Misir Mərdanovun BATIRDIĞI SAHƏ... - Bu yolda milyonlar yeyilib...
Tarix: 29-10-2018, 15:00 | Çap et
Azərbaycanda son illər orta məktəb dərslikləri üzərində aparılan “eksperimentlər”, məğzi vaxtilə heç təhsilə rəhbərlik edənlərin özlərinə də axıra qədər aydın olmayan kurrikulum sistemi və dərsliklərin yazılması, çapı sahəsində kök salmış korrupsiya bu sahədə ciddi böhran yaranıb. Virtualaz.org vaxtaşırı olaraq bu problemə işıq salmağa çalışır, ekspertlərin, təhsil işçilərinin rəylərini öyrənir.
Acınacaqlı da olsa bu gün vəziyyət belədir ki, məzmunu tez-tez dəyişən, heç kimin tanımadığı səriştəsiz müəlliflər tərəfindən yazılan orta məktəb dərslikləri şagirdlərə bilik qazandırmaqdan daha çox elmin tənəzzülünə gətirib çıxarır.
Təhsil məsələləri üzrə ekspert Kamran Əsədov da dərsliklərdəki nöqsanlardan şikayətçidir. Onun fikrincə, hazırda orta məktəb şagirdləri üçün nəzərdə tutulmuş dərs vəsaitləri 6-17 yaşında olan insanın beyninə uyğun deyil. Dərsliklərin məzmunundan belə məntiq çıxır ki, bu dərslikləri oxuyub başa vuran şagirdin elmi dərəcəsi olmalıdır. Çünki dərsliklərə demək olar ki, bakalavr, magistr pilləsində keçilən mövzular daxil edilib.
“Hesab edirəm ki, bu gün dərsliklər şagirdlər üçün yox, müəllimlər üçün yazılır. Çünki bu kitabları müəllimlər özləri güclə qavrayıb başa düşür”, -K.Əsədov virtualaz.org-a açıqlamasında deyib.
Ekspertin fikrincə, dərslik siyasətində hansı prioritetin seçilməsi önəmlidir. Birincisi, məktəbin qarşısına qoyulan vəzifə savadlı, kifayət qədər sözəbaxan, sosial baxımdan qeyri-aktiv şagird hazırlamaqdırsa o zaman dərsliklər sovet dövründəki kimi yazılmalıdır. Yəni artıq-əskik mətnlərə yer verilməməli, hər şey ölçülü-biçili olmalıdır. Məsələn, birmənalı suallara birmənalı cavablar olmalıdır.
Ancaq müasir məktəbdən söhbət gedirsə, o zaman dərslik tamam başqa funksiyaları daşımalıdır: “Hazırda informasiya texnologiyaları əsridir. Bizdə isə informasiya texnologiyalarına istinad etmədən hazırlanan dərsliklər səssiz filmlər kimidir, görüntü var, amma səs yoxdur. Təəssüflər olsun ki, bu gün dərsliyə səhifələrin sayına görə yanaşırlar. Yəni səhifələr bitdi, işimiz də bitdi, buna görə də sonda hamı narazı qalır”.
Ekspert hesab edir ki, bu gün orta məktəblərin bütün siniflərində istifadə olunan dərsliklər əzab mənbəyidir, sanki şagirdə əzab vermək üçündür, bilik qazandırmaq üçün deyil.
“Avropa dərsliklərinə fikir verin, maraqlı, rəngarəng mətnlər, şəkillər, yaradıcı tapşırıqlarla zəngindir. Müəllim bunların 100-də 10-nu istifadə edə bilər. Dərslik fikir laboratoriyasıdır, tapşırıqlarda əlavə göstərişlər olmalı, şagirdə seçim imkanı verilməlidir. O zaman şagird riyaziyyatı yox, riyaziyyatın köməyi ilə həyatı öyrənəcək. Bizdə isə dərsliklərə jarqon ifadələr, vulqar cümlələr verilib, guya ki, uşağa seçim imkanı yaradılır. Halbuki mahiyyətindən asılı olmayaraq, dərsliklərdə jargon ifadələr, küçə sözləri işlədilə bilməz. Çünki bu ifadələr şagirdlərə pis nümunə ola bilər”, -K.Əsədov əlavə edib.
Qeyd edək ki, dövlət məktəblərində istifadə ediləcək dərsliklərin seçilməsi Təhsil Nazirliyi tərəfindən elan olunmuş tender əsasında aparılır. Nazirlik nəşriyyatların müəllif seçiminə müdaxilə etmir. Müsabiqəyə təqdim edilən dərslik layihələri Dərslikləri Qiymətləndirmə Şurasına təqdim olunur ki, şurada həm də Dövlət İmtahan Mərkəzinin ekspertləri iştirak edir. Qiymətləndirmə nəticəsində qalib gəlmiş dərslik geniş ictimiyyət üçün açıq elan edilir və ona dair ictimai rəyin öyrənilməsinə başlanılır.
