“Rusiya “dozalı demokratiya”dan daha militarist və totalitar sistemə keçəcək” - TƏHLİL
Tarix: 16-10-2021, 08:51 | Çap et
İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın irəli sürdüyü “Altılıq platforma”sı gündəmin əsas müzakirə mövzularındandır. Qeyd edək ki, “3+3” formatı da adlanan platforma üç Cənubi Qafqaz ölkəsinin - Azərbaycan, Ermənistan, Gürcüstan və regionun üç böyük dövlətinin – Türkiyə, Rusiya və İranın əməkdaşlığını nəzərdə tutur.
Türkiyə, Azərbaycan və Rusiya sözügedən formatın reallaşmasında maraqlıdır. Digər ölkələrlə bağlı isə tərəddüdlər, problemlər mövcuddur. Məsələn, Ermənistan bu platformada təmsil olunacaqsa, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımalı, yekun sülhə imza atmalıdır. Hələlik rəsmi İrəvan yekun sülhdən yayınmaqdadır.
İrana gəldikdə, rəsmi Tehran “3+3” formatına müsbət yanaşdığını bəyan edib. Daha doğrusu, Moskvada Rusiya və İran XİN başçılarının görüşündən sonra keçirilən mətbuat konfransında Tehranın “Altılıq platforması”na isti yanaşdığını Rusiya XİN rəhbəri elan etdi. Lakin son günlər İranın Azərbaycana qarşı əsassız ittihamları və təhdid xarakterli davranışları əməkdaşlığa soyuq yanaşdığını göstərir. Gürcüstan təbii ki, əməkdaşlığa can atır. Amma bu ölkə ilə bağlı problem ondadır ki, əraziləri Rusiya işğalı altındadır. Belə olan halda, rəsmi Tiflisin “3+3” formatında təmsilçiliyi qeyri-müəyyən görünür.
“Altılıq platforması” və regionun əsas güclərindən olan Moskvanın Cənubi Qafqaz siyasəti ilə bağlı AYNA-nın sualını cavablandıran Rusiyanın Xalqlar Dostluğu Universitetinin böyük müəllimi, soydaşımız, filologiya elmləri namizədi, politoloq Anar Həsənov deyib ki, “3+3” formatı reallıqdan uzaqdır.
O, fikrini belə əsaslandırıb ki, Gürcüstan ərazi bütövlüyü ilə bağlı məsələdə barışmaz mövqe tutub: “Rəsmi Tiflis anlayır ki, bu formatı dəstəkləməyin çətin fəsadları ola bilər. Bəzi postsovet dövlətlərindən fərqli olaraq, Gürcüstan siyasi rəqabətin olduğu, ictimai siyasətin inkişaf etdiyi bir ölkədir və ictimai fikir idarəetmədə mühüm rol oynayır. Başqa sözlə, Gürcüstan cəmiyyəti siyasi proseslərin müşahidəçisi yox, iştirakçısıdır”.
Rusiyanın regiona münasibətinə gəlincə isə Həsənov vurğulayıb ki, bunu bilmək və proqnozlaşdırmaq üçün Kremlin rəsmi təbliğatına istinad etmək olar: “Kremlin təbliğ etdiyi dəyərlər, dövlətin siyasi dizaynı və bu dizaynda KİV, Duma, cəmiyyətə ayırdığı rol dövlətin mahiyyət etibarilə Sovet İttifaqına dönüşünü təsdiqləyir. Bu dönüş qonşularla münasibətdə də özünü açıq şəkildə göstərir. Rusiya iqtidarı “kim bizimlə deyilsə, bizə qarşıdır” yanaşması ilə münasibətləri qurub və bu xətdən geri çəkilməyəcək”.
“2024-cü ildə isə Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin ənənəvi “varis” planını həyata keçirəcəyini ehtimal etmək olar. Artıq müəyyən siqnallar var. Qəzetdə Rusiya müdafiə nazirinin müşaviri Andrey İlnitskinin manifestini nəzərdə tuturam. Zənnimcə, müdafiə naziri Sergey Şoyqu prezidentliyə real namizəddir. Demək ki, növbəti illərdə təhlükəsizlik məsələsi bütün layihələrin və Rusiyanın inkişafında baza platforması kimi təqdim ediləcək. Bunu “harda Rusiya ordusu varsa, çətin ki, ordan çıxa, əksinə daha da möhkəmlənəcək” kimi də qəbul etmək olar”, - deyə analitik əlavə edib.
