Maliyyə nazirinin başı üzərində qara buludlar dolaşır
15-12-2016, 11:24
... Azərbaycanın maliyyə nazirinin başı üzərində qara buludlar dolaşır. Ölkənin maliyyə sistemini darmadağın edən və manatın qətlinə fərman verənlərdən olan, adı üç ölkənin agenti kimi çəkilən Samir Şərifov karyerasının ağır dönəmini yaşayır. Maliyyə naziri müxtəlif siyasi qanadlardan aldığı zərbələr və cəmiyyətdən gələn sərt tənqidlər qarşısında dayanıb. Onun vəzifəsindən getməsi an məsələsi ola bilər. Siyasi rəhbərlik hələ ki S.Şərifova sınaq müddəti verib və bu möhlət dövründə nazirin özünü necə təqdim edəcəyindən çox şey asılıdır. “Manat qatili” kimdir? “Gündəm-xəbər”in məlumatına görə, S.Şərifova aid olan bəzi bankların da son zamanlar sıxışdırılması ona yönəlik təzyiqlərin növbəti tərkib hissəsidir. Ancaq onun da günahı və fəaliyyətindəki qüsurlar kifayət qədərdir. Ondan başlayaq ki, maliyyə naziri Samir Şərifov muradına çatdı. İlin sonunda 1 dolların 2 manat olacağı haqda proqnozlar özünü doğrultdu. 2014-cü ildən başlayaraq ölkənin maliyyə-valyuta sistemini məhv edən bu məmurun yarıtmaz idarəçiliyi nəticəsində bütün sahələr böhrandadır. Deputat Vahid Əhmədovun və iqtisadçıların verdiyi proqnoz doğru çıxdı - ilin axırında qara bazarda 1 ollar 2 manatdır. Yəni, 1,95-ə çatıb. Üstəlik, yaradılan panika və ajiotaj nəticəsində minlərlə iş adamına zərər dəyir, müflis olur. Maliyyə naziri bir vaxtlar rəhbərlik etdiyi Neft Fondunun itkilərini əsas götürərək 1 dolların 1 manat 55 qəpik olmasını israrla təkid edib. Gərgin müzakirələrdən sonra S.Şərifovun təklifi qəbul edilib. Xatırladaq ki, fevralın 21-də manatın 38 faizlik devalvasiyasının da ölkənin baş maliyyəçisinin təkidi ilə baş verdiyi bildirilirdi. Xalqa manatın devalvasiya olmayacağı ilə bağlı danışdığı yalana görə S.Şərifovun da yenidən hədəfə çıxarılması maraq doğurur. Casusluq ittihamından xilas yolu Bəzi mətbu orqanlar yazır ki, fəaliyyəti dayandırılmış ANS telekanalında belə maliyyə nazirinin üç ölkənin agenti olması haqda sujetin yayımlanması bir çox mətləblərdən xəbər verirdi. Son illərdə ANS efirində heç bir nazir bu şəkildə hədəfə alınmamışdı və telekanalın siyasi kursunun bir mərkəzdən gəldiyi də sirr deyil. Bu da S.Şərifovun hansı cinahdan zərbə aldığını çılpaqlığı ilə ortaya qoyur. Hamı xəbər tutdu ki, ölkənin maliyyə sektoruna rəhbərli kedən şəxsin ABŞ, Rusiya və Türkiyə casusu olduğu haqda ittihamlar var. Düzdür, adı hər zaman Qərbyönümlü məmur kimi hallanan, hətta baş nazirlik iddiasında olan Şərifov ANS-in sujetindən sonra vəzifəsini itirmədi. Yada salaq ki, sovet kəşfiyyatçısı olmuş, hazırda isə Amerikanın maliyyə analitiki Yuri Şvets Ukraynanın “Qordon” agentliyinə müsahibəsində Azərbaycan hökumətini silkələyəcək ittihamlar səsləndirib. O, özünün yeni kitabı haqda danışarkən, Azərbaycanın yüksək siyasi elitasında təmsil olunan və hazırda Kremlə işləyən “üçqat agentdən” də bəhs edib. Onun yeni kitabında haqqında danışılan Azərbaycanın yüksək vəzifəli məmuru isə maliyyə naziri Samir Şərifovdur. Şvetsin iddiasına görə, agentura məlumatlarında bildirilir ki, Şərifov Rusiya, Türkiyə və Amerika xüsusi xidmət orqanlarına işləyib, indi yenidən Kreml tərəfindən ələ alınıb. Amma prezident İlham Əliyevin valyuta bazarında stabilliyin yaradılması barədə 15 gün möhlət verməsi və bu işi tapşıranların arasında maliyyə nazirinin də olması onun mövqelərinin möhkəmlənməsinə dəlalət edir. Bank və hotel skandalı “Gündəm-xəbər”in məlumatına görə, nazirə yaxın olan “Azər-Türk Bank” ASC-nin də başı üzərində qara buludlar dolaşır. Adı son günlər müxtəlif iqtisadi qalmaqallarda, dolların qara bazarında hallanan “Azər-Türk Bank”ın bağlanma təhlükəsi var. Maliyyə naziri Samir Şərifovun kurasiyasında olmuş bu bankda isə qəfil yoxlamalar başlaması başı üstündə qara buludlar dolaşdığından xəbər verir. Deyilənə görə, Hesablama Palatasına bankdan külli-miqdarda pul yayındırılması, eləcə də bankın "qara bazar”a dollar çıxarması barədə təkzibolunmaz faktlar daxil olub. “Azər-Türk Bank” ASC 1995-ci ildə yaradılıb. Onun nizamnamə kapitalı 50 mln. manatdır. Bankın səhmlərinin 75%-i Azərbaycan hökuməti adından çıxış edən Əmlak Məsələləri Dövlət Komitəsinə, 12,37%-i Türkiyənin “Zıraat Bank”ına, 1,08%-i “Zıraat Bank İnternational”a, 6,55%-i “AzRe Təkrarsığorta” ASC-yə, 5%-i isə “Qala Həyat Sığorta” ASC-yə məxsusdur. Mətbuatda yazılmış digər məlumatlarda bildirilir ki, maliyyə naziri Samir Şərifov haqda heyrətamiz informasiya tirajlanıb. Məlumata görə, nazir tez-tez Dubaydakı “Bürc əl - Ərəb” hotelində günü 11 500 avroluq otaq kirayələyirmiş. İllik maