Çinə və İrana qarşı Qərb niyə yumşaq davranır? – Görünən siyasətin görünməyən TƏRƏFLƏRİ
Tarix: 19-10-2021, 10:04 | Çap et
İrandakı edamlar və Çinin uyğur əsarəti hazırda insanları narahat edən əsas problemlərdəndir. Çünki Qərb ədalətli və demokratik dünya yaratmaq adı ilə narıncı inqilablar, ərəb baharları siyasətini reallaşdırıb. İnsan haqları istiqamətində hazırda ən çox ilişdikləri paytaxtlardan biri də Pxenyandır. Kim Çen In isə bu təzyiqləri eşitməzdən gəlir. Ekspertlər Qərbin Şimali Koreyaya sanksiyalarının əsas səbəbi kimi Pxenyan-Moskva yaxınlığını göstərirlər. Bu baxımdan Kremlin özü də belə təzyiqlərlə üzləşir.
Bizim.Media xəbər verir ki, Qərbin ədalətli və demokratik dünya mübarizəsi insan hüquqlarından daha çox siyasi nəzarət mexanizmidir.
Hər halda ekspertlər bu fikirdədir və onların qənaətinə görə “demokratiya pərdəsi” əslində Qərbin qazanc mənbəyidir. Bu yolla onlar Liviya lideri Qəddafinin mülkünə, Yaxın Şərqin neft-qaz yataqlarına nəzarəti ələ keçiriblər. Hazırda isə əsas narahatlıqları Qara dəniz və Zəngəzur dəhlizi ilə bağlıdır. Çünki Ukraynanın ərazi bütövlüyü adı ilə Rusiyanın geostrateji su hövzəsindən sıxışdırmağa çalşırlar. Yəni, onları insan haqları maraqlandırsaydı, Krım tatarları ilə bağlı müəyyən sənəd tərtib edərdilər. Zəngəzur başağrıları isə bu tip mühüm koridordan kənarda qalmaqlarıdır.
Qərbin hələki ən gülməli sanskiyaları bunlardır:
1. İrana təzyiqlər
2. Çinin uyğur siyasətinin qınanması
İranda 30 milyon azərbaycanlı yaşayır. Bu isə ölkə əhalisinin 40-45 faizidir. Amma Azərbaycan dilində tədris qadağandır. Azərbaycanlılara muxtariyyət verilməsi isə sonrakı etapdır. İranda edam cəzası da qınaq obyekti olmalıdır. Öldürülənlər arasında azərbaycanlılar çoxluq təşkil edir.
Bütün dünya bu acınacaqlı vəziyyətdən xəbərdardır, ancaq heç bir alverçi öz malına pis deməyən kimi, Qərb də ötəri sanksiyalarıla sanki uşaq başı aldadır. İran-Qərb bağı:
⦁ İngilislərin yaratdığı İranın şah rejimi 1979-cu ildə Fransanın dəstəklədiyi molla rejimi ilə əvəzləndi.
Çinin uyğur siyasətini isə genosid kimi də dəyərləndirirlər. Belə ki, İran azərbaycanlıları dil azadlığı, soy-kök nüanslarına görə sıxışdırılırsa, heç olmasa öz evlərində yaşayır, hətta xaricə səfər də edə bilirlər. Amma Çindəki uyğurlar əsir halındadırılar.
Si Cin Pinin uyğur düşərgələri Hitler konslagerlərini xatırladır. Bəs Qərb bu situasiya ilə bağlı nə edir:
2021-ci il 23 fevral tarixində Kanada parlamentinin aşağı palatası Çinin uyğur əhalisi ilə bağlı vəziyyəti soyqırım kimi tanıyıb.
23 aprel 2021-ci ildə Böyük Britaniya parlamentində Çinin uyğurlara qarşı törətdiyi əməlləri soyqırım olaraq qəbul olunub.
2021-ci il iyunun 25-də ABŞ administrasiyası Çin hakimiyyətinin uyğur türklərinə verdiyi işgəncə və zülmə görə sanksiya tətbiq edib.
2021-ci il iyulun 14-də Belçika parlamentində Çinin Sincan Uyğur muxtar bölgəsində uyğur türklərinin ciddi soyqırım riski ilə üzləşdiyinə dair qətnamə layihəsi təsdiqlənib.
Sadalanan sanksiya, qətnamə və bəyantların Pekinə heç bir təsiri olmayıb. Ən ciddi addım Uyğur muxtar bölgəsi ilə idxal-ixrac məhdudiyyətlərinin tətbiqidir. Bunu isə dünya asılılığı yaratmış Çin iqtisadiyyatına maneə saymaq olmaz.
