21-Cİ ƏSRİN GƏNCƏSİNDƏ LİFT PROBLEMİ
27-05-2013, 10:07
Elmin, texnologiyanın inkişaf etdiyi bir zamanda yaşasaq da, Gəncənin bəzi sakinləri hələ də XX əsrin problemlərindən canlarını qurtara bilməyiblər. Daha doğrusu, müasir şəhərin hərtərəfli inkişaf etmiş sakinlərini bəzi məmurlar konkret problemlərlə üz-üzə qoyur. Üzərinə düşən vəzifəsini yerinə yetirərkən dövlət maraqlarını unudub, sakinləri öz maddi maraqlarına qurban verən, tutduqları "post"lardan sui-istifadə edən bəzi məmurlar insanları kommunal problemlər içində çabalamağa vadar edir. Söhbət Gəncə şəhərində fəaliyyət göstərməli olan, lakin yeri yurdu bəlli olmayan İxtisaslaşdırılmış Rayonlararası Lift İstehsalat Təmiri İdarəsindən gedir. Şəhərdə mövcud olan hündürmərtəbəli binalarda Sovet dövründən qalan və aşınan, eləcə də yeni quraşdırılan, lakin fəaliyyəti idarənin özü kimi olan liftlər insanların həyatı üçün əsl təhlükədir. Sözünü deməyə, şikayətini eləməyə isə bir kimsə yoxdur. Çünki KİV olaraq idarənin rəhbəri Ələddin Atayevi tapa bilmiriksə, sakinlərin buna necə nail olacağı qaranlıq olaraq qalır. Xüsusiylə prezident İlham Əliyevin Gəncənin lift təsərrüfatının yenilənməsinə 1 milyon manat vəsait ayırdığı bir vaxtda...
Lift problemi Gəncənin əksər çoxmərtəbəli binalarında mövcuddur və belə binalarda yaşayan sakinlər bunun əziyyətini çəkirlər desək, yəqin ki, yanılmarıq. Hazırda Gəncədəki çoxmərtəbəli binalarda yaşayan əhalini qayğılandıran və ən çox narahat edən məsələlərdən biri də lift problemidir. Binalardakı liftlərin normal fəaliyyət göstərməməsi və bəzilərinin fəaliyyətini belə desək, tam dondurması narazılıq obyekti olub. Dövlət büdcəsindən lift təsərrüfatının inkişafı üçün xeyli maliyyə vəsaitinin ayrılmasına baxmayaraq bu sahədəki problemləri çözmək hələ də mümkün olmayıb. Bütün bunlar liftlərin köhnəlib sıradan çıxması və ya bu sahəyə cavabdeh olanların vəzifəsinə səhlənkar yanaşması ucbatından baş verir. Kəpəz televiziyası olaraq Gəncənin bir çox yaşayış massivlərində liftlərin necə fəaliyyət göstərməsi və ya sakinlərin lift problem ilə bağlı dəfələrlə efirimizdə tənqidi materialların getməsindən sonra vəziyyətin müsbətə doğru dəyişib-dəyişmədiyi ilə maraqlandıq. Lakin gördüklərimiz vəziyyətin hər ötən gün daha təhlükəli hal aldığını deməyə əsas verir, problemi həll edən adam yoxdur ki, yoxdur.
Gəncə şəhərində liftlərin işləməsindən əziyyət çəkənlərin böyük əksəriyyəti Yeni Gəncə yaşayış massivinin sakinləridir ki, burda mövcud olan liftlərin çoxu ya işləmir, ya da ciddi təmirə ehtiyacı var.
Sakinlər bildirir ki, ötən əsrin 80-ci illərində istifadəyə verilən binalarda quraşdırılan liftlərin yaşı elə binanın yaşı qədərdi. Düzdür, bəzi Sovet liftləri bir neçə il bundan öncə Belarus istehsalı olan liftlərlə əvəzlənib və sakinlər də sevinib ki, daha lift problem yaşamayacaqlar. Amma elə hər şey də bundan sonra başlayıb. Sakinlərin sözlərinə görə, köhnə liftlərin istismar müddəti keçməsinə baxmayaraq işlək vəziyyəti onları qane edirdi. Hətta liftin quraşdırılması zamanı insident də yaşanmışdı. Belə ki, öncə Qəbələdə istehsal olunan lift quraşdırılmağa başlandı. Sonradan görülən işlər yarıda saxlanılaraq Gəncə şəhər İxtisaslaşdırılmış Rayonlararası Lift İstehsalat Təmiri İdarəsindən Belarus liftləri sakinlərin dıqnaqarası istifadəsinə verildi.
Solmaz Məhərrəmova – sakin: “İki ildir lift qoyublar heç iki ay işləməyib. Ancaq özümüz usta tapırıq təmir üçün. Lift idarəsinə zəng vururuq heç kim cavab vermir. İcra Hakimiyyətinə kimi getmişik bu şikayətlə bağlı səsimizə səs verən olmayıb. Evdə 4 az yaşlı təzyiqli uşaqlarımız var, gəlinim xəstədir, düşüb qalxmaq olmur. Nə qədər pul yığıb verməyimizə baxmayaraq liftimiz işləmir. Tələb edirik ki, liftimizi dəyişdirsinlər”.
Növrəstə Qasımova –sakin: “5-ci mərtəbədə yaşayırıq, yoldaşım xəstə adamdır, həyətə çıxıb düşə bilmir. 2 ildir liftimizi yenisi ilə əvəz elədilər o gündən liftimiz işləmir. Liftlərimiz çox qorxuludur, qapısı neçə dəfə açılmayıb bir neçə saat içində qalmışıq, heç köməyə gələn də olmayıb. Bir neçə dəfə də hadisə olub ciddi yaralanan olub. Liftin işləməməsi ilə bağlı bir neçə yerə dəfələrlə müraciət etmişik heç kim şikayətlərimizə baxmır”.
