AZƏRBAYCAN PROSESLƏRDƏ KİMİN ƏMİSİ OĞLU OLACAQ?
30-11-2013, 15:00
ARTIQ RƏSMİ BAKININ ONA EDİLƏN TƏKLİFLƏRİ DƏYƏRLƏNDİRMƏ VAXTIDIR
DİA.AZ: - Son günlər Avropa ilə Rusiya arasında keçmiş SSRİ məkanı uğrunda acımasız bir savaşın getməsi barədə təəssüratlar yaranmaqdadır. Bir yandan Vilnüsdə prezidentləri toplayan Qərb, digər yandan Kazanda Avrasiya forumu düzənləyən Rusiya sanki bir yarışma halındadır. Postsovet ölkələrinin bu şəkildə qiymətə mindiyi dönəm olmamış kimidir. Bir həlledici döyüş təəssüratı yaranmaqdadır ki, bunda həm Avropa və həm də Avropadan köhnə nüfuz dairəsini qoparmağa çalışan Rusiya haqlı imiş kimi görünürlər.
Avropanın istədikləri ortadadır. Təbii ki, bu gün Ukrayna və Gürcüstanı öz sıralarına qatmağa hazırlaşan, eyni zamanda bu xəttlə Cənubi Qafqaza girməyə çalışan Avropanın başlıca məramının heç də xalqlara gözəl həyat vədinin olmadığı gün kimi aydındır. Avropanın maraqları hər kəsə məlumdur və bu maraqlar illərdir mövcuddur. Bu maraqların müstəvisində Azərbaycanın heç bir zaman Avropa Birliyinə alınmayacağı da aydındır. Azərbaycan Avropa üçün ən yaxın olan «ərəb ölkəsi» yerindədir. Yəni onlar bizə benzin çəlləyi kimi baxırlar və öz uzanma, böyünmə niyyətlərini Azərbaycan nefti hesabına qidalandırmağa çalışırlar.
Artıq net şəkildə hiss olunandır ki, Azərbaycan Avropa üçün hansı əhəmiyyətdədir. Bu bir faktdır ki, Azərbaycan genişlənməkdə olan Avropaya keçmiş SSRİ məkanının xristian kəsiminin Rusiya caynağından qurtarılması üçün bir enerjili vasitə əhəmiyyətindədir. Və bundan artıq deyilik. Çünki müsəlman ölkəsi olan Azərbaycan Avropa Birliyinin mayasını təşkil edən Xristian Tacirlər İttifaqı ideologiyası ilə uzlaşmadığından ölkəmizin hansısa dönəmdə AB-də təmsilçilik hüququ əldə edəcəyi inandırıcı görünmür. Hər halda, daha çox AB kriteriyalarına cavab verən qardaş Türkiyəni öz sərhədləri dışında qoyan Avropanın xilafət ənənəsini yaşadan Türkiyədən də «təhlükəli müsəlman imicinə» malik olan - hiə Azərbaycanına dəstək verməsi, onu içinə alması ağlabatan görünmür.
Amma buna rəğmən AB Azərbaycanla oynamaqdadır. Necə ki, illər ərzində Türkiyə ilə oynayıb bu ölkəni hazırki dəhşətli hala gətirib çıxarıblar. Eləcə də Azərbaycanla oynayırlar. Doğrudur, Azərbaycanla oynama planının yekununda başqa bir nəticə hesablanıb. Sümürülmüş müsəlman ölkəsinin yalavac duruma salınması. Türkiyədə isə niyyətləri tamam başqa idi. 70 illik qocaman bir dövlətin sütunları, təməl prinsipləri «Avropa Birliyinə qoşuluruq» adı altında darmadağın edildi.
Azərbaycanda isə təhlükəli ənənələrin inkişafı planı mövcuddur. Və Azərbaycan böyük yanacaqdoldurma məntəqəsi kimi bu gün Ukrayna və Gürcüstan kimi ölkələrin Rusiya asılılıqlarının aradan qaldırılmasında düşünülmüş bir vasitədir. Elə buna görə də Azərbaycanı nə zamansa Avropa Birliyində görə biləcəyimizi xəyal belə etməməliyik. Amma oynayırlarsa, oynamaq zorundayıq. Çünki başqa bir şansımız da yoxdur.
Digər oynayan tərəf isə Rusiyadır. Elə buna görə də Vilnüs forumuna alternativ olaraq eyni gündə Kreml də öz adamlarını başına yığdı. Kazanda Avrasiya Forumu düzənləndi. Hələlik hər iki tərəflə oynamaq zorunda qalan Azərbaycan isə hər iki forumda iştirak etdi. Çünki bu gün Azərbaycanın hər iki cinahla eyni məsafədə qalmaqdan başqa bir şansı mövcud deyil. Bunu həm də Azərbaycanın dövlət maraqları diqtə edir. Bu gün Azərbaycan nə Ermənistan yolu ilə gedib, beynəlxalq siyasi riyakarlıq nümayiş etdirəcək qədərində həyasız siyasi dəst-xət yürütməz, nə də konkret olaraq hansısa tərəfə çevrilib, özünü hər hansı bir gücün hədəfinə çevirməz. Və bu baxımdan Azərbaycanın bir növ neytrallığa yaxın tərəflərlə münasibət həddini qoruması ən əlverişli seçim variantıdır ki, bu gün həmin siyasət də rəsmi Bakı tərəfindən yürüdülməkdədir.
Təbii ki, istənilən halda qərarsızlıüğın bir sonu olmalıdır və Azərbaycan nəhayətdə öz seçimini edəcək. Elə ayrı-ayrı dövlət adamlarımızın, habelə prezident İlham Əliyevin də açıqlamalarından hiss olunanı odur ki, rəsmi Bakı artıq seçimini edib. Nə Rusiya ilə bir cərgədə dayanmayacağıq, nə də Avropanın onsuz da üzümüzə bağlı olan qapıları arxasında yatası halda deyilik. Azərbaycanın öz yolu var. Və bu yol baş verən proseslər boyunca Azərbaycanın milli dövlətçilik maraqları naminə daha çox divident əldə etməkdən ibarətdir.
Elə buna görə də hələlik rəsmi Bakı həm Vilnüsdə görünür, həm də Kazanda. Kim daha maraqlı təklif verəcəksə, Azərbaycanda da həmin tərəfin təklifini dəyərləndirəcək. Azərbaycan üçün bu gün bir nömrəli olan problem isə Qarabağ münaqişəsinin milli dövlətçilik maraqlarımız müstəvisində həllidir. Bunu Avropamı təklif edəcək, yoxsa Rusiya? Kim təklif edəcəksə, onunla da danışacağıq.
Geri qayıt