdan SƏRT SÖZLƏR
Dünən, 12:38 |
|
|
|
| • Azərbaycan öz üzərinə düşəni edir - ŞƏRH
Dünən, 12:30 |
|
|
|
| • Paşinyan ölkədəki istefa dalğasından danışdı: - "Məmurlara yazdım ki..."
Dünən, 12:27 |
|
|
|
| • MDB ölkələrindən aldığımız məhsullar onlara satdığımızdan 3 dəfə çoxdur - SİYAHI
Dünən, 12:14 |
|
|
|
| • Ermənistan İstintaq Komitəsinin keçmiş sədri istintaqa çağırılıb
Dünən, 12:09 |
|
|
|
| • “Ermənistandakı indiki nəsil vuruşmağa hazır deyil... - Hətta xaricdən kimsə dəstək olsa belə...”
Dünən, 12:06 |
|
|
|
| • Sərhədlər açılır... YA AÇILMIR? - daha bir AÇIQLAMA
Dünən, 12:03 |
|
|
|
| • Rusiya DİN bəzi şəxsləri vətəndaşlıqdan məhrum edir - Azərbaycanlılar da olacaq?
Dünən, 11:56 |
|
|
|
| • Çin hakerləri ABŞ-nin infrasturkturuna girməyə çalışırlar - Morqan Adamski
Dünən, 11:53 |
|
|
|
| • İranın yeni paytaxtı bu şəhər ola bilər - KİV
Dünən, 11:52 |
|
|
|
| • Almaniya ilə Azərbaycan arasında yeni gərginlik - XİN rəhbəri nə deyib?
Dünən, 11:38 |
|
|
|
|