Həmsöhbətimiz hesab edir ki, hərbçilərin hakimiyyəti dövründə Rusiya ordusu, onun hərbi sənaye kompleksi iqtisadiyyatın dirçəlişi kimi təbliğ ediləcək: “Ordu vətənə xidmət ideologiyasının əsas mənbəyi olacaq. Başqa sözlə, biz indi “dozalı demokratiya”, “hibrid siyasi rejim”, yaxud “suveren demokratiya” kimi təqdim edilən Rusiya əvəzinə, militarist və izolyasiyaya üstünlük verən totalitar Rusiyanı görəcəyik. Deməli, Qarabağda Rusiya maraqlarını qorumaqla maksimum ərazi bütövlüyümüzü bərpa etməliyik. “Münaqişə bitib” demək reallıqla üst-üstə düşmür. Qarabağda Rusiya ordusunun qalmasını legitimləşdirmək erməni işğalına son qoymağın ən qısa həll yoludur. Düşünürəm ki, Rusiya ilə ziddiyyətdənsə, onun istəklərinə adekvat olmaqla, erməni işğalının bütün fəsadlarını aradan qaldırmaq mümkündür. Əks halda “insan hüquqları”, “ekzistensional təhlükə” kimi anlayışları istismar etməklə Qərbin sıramaq istədiyi diplomatik danışıqlar çox vaxt aparacaq”.
“Əlavə etməliyəm ki, Qarabağ münaqişəsinin uzunmüddətli həlli bütün siyasi güclərə sərf edir. Çünki siyasi güclər böhranlardan ancaq bəhrələnməyi bacarırlar. Vətəndaşı siyasi proseslərin autsayderi, müxalifəti yarımcan olan, islahatçı qanadının yetişmədiyi, xaricdən tutarlı dəstəyin olmadığı cəmiyyətlərdə iqtidarlar bu işin öhdəsindən asanlıqla gəlir”, - deyə politoloq fikrini tamamlayıb.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Tovuzda həlak olan hərbçilərə şəhid statusu veriləcək? - Rəsmi CAVAB
Bu gün, 10:39 |
|
|
|
| • Paşinyan Qərblə Şərq arasında: İrəvan sammitdən niyə imtina etdi? - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 10:36 |
|
|
|
| • Duda düşmən səngərində yer aldığını İNKAR ETMİR... - NƏZƏRƏ ALMALIYIQ...
Bu gün, 10:29 |
|
|
|
| • İrəvan Rusiyanı təkzib etdi: - Paşinyan xahiş etməyib!
Bu gün, 10:28 |
|
|
|
| • "Politico" nəşrinın ƏYRİ TƏRƏZİSİ... - QƏRƏZ... apaydın ortadadır...
Bu gün, 10:22 |
|
|
|
| • Aşıq Ələsgərin heykəliylə gündəmə gələn şirkət 672 min manatlıq tenderin qalibi oldu - BU DƏFƏ...
Bu gün, 10:20 |
|
|
|
| • İranla təlimlər vaxtı Bakıda NATO toplantısı: - DETALLAR
Bu gün, 10:13 |
|
|
|
| • Məhsul sifariş edib... hardadır bilinmir... - NARAZILIQ VAR...
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • Ukraynada daha bir azərbaycanlı həlak oldu - ruslar tərəfdən döyüşüb...
Bu gün, 10:03 |
|
|
|
| • Astanada KTMT-yə üzv ölkələrin XİN başçıları, müdafiə nazirləri və Təhlükəsizlik Şuraları rəhbərlərinin iclası başlayıb
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • Putin müharibəyə hazırlaşır: Birinci bu ölkədən başlayacaq - İNCƏLƏMƏ
Bu gün, 09:48 |
|
|
|
| • Nüfuz alverində təqsirləndirilən vəkilin istintaqı BAŞA ÇATDI
Bu gün, 09:45 |
|
|
|
| • “Müavinətlər artırılmasa, bu şəxslərin minimum səviyyədə yaşaması sual altına düşəcək” – Ekspert
Bu gün, 09:37 |
|
|
|
| • “Parlament diskussiya yeridir, həqiqəti tapıb qanun qəbul etməliyik” - Siyavuş Novruzov özünü MÜDAFİƏ EDİR
Bu gün, 09:32 |
|
|
|
| • "Lombard mafiyası"nın işi ilə bağlı yenidən məhkəməyə müraciət edildi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:31 |
|
|
|
| • Paşinyanın sədri olduğu Aİİ sammitinin Rusiyada keçirilməsi qərarı... - SƏBƏB BİLİNDİ...
Bu gün, 09:29 |
|
|
|
| • Vergi orqanının bir milyondan çox mülki iddia qaldırdığı sahibkara bəraət verilib - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 09:25 |
|
|
|
| • Ermənistana yeni raketlər göndərilir: Bölgə üçün ciddi risklər var - NƏ ETMƏLİ?