Qərbin qarşısını nə kəsir?
1. Təkcə 2020-ci ildə Çin-ABŞ ticarət dövrüyyəsi 8.3 faiz artaraq 586,72 milyard dollar təşkil edib.
2. Çində ABŞ-a məxsus şirkətlər var. 2021-ci ilin yayına kimi amerikanlar Çində milyardlarla dollarlıq səhmlər alıblar.
3. 2020-ci ildə Çin Avropa İttifaqı ilə ticarət dövriyyəsinin həcminə görə ABŞ-ı keçib. Çin-Aİ ticarət dövriyyəsi 586 milyard avro təşkil edib.
4. Çində Avropa İttifaqına aid şirkətlər də az deyil.
Yəni, bu rəqəmlərin fonunda Qərbin uyğurlara görə Çinə təzyiqlərini artırması real görünmür. Digər tərəfdən unutmaq olmaz ki, son illər Avropa qitəsi uğrunda münarizə güclənib. Avropa İttifaqı ilə tivarət dövriyyəsində liderliyi Çinin ələ alması ikinci yerə yuvarlanan ABŞ, üçüncü yerdə olan Britaniya və 5-ci pillədə qərarlaşan Rusiyanı da narahat etməyə bilməz. Kremlin Pekinlə Amur problemlərini də nəzərə alanda uyğur bəhanəsi ilə hegemon ölkələrin Çin basqısı qaçılmazlaşır.
Bu isə böyük geosiyasi və iqtisadi maraqlara görə qlobal insan problemlərinin də həllinə səbəb ola bilər:
Çinə intensiv təzyiq uyğurlara muxtariyyət hüququ qazandırar.
Hazırda əsasən Çinin əlinə baxan İran da zəif düşər və heç olmasa 35 milyon soydaşımıza Azərbaycan dilində tədris imkanı yaradar.
Anar Rəhimov, Bizim.Media
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • “Müavinətlər artırılmasa, bu şəxslərin minimum səviyyədə yaşaması sual altına düşəcək” – Ekspert
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • “Parlament diskussiya yeridir, həqiqəti tapıb qanun qəbul etməliyik” - Siyavuş Novruzov özünü MÜDAFİƏ EDİR
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
| • "Lombard mafiyası"nın işi ilə bağlı yenidən məhkəməyə müraciət edildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Paşinyanın sədri olduğu Aİİ sammitinin Rusiyada keçirilməsi qərarı... - SƏBƏB BİLİNDİ...
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • Vergi orqanının bir milyondan çox mülki iddia qaldırdığı sahibkara bəraət verilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • Ermənistana yeni raketlər göndərilir: Bölgə üçün ciddi risklər var - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • Paşinyan Zəngəzur dəhlizindən imtina etmir - Saqatelyan
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • AYNA-nın əyilən lövhəsi... - FOTOFAKT
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Bakı şəhərində qarlı havalara hazırlıq tədbirləri davam edir - FOTO
Bu gün, 09:12 |
|
|
|
| • Ləğv prosesində olan şirkətin - SƏHMLƏRİ DÖVRİYYƏDƏN ÇIXARILIR
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Aslan Quliyev həbs edilə bilər? -Nəsimi rayonunda tikinti qalmaqalı böyüyür
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bələdiyyə seçkilərinə namizədlərin irəli sürülməsi prosesi başlayır - DİQQƏT
Bu gün, 09:02 |
|
|
|
| • Göyçayın bir kəndinin min dərdi... - "Bu özbaşnalığın ən böyüyüdür..."
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • “Abşeron Treyd” MMC-nin həm də külli miqdarda vergi borcu VAR İMİŞ... - DETALLAR
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • "Ancaq pensiya alanda, o da cəmi 1 kiloqram ət ala bilirəm..." - GİLEY
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • Ceyhun Cəlilov Naxçıvana dabbaq xəstəliyi yayırmış - BU DA FAKT!
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • "Məşğulluq Agentliyinin nümayəndələri bütün rayonlarda korrupsiya ilə məşğuldurlar" - ekspertdən İTTİHAM
Bu gün, 08:37 |
|
|
|
| • Azərbaycanda müəllim və tələbələr bu qərarı gözləyir - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:36 |
|
|
|
| • Yunanıstan Ermənistanı Rusiyaya qarşı silahlandırır - ŞƏRH
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • Saatlı sakini buna görə narazıdır... - "3 uşağım ola-ola..."