Təhsil Nazirliyindən bildiriblər ki, 2018-2019-cu tədris ilinə dövlət ümumtəhsil müəssisələrinin I-XI sinifləri üçün 332 adda 6 726 029 nüsxə dərslik və müəllimlər üçün metodik vəsait çap edilib. Dərslik layihələri çapdan öncə ən azı 6 ay ictimai müzakirəyə çıxarılıb. Bu müzakirələrin nəticəsi olaraq, irad və təkliflər diqqətlə araşdırılaraq yekun variantda əks olunur. Hər dərsliyin istifadə müddəti onun buraxılış ilindən etibarən 4 ildir.
Mütəxəssislər isə hesab edirlər ki, bu sahədə dönüş yaratmaq üçün dərsliklərin yazılması və sifarişi mexanizmi kökündən dəyişməlidir. Dərsliklərin yazılması hər küçədən keçənə həvalə edilməməlidir.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • "Ermənistan istədiyimiz dəyişikliyi etmədən sülhə imza atsaq, gələcəkdə yeni münaqişələrə qapı açılar"
Bu gün, 19:10 |
|
|
|
| • TƏBİB-in sevimli şirkəti: “VEST SUPPLY”... - Bir ildə 40-a yaxın tenderin qalibi olub
Bu gün, 19:02 |
|
|
|
| • Bu il sülh müqaviləsinin imzalanması mümkündür - ÇÜNKİ...
Bu gün, 19:00 |
|
|
|
| • “Qarabağın Bakıya verilməsində Makronun rolu az olmayıb” - Benyamin Matevosyan
Bu gün, 18:56 |
|
|
|
| • İran İsrailə ballistik raketlərlə hücum etməyə hazırlaşır - CNN
Bu gün, 18:06 |
|
|
|
| • Simonyan yarımçıq sülh istəyir - Bakıdan reaksiya gəldi
Bu gün, 18:00 |
|
|
|
| • Aşıq Əhliman səhhətindən danışdı: - "Dərmanlarla yaşayıram"
Bu gün, 17:58 |
|
|
|
| • "Türkiyə ilə sərhədlərin açılması azad bazar üçün çox vacibdir..." -Katolikosun Vatikandakı nümayəndəsi
Bu gün, 17:53 |
|
|
|
| • Bu dəfə “Maqsud İbrahimbəyov Mərkəzi”ndən 75 min alacaqlar – Çarçarovlar “iş başında”
Bu gün, 17:50 |
|
|
|
| • Azərbaycanlılara məxsus 40 min mikrotoponim var ki... - onları mərhələ-mərhələ DƏYİŞDİRİBLƏR...
Bu gün, 17:46 |
|
|
|
| • Azərbaycandakı inşaat şirkəti “Diadem”in xalis mənfəəti kəskin düşüb - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 17:41 |
|
|
|
| • Rusiya 35 Azərbaycan vətəndaşına müvəqqəti sığınacaq verib - İLGİNC
Bu gün, 17:38 |
|
|
|
| • "Paşinyan ölkənin ləyaqətini alçaldır" - Artsvik Minasyan
Bu gün, 17:36 |
|
|
|
| • Aslan Xasıyev “Rabitəbank”dan UZAQLAŞDI
Bu gün, 17:35 |
|
|
|
| • Agentlik xarici elektrik təchizatı işlərinə 1,3 milyon manat - AYIRDI
Bu gün, 17:28 |
|
|
|
| • “O bura gəlsə venamı kəsib sizi zibilə salacam” - Müğənni ilə MÜSAHİBƏ
Bu gün, 17:11 |
|
|
|
| • “Türməni pis vəziyyətə salıblar, tapşırıq vermişəm ki...” – Aydın Abbasov ŞİKAYƏTLƏNDİ
Bu gün, 17:06 |
|
|
|
| • "Adam təklif etdi, mən də qəbul etdim - "Niyə bu, insanları təəccübləndirir?"
Bu gün, 17:00 |
|
|
|
| • Nazir onları müavin təyin etdi - FOTO
Bu gün, 16:57 |
|
|
|
| • Bakıdakı dəhşətli cinayətin DETALLARI – “Birinci o məni bıçaqladı...”