Söhbət liftlə bağlı hadisədən düşmüşkən qeyd edək ki, ötən il Yeni Gəncə bina 1-də quraşdırılan Belarus liftinin nasaz olması 1 nəfərin 3-cü mərtəbədən liftin şaxtasına yıxılması və ağır xəsarətlər alması ilə nəticələnib.
Nasaz və işləməyən liftlər hətta qonşuları da bir-birinə düşmən edib. Uzun müddət qonşu olan sakinlər arasında narazlıqlara da yol açan liftin təmir edilməsi, bunun üçün sakinlərin öz təşəbbüsü ilə pul yığımı insanları sözün əsl mənasında təngə gətirib.
Nurəddin Əliyarov – sakin: “Bizim binaya bu təzə liftlər qoyulandan cibimizdə pul qalmayıb. 3 gündən bir lift idarəsinin işçiləri gəlirlər ki, 50 manat – 100 manat verin düzəldək. Pensioner adamam, mən o liftə nə qədər pul verim. Bütün qonşularla üzgöz olmuşam, dalaşmışam. Mən 4-cü mərtəbədə yaşayıram qorxumdan liftə minmirəm, işləyəndə qonşular deyir biz pul vermişik sən niyə verməyibsən, ancaq minirsən”.
Məsələni kökündən araşdırmaq üçün ötən illərə nəzər salsaq görərik ki, problem artıq uzun müddətdir ki, sakinlərə əziyyət verməkdə davam edir. Çox maraqlıdır ki, bu müddət ərzində idarənin təmir briqadası tərəfindən ayrı-ayrı vaxtlarda sakinlərdən müəyyən məbləğdə təmir məqsədilə pul yığılıb, bina sakinlərindən hər ay lift xidmət pulunun ödənilməsi üçün qəbizlər paylanılıb.
Sovet dönəmindən qalmış və daim sakinlər üçün təhlükə mənbəyi sayılan Gəncənin lift təsərrüfatının yenilənməsi prosesindən daim ağzı dolusu danışan Gəncə şəhər İxtisaslaşdırılmış Rayonlararası Lift İstehsalat Təmiri İdarəsinin rəisi Ələddin Atayevlə mövcud problemlə bağlı bir neçə dəfə əlaqə saxlamağa çalışsaq da zənglərimizə cavab verən tapılmadı. Bundan bir daha əmin olduq ki, daşıdığı vəzifəsinin məsuliyyəindən kənara çıxaraq jurnalistin suallarını cavablandırmaq istəməyən qurum rəisinin liftə qalan vətəndaşın harayına cavab verməməsi heç də təəccüb doğuran hal deyil. Binalarda yaşayan sakinlərin problemləri ilə birbaşa məşğul olmalı olan qurumlar arasında Mənzil İstismar Sahələri də var ki, onlar da mövcud problemin qarşısında acız görünür. Gəncə şəhər Mənzil Kommunal Təsərrüfatı İstehsalat Birliyini rəisi Elgün Məmmədov şifahi olaraq bildirib ki, binalarda lift məsələsi onların səlahiyyətləri çərçivəsindədir. Lakin Elgün Məmmədov Gəncə şəhər İxtisaslaşdırılmış Rayonlararası Lift İstehsalat Təmiri İdarəsinin Birliklə yalnız müqavilə əsasında çoxmərtəbəli binalarda lift xidmətini həyata keçirdiyini söyləyib. Xatıraladaq ki, statistik rəqəmlərə görə, hazırda Gəncədə 190 lift 7500-dən artıq şəhər sakininə xidmət göstərir. Apardığımız müşahidələr isə göstəriri ki, 190 lifdən 90% heç də normal işləmir. Qeyd edək ki, şəhər sakinlərinin ixtiyarında olan qəzalı liftlərin bir qismi Belarus, böyük əksəriyyəti isə sovet dövrünün liftləridir.
Sonda onu qeyd edək ki, aprelin 3-də Azərbaycan Respublikası Prezidenti İlham Əliyev Bakı, Gəncə və Sumqayıt şəhərlərində çoxmənzilli binaların lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi haqqında sərəncam imzalayıb.
Sərəncamda qeyd olunur ki, çoxmənzilli binalarının lift təsərrüfatının mövcud vəziyyəti bu sahədə həyata keçirilən tədbirlərin daha da sürətləndirilməsini tələb edir. Bu istiqamətdə işlərin davam etdirilməsinin vacibliyini və əhalinin müraciətlərini nəzərə alaraq, Bakı Gəncə və Sumqayıt şəhərlərində lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi, Dövlət Mənzil Fonduna aid olan çoxmənzilli binalarda istismara yararsız liftlərin yeniləri ilə əvəz edilməsi məqsədilə sərəncam qərara alınıb.
Sərəncam ilə Bakı, Gəncə və Sumqayıt şəhərlərində çoxmənzilli binaların lift təsərrüfatının maddi-texniki bazasının möhkəmləndirilməsi məqsədi ilə Azərbaycan Respublikasının 2013-cü il dövlət büdcəsində nəzərdə tutulmuş Azərbaycan Respublikası Prezidentinin ehtiyat fondundan ilkin olaraq 7 milyon manat, o cümlədən Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinə 5 milyon manat, Gəncə və Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətlərinin hər birinə 1 milyon manat ayrılıb.
Qeyd edək ki, Azərbaycanda lift istehsal olunur. Qəbələdə Gilan Lift Zavodu, Kürdəmirdə Qafqaz Lift Zavodu fəaliyyət göstərir
Geri qayıt