Türkiyə indi nə düşünür?
Tarix: 30-07-2016, 09:30 | Çap et
Abbas Cavadi yazır ki, 15 iyul çevriliş cəhdi gecəsindən indiyədək hər gün 24 saat ərzində Türkiyə xəbərlərini diqqətlə izləyib.
Məqalədə deyilir ki, çevriliş cəhdində 300-dək insan həyatını itirib və bunlar heç də təkcə çevrilişçilər və hakimiyyət tərəfdarları yox, həm də nəyin baş verdiyini bilməyən vətəndaşlar və əsgərlərdir.
Çevriliş cəhdinin dərhal ardınca Türkiyə hakimiyyəti onun arxasında ABŞ-da yaşayan vaiz Fethullah Gülenin durduğunu elan edib.
Çevriliş cəhdindən 48 saat sonra 7 min nəfər həbs edilib və ya işdən qovulub. Bu rəqəm ötən günlər ərzində artaraq 66 minə çatıb.
Cavadi yazır ki, bu rəqəmi ailə üzvlərinin sayına vurduqda hökumət üçün əvvəllər heç bir siyasətə qarışmayan yeni 250-300 min potensial opponent yarandığını demək olar.
Qətllər, nifrət və zorakılıq, ordu və hökumət idarəsindəki “kim kiminlədir” parçalanması – bütün bunlar türk xalqı üçün travmadır.
Məqalədə deyilir ki, müxtəlif siyasi partiyalardan olanlar demokratiyanı qorumaq məqsədilə prezident Erdoğanla həmrəylik ifadə etsələr də, həbslər və işdən qovulmalar dayanmayıb.
Abbas Cavadinin fikrincə indi, çevriliş cəhdindən iki həftə sonra demək olar ki, Gülen hərəkatı, özünün həqiqi və ehtimal olunan tərəfdarları, ona rəğbətli əsgərlər və təhlükəsizlik işçiləri, hökumət qulluqçuları, müəllimlər və jurnalistlər və ya biznesmenlərlə birlikdə tamamilə “təmizlənib”.
Bununla belə böhran, parçalanma, siyasi düşmənçilik, harayçılıq əhval ruhiyyəsi havadan asılı qalıb.
Bütün bunlar barədə yazdıqdan sonra müəllif 1923-cü ildə yaradılışından bu yana Türkiyə Respublikasının tarixində “ən pis milli münaqişənin” ardınca ölkədəki əhval ruhiyyəyə dair öz qənaətlərini sadalayır:
-- Əhalinin, hökumətin tərəfdarları və opponentləri də daxil əksəriyyəti arxasında kimin dayanmasından asılı olmayaraq çevrilişlərin fəlakət olduğuna və onların qarşısının hətta zorakılıqla alınmasının zərurətinə əmindir. Hökumətin dəyişməsi üçün seçkinin yeganə yol olduğunu hətta Erdoğanın ən qatı siyasi rəqibləri də qəbul ediblər.
-- Siyasi meyllərindən asılı olmayaraq adamların çoxu düşünür ki, Erdoğanı çevriliş qəsdçilərindən müdafiə etmək lazımdır.
-- Amma bununla belə, hiss olunur ki, Gülen hərəkatına qarşı güclü hökumət və media kampaniyasının xofu adamların azad fikir yürütməsinin qarşısını alır. Əksər media qrupları Gülen hərəkatını vurmaq üçün yarışa giriblər. Bəzi hallarda bu kampaniya bütün etika normalarından kənara çıxır. Məsələn, din işləri üzrə dövlət komitəsi çevriliş iştirakçıları üçün dini dəfn mərasimlərinin keçirilməsini, onların adi qəbirstanlıqlarda basdırılmasını qadağan edib. Universitetlərdən birinin qadın professoru öldürülmüş hökumət tərəfdarlarını “şəhid” adlandırmaqdan imtina etdiyinə görə işdən qovulub.
-- Adamların çoxu və media, deyəsən, Gülenin çevrilişin arxasında olan əsas və birinci şəxs olduğuna inanır.
-- Bəli, Erdoğanın sosial bazası və dəstəyi güclənib.
-- Həbslər və əsasən də orduda, ədliyyə sistemində, təhsil sahəsində və başqa hökumət idarələrində işdən çıxarılmalar nəticəsində boş qalmış on minlərlə iş yerinin doldurulması uğrunda yarışa başlanıb. Lakin bu yerləri doldurmaq üçün lazımi təhsilə və ixtisasa sahib insanların qıtlığı var. Bu yerlərin təhsilsiz və hətta təcrübəsiz adamlarla dolduralacağı gözlənilir.