Bu gün, 16:54 |
|
|
|
| • “Batıgöz” klinikası insanların gözü ilə necə “oynayır”? - "...məhkəmədə görüşəcəyik"
Bu gün, 16:49 |
|
|
|
| • Qadın ərinə şərt qoydu: "O biri kişini də qəbul edəcəksən, yoxsa..." – ŞOK TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 16:45 |
|
|
|
| • Nizaməddin Babanlı vəzifəsindən azad olundu - işində verdiyi nöqsanlara görə
Bu gün, 16:43 |
|
|
|
| • “AcccesBank” 8 nəfəri evdən küçəyə atır - ADLAR
Bu gün, 16:35 |
|
|
|
| • Paşinyan Qərbə baxsa da, Rusiyadan qazanır - ARAŞDIRMA
Bu gün, 16:33 |
|
|
|
| • Afətdən ONU QINAYANLARA: - “Deyəcəklər ərə getdi, ərdə oturmadı”
Bu gün, 16:31 |
|
|
|
| • Paşinyandan Zəngəzur dəhlizi ilə bağlı mühüm AÇIQLAMA
Bu gün, 16:23 |
|
|
|
| • Azərbaycan şirkəti nizamnamə kapitalını 1.2 milyon manat azaldır
Bu gün, 16:22 |
|
|
|
| • İran-Rusiya-Ermənistan üçbucağı: Bölgədə nə baş verir? - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 16:20 |
|
|
|
| • Beynəlxalq güclərin savaş meydanı: - Ermənistanda revanşizm meyilləri artmaqdadır
Bu gün, 16:14 |
|
|
|
| • Hədəfdəki İran və iki plan: - Yaxın Şərq yenidən şəkilləndirilir
Bu gün, 16:09 |
|
|
|
| • Rusiyada qarğıdalı qıtlığı yaranıb – Azərbaycanda da bahalaşa bilər
Bu gün, 16:04 |
|
|
|
| • ABŞ Ermənistandan niyə imtina etdi? - ŞƏRH
Bu gün, 16:02 |
|
|
|
| • Leytenantın bəraəti ləğv olundu - Ağır cəza verildi
Bu gün, 16:00 |
|
|
|
| • İsa Həbibbəylinin qardaşı oğlu İŞDƏN ÇIXARILDI - Sahib Məmmədov əmr imzalayıb
Bu gün, 15:55 |
|
|
|
| • Rəsmi Moskva İsraili hərbi əməliyyatları dərhal dayandırmağa çağırıb
Bu gün, 15:49 |
|
|
|
| • Eçmizədindəki “qara qarğalar”ın yeni fitnə həvəsi - QAŞINIRLAR...
Bu gün, 15:45 |
|
|
|
| • Ermənistan Azərbaycana qarşı “cinayət təqibi”ni dayandırdı - KİV
Bu gün, 15:43 |
|
|
|
| • Ermənistanın ədliyyə naziri niyə istefa verib? - ŞOK TƏFƏRRÜATLAR
Bu gün, 15:36 |
|
|
|
| • BQXK əməkdaşları Azərbaycan tərəfinin haqqında məlumat verdiyi erməniəsilli şəxslərə yenidən baş çəkiblər
Bu gün, 15:33 |
|
|
|
| • "Məhkəməyə müraciət edəcəyimi bildirdikdə, həkimdən sənədlər tələb etməyə başladılar" - QALMAQAL
Bu gün, 15:32 |
|
|
|
| • İrəvandan sülh açıqlaması: - "Danışıqlar dalana dirənib"
Bu gün, 15:20 |
|
|
|
| • Milli Məclis komitələrinin tərkibi bəlli olub - SİYAHI
Bu gün, 15:18 |
|
|
|
| • Sulduzda türkcə kitablar paylandı
Bu gün, 15:00 |
|
|
|
| • “Payonix” BOKT-nin Müşahidə Şurasına sədr təyin edilib - BUNDAN SONRA...
Bu gün, 14:58 |
|
|
|
| • Fəsil dəyişdi, havalar soyuyur: mövsümi xəstəliklərdən necə qorunaq? - AÇIQLAMA
Bu gün, 14:56 |
|
|
|
| • NAXÇIVANDA İQTİSADİYYATI TARİXÇİYƏ TAPŞIRDILAR – Sədr seçə bilməyən Naxçıvan Ali Məclisində daha bir absurd qərar qəbul olundu
Bu gün, 14:51 |
|
|
|
| • Rəhman Mustafayev Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri təyin edilib - SƏRƏNCAM
Bu gün, 14:44 |
|
|
|
| • Nəsimi rayonunda "Ahıllar günü"nə həsr olunmuş görüş keçirilib - FOTO
Bu gün, 14:40 |
|
|
|
| • Naxçıvanda yeni dələduzluq növü: NAZİR təyin olunmuşam... sənə iş verəcəm... - TƏFƏRRÜAT
Bu gün, 14:30 |
|
|
|
|