Bu gün, 09:21 |
|
|
|
| • Paşinyan Zəngəzur dəhlizindən imtina etmir - Saqatelyan
Bu gün, 09:20 |
|
|
|
| • AYNA-nın əyilən lövhəsi... - FOTOFAKT
Bu gün, 09:17 |
|
|
|
| • Bakı şəhərində qarlı havalara hazırlıq tədbirləri davam edir - FOTO
Bu gün, 09:12 |
|
|
|
| • Ləğv prosesində olan şirkətin - SƏHMLƏRİ DÖVRİYYƏDƏN ÇIXARILIR
Bu gün, 09:08 |
|
|
|
| • Aslan Quliyev həbs edilə bilər? -Nəsimi rayonunda tikinti qalmaqalı böyüyür
Bu gün, 09:06 |
|
|
|
| • Azərbaycanda bələdiyyə seçkilərinə namizədlərin irəli sürülməsi prosesi başlayır - DİQQƏT
Bu gün, 09:02 |
|
|
|
| • Göyçayın bir kəndinin min dərdi... - "Bu özbaşnalığın ən böyüyüdür..."
Bu gün, 08:58 |
|
|
|
| • “Abşeron Treyd” MMC-nin həm də külli miqdarda vergi borcu VAR İMİŞ... - DETALLAR
Bu gün, 08:49 |
|
|
|
| • "Ancaq pensiya alanda, o da cəmi 1 kiloqram ət ala bilirəm..." - GİLEY
Bu gün, 08:46 |
|
|
|
| • Ceyhun Cəlilov Naxçıvana dabbaq xəstəliyi yayırmış - BU DA FAKT!
Bu gün, 08:42 |
|
|
|
| • "Məşğulluq Agentliyinin nümayəndələri bütün rayonlarda korrupsiya ilə məşğuldurlar" - ekspertdən İTTİHAM
Bu gün, 08:37 |
|
|
|
| • Azərbaycanda müəllim və tələbələr bu qərarı gözləyir - Görünəni odur ki...
Bu gün, 08:36 |
|
|
|
| • Yunanıstan Ermənistanı Rusiyaya qarşı silahlandırır - ŞƏRH
Bu gün, 08:34 |
|
|
|
| • Saatlı sakini buna görə narazıdır... - "3 uşağım ola-ola..."
Bu gün, 08:33 |
|
|
|
| • "Gözünüzün doyduğu gün olacaqmı?!" - ETİRAZ VAR...
Bu gün, 08:28 |
|
|
|
| • "Oğlum əmaliyyat olunanda kredit götürmüşəm" - Qazax sakini ÇƏTİN DURUMDA
Bu gün, 08:20 |
|
|
|
| • Quru sərhədlər nədən bağlıdır? – Rəsmi və qeyri-rəsmi versiyalar
Bu gün, 08:13 |
|
|
|
| • Afina İrəvana bu sistemləri göndərir: Bakı artıq tədbir görür - BELƏ DAVAM EDƏRSƏ...
Bu gün, 07:09 |
|
|
|
| • Mirşahin Ağayev bu deputatları sərt tənqid etdi - VİDEO
Bu gün, 07:06 |
|
|
|
| • "Bütün hallarda, onlar düzgün yolu seçmədilər" - Fazil Mustafa
Bu gün, 06:47 |
|
|
|
| • "Proses davam etməlidir" - deputat
Bu gün, 06:38 |
|
|
|
| • Bortnikov kəşfiyyat məlumatlarını “sızdırdı” - Azərbaycan iki ay ərzində…
Bu gün, 06:32 |
|
|
|
| • Bakıda yataqxana içində yaşayış ola-ola sökülür - ŞİKAYƏT / VİDEO
Bu gün, 02:16 |
|
|
|
| • Əri ölüm ayağında olduğu üçün intihar edibmiş - Eyni gündə dəfn olundular
Bu gün, 02:13 |
|
|
|
| • "Xırda-para" nöqsanlar, yoxsa sosial çaxnaşma təhlükəsi - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 02:09 |
|
|
|
| • Qonşu ölkədə iqtisadi vəziyyətin pisləşməsi Azərbaycan hökumətinə həyəcan siqnalıdır - Batan Rusiya, üzməyə çalışan azərbaycanlılar
Bu gün, 02:02 |
|
|
|
| • “Gürcü Arzusu”ndan növbəti ruspərəst addım: qonşuda yeni qalmaqal - NƏ BAŞ VERİR?
Bu gün, 02:00 |
|
|
|
| • Estetik cərrah pasiyenti görün nə hala salıb - "Bədənimdən çirk axır"
Bu gün, 01:10 |
|
|
|
| • "Ticarətlə məşğul olmaq istəyirdim..."
Bu gün, 01:06 |
|
|
|
| • AzTV “üsyankar” deputatları yıxıb sürüdü: “Möhtəkir”, “Şoumen” - VİDEO
Bu gün, 01:00 |
|
|
|
| • Hikmət Məmmədov işdən çıxarıldı - ƏMR
Bu gün, 00:53 |
|
|
|
| • Dövlət Xidməti avtomobillərinə 3,8 milyon manatlıq ehtiyat hissələri aldı
Bu gün, 00:05 |
|
|
|
|