Bu gün, 08:33 |
|
|
|
| • "Gözünüzün doyduğu gün olacaqmı?!" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:28 |
|
|
|
| • "Oğlum əmaliyyat olunanda kredit götürmüşəm" - Qazax sakini ÇƏTİN DURUMDA
Bu gün, 08:20 |
|
|
|
| • Quru sərhədlər nədən bağlıdır? – Rəsmi və qeyri-rəsmi versiyalar
Bu gün, 08:13 |
|
|
|
| • Afina İrəvana bu sistemləri göndərir: Bakı artıq tədbir görür - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 07:09 |
|
|
|
| • Mirşahin Ağayev bu deputatları sərt tənqid etdi - VİDEO
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • "Bütün hallarda, onlar düzgün yolu seçmədilər" - Fazil Mustafa
Bu gün, 06:47 |
|
|
|
| • "Proses davam etməlidir" - deputat
Bu gün, 06:38 |
|
|
|
| • Bortnikov kəşfiyyat məlumatlarını “sızdırdı” - Azərbaycan iki ay ərzində…
Bu gün, 06:32 |
|
|
|
| • Bakıda yataqxana içində yaşayış ola-ola sökülür - ŞİKAYƏT / VİDEO
Bu gün, 02:16 |
|
|
|
| • Əri ölüm ayağında olduğu üçün intihar edibmiş - Eyni gündə dəfn olundular
Bu gün, 02:13 |
|
|
|
| • "Xırda-para" nöqsanlar, yoxsa sosial çaxnaşma təhlükəsi - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 02:09 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə iqtisadi vəziyyətin pisləşməsi Azərbaycan hökumətinə həyəcan siqnalıdır - Batan Rusiya, üzməyə çalışan azərbaycanlılar
Bu gün, 02:02 |
|
|
|
| • “Gürcü Arzusu”ndan növbəti ruspərəst addım: qonşuda yeni qalmaqal - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 02:00 |
|
|
|
| • Estetik cərrah pasiyenti görün nə hala salıb - "Bədənimdən çirk axır"
Bu gün, 01:10 |
|
|
|
| • "Ticarətlə məşğul olmaq istəyirdim..."
Bu gün, 01:06 |
|
|
|
| • AzTV “üsyankar” deputatları yıxıb sürüdü: “Möhtəkir”, “Şoumen” - VİDEO
Bu gün, 01:00 |
|
|
|
| • Hikmət Məmmədov işdən çıxarıldı - ƏMR
Bu gün, 00:53 |
|
|
|
| • Dövlət Xidməti avtomobillərinə 3,8 milyon manatlıq ehtiyat hissələri aldı
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
| • Füzulinin 5 kəndinin elektriklə təmin olunması 4 milyona - BAŞA GƏLƏCƏK
Bu gün, 00:02 |
|
|
|
| • Şirvanda insult keçirən adama əlillik verilmir – Nazirliyə şikayət
Dünən, 19:02 |
|
|
|
| • Hamı xaricdə oxuyan axtarır: Öz diplomlarımıza etibar yoxdur? - NƏ ETMƏLİ?
Dünən, 19:00 |
|
|
|
| • “Veteran pulu” nə qədər artırılacaq? - AKTUAL
Dünən, 18:58 |
|
|
|
| • Tehran artıq başa düşür ki... - ŞƏRH
Dünən, 18:24 |
|
|
|
| • Bələdiyyə seçkilərində “exit-poll” keçirmək niyyətində olan təşkilatların sənədləri yanvarın 9-dək qəbul ediləcək
Dünən, 18:11 |
|
|
|
| • DUDANIN SƏRHƏIDİMİZDƏKİ DUASI... - Layiqli cavabı verilməlidir!
Dünən, 18:00 |
|
|
|
| • Radiotezliklər İdarəsi 100 min manatlıq gül alır – “ Dua çiçəyi” və “Pul ağacı” da var
Dünən, 17:59 |
|
|
|
| • Ermənistanda Paşinyana və müavininə cinayət işi açmaq tələb olundu - KİV
Dünən, 17:55 |
|
|
|
| • Azərbaycanda estetik əməliyyatlar qadağan olunur? - NƏ BAŞ VERİR?
Dünən, 17:53 |
|
|
|
| • Bu addım Polşanın Azərbaycana qarşı münasibətinin səmimi olmadığını göstərir - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Dünən, 17:49 |
|
|
|
| • İki ildir SƏDR ƏVƏZİ olan İlham Mirzəliyev... vəzifəsindən uzaqlaşdırılır
Dünən, 17:41 |
|
|
|
|