-- Media qurumlarının çoxu və müxalifət də daxil siyasi fiqurlar hesab edirlər ki, Qərb onlardan üz çevirib.
-- Gülen barədə müxtəlif rəydə olan Qərbdən fərqli olaraq bugünün Türkiyəsində, deyəsən əksəriyyət antiçevriliş, antigülen cəbhəsindədir.
-- Türkiyə hökumətinin Pensilvaniyada yaşayan Gülenin ekstradisiyası üçün Birləşmiş Ştatlara müraciəti indi Ankara və Vaşinqton arasında başlıca mübahisə mövzusudur və guya hər şey Obama administrasiyasının qərarından asılıdır. Türklər inanırlar ki, Vaşinqton bunu edə bilər, lakin siyasi səbəblərə görə bunu etməyə həvəssizdir.
-- Üstəlik bəzi radikal və islami düşüncəli siyasi və media fiqurları belə bir şayiələrin yayılması və hətta yaradılması ilə məşğuldurlar ki, guya çevriliş cəhdinin arxasında Birləşmiş Ştatlar, MKİ və ya Pentaqon olub. Qara “PR” o qədər güclüdür kİ, hətta prezident Obama da daxil, rəsmilərin bəyənatları vəziyyəti yoluna qoya bilməyib.
-- Bu arada, Sputnik də daxil Rusiya mediası belə bir şayiə kampaniyası aparır ki, “Gülen ekstradisiya olunmayacaq, çünki o Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsinin agentidir”. Türkiyədə bəziləri bu şayiələrə inanmış kimi görünürlər.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Azərbaycanda əsas seysmik zonalar: - Hansı ərazidə neçə bal zəlzələ ehtimalı var?
Bu gün, 17:54 |
|
|
|
| • Dövlət qurumu 1,2 milyonluq geyimləri bu şirkətdən aldı - TENDER NƏTİCƏSİ
Bu gün, 17:45 |
|
|
|
| • Səhiyyə Nazirliyi 6 ədəd “Hyundai” alır – 255 min manata
Bu gün, 17:36 |
|
|
|
| • Avropa Şurası Avropa Komissiyasının yeni tərkibini təsdiqləyib
Bu gün, 17:34 |
|
|
|
| • VHP bələdiyyə seçkilərində iştirak edəcək - AÇIQLAMA
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
| • İcra başçısının nümayəndəsinin ölkədən çıxışına qadağa qoyula bilər - SƏBƏB
Bu gün, 17:24 |
|
|
|
| • "Bakı səfərindən sonra şərti sərhəddə "binokl şousu"nda iştirakı..." - Seyidov sərt danışdı
Bu gün, 17:22 |
|
|
|
| • Azərbaycanda BOKT-nin rəhbərliyində dəyişikliklər olub - ADLAR
Bu gün, 17:19 |
|
|
|
| • "Zerkalni" nömrə biznesi adı ilə dostunun pullarını ələ keçirdi - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:14 |
|
|
|
| • "Rusiya və İran arasında qaz ticarətinin Azərbaycanın "adına yazılması" Qərbin növbəti təxribatıdır"
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • Əvəz Temirxan bələdiyyə seçkilərində iştirak edəcək? - Özü açıqladı
Bu gün, 17:03 |
|
|
|
| • Yunanıstan özü vadar edir ki... - ŞƏRH
Bu gün, 16:46 |
|
|
|
| • MN-nin tabeliyində olan müxtəlif hərbi hissələrdə mənimsəmə ilə bağlı daha bir maliyyə xidmət rəisinin məhkəməsi başlayır
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
| • İcra başçılarının “Dream Construction Company” sevgisi - İcazə verin şübhələnək...
Bu gün, 16:42 |
|
|
|
| • "SAT-SAS-2024" təlimində növbəti tapşırıqlar icra olunub
Bu gün, 16:39 |
|
|
|
| • Yüksək faizli endirimlər, mağazadan-mağazaya qaçan alıcılar... - "Black friday"in əsl məqsədi ortaya çıxdı
Bu gün, 16:37 |
|
|
|
| • İnternet üzərindən satılan dərmanlara necə nəzarət olunur? - HƏQİQƏTƏN DƏ...
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • Ədliyyə Nazirliyi bu partiyaların ləğv olunması üçün məhkəməyə müraciət etdi
Bu gün, 16:29 |
|
|
|
| • Rusiya İrəvanın üzərində “nüvə çətiri”ni açdı - KİV
Bu gün, 16:25 |
|
|
|
| • Kuryerlərə qarşı dələduzluq edən şəxs saxlanılıb - VİDEO
Bu gün, 16:24 |
|
|
|
| • Ermənistana bu dəfə Yunanıstan silahları gəldi... - Sülh gündəliyini bağlamaq istəyən kimlərdir?
Bu gün, 16:11 |
|
|
|
| • Bu partiya liderləri bələdiyyə seçkilərinə qatılacaq? – Maraqlı cavablar
Bu gün, 16:08 |
|
|
|
| • Qənirə Ataşova: "Bu klinikalar həkim "düzəltmək"lə məşğuldur..." - Müsahibə/Yeni şok faktlar
Bu gün, 16:01 |
|
|
|
| • "Araz-2024" birgə taktiki təlimi başa çatıb
Bu gün, 15:58 |
|
|
|
| • Rubl "vuruldu": Rusiyada işləyən azərbaycanlıları nə gözləyir? - AKTUAL
Bu gün, 15:51 |
|
|
|
| • “Bakı Abadlıq Xidməti MMC” fəaliyyətini dayandırdı? - İLGİNC İDDİA
Bu gün, 15:40 |
|
|
|
| • İFADƏ VERDİ: Ağadadaş Ağayev özünü təqsirli bilməyib - MƏHKƏMƏ
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • İrəvanla Moskvanın “küsülülüyü" - Hərbi bloka “yox”, iqtisadi bloka “hə”
Bu gün, 15:34 |
|
|
|
| • Ermənistan Azərbaycana qarşı yeni müharibəyə hazırlaşır - Bunun BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 15:31 |
|
|
|
| • Dünyada ən çox istifadəçisi olan 35 sosial şəbəkə – Tam siyahı
Bu gün, 15:30 |
|
|
|
| • Kəmaləddin Heydərov rəisi vəzifəsindən azad etdi - ƏMR
Bu gün, 15:26 |
|
|
|
| • Rasim Məmmədovdan sonra da 3 milyonluq yeyinti olub - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 15:24 |
|
|
|
| • Asiya İnkişaf Bankına yeni prezident seçilib
Bu gün, 15:22 |
|
|
|
| • Həbsdən çıxan kişini arvadı evə buraxmadı: “Düşündüm ki...” – Şok təfərrüat
Bu gün, 15:17 |
|
|
|
| • Sahibkarları şantaj edən sayt rəhbərləri həbs edilib, cinayət işi açılıb
Bu gün, 15:11 |
|
|
|
| • Rusiya "Oreşnik"in kütləvi istehsalına başlayıb
Bu gün, 15:08 |
|
|
|
| • Bayden Putini “qızıl nimçədə” Trampa verdi – Dərin ittifaq
Bu gün, 14:10 |
|
|
|
| • Qərbin radikal anti-Azərbaycan bəyanatlarının daha bir SƏBƏBİ
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • "Artıq Yunanıstan hərbi məktəblərində erməni əsilli tələbələrin sayı iki dəfə artıb" - GƏRGİNLİK VAR...
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • Şimali Kipri tanıya bilərik? - AKTUAL
Bu gün, 13:58 |
|
|
|
| • FHN-nin idarə rəisi cərimələndi - İş məhkəməlik oldu
Bu gün, 13:33 |
|
|
|
| • Azərbaycanda sabiq deputat məhkəməyə VERİLDİ
Bu gün, 13:08 |
|
|
|
| • Türkiyəli məşhur aktyor: - “Zəlzələ olanda Cavanşir Məmmədov bizi...”
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • Səhər açılanda artıq gec olur: - Qar yağdımı, texnika yola çıxmalıdır
Bu gün, 13:00 |
|
|
|
| • Ermənistan müharibəyə hazırlaşır: Təhrikçi Fransadır - SENSASİON FAKTLAR
Bu gün, 12:57 |
|
|
|
| • Flora Kərimova bu səbəbdən Səhiyyə Nazirliyini məhkəməyə verdi - DETALLAR
Bu gün, 12:50 |
|
|
|
| • “Musiqimizin məşhur serialda səsləndirilməsi Ozan Akbabanın ideyasıdır” - Elşən rol aldığı “Çırak”-dan danışdı
Bu gün, 12:39 |
|
|
|
| • Ziya Məmmədovun şirkəti gömrük qaydalarını pozur - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 12:35 |
|
|
|
| • Sərkisyanın müavini Dekotinini hiddətləndirdi – Qərbi Azərbaycanla bağlı deyilənlər...
Bu gün, 12:26 |
|
|
|
| • Bakıda marketdə ŞOK GÖRÜNTÜ: Pişik ətlərin üstündə gəzdi - VİDEO
Bu gün, 12:14 |
|
|
|
|
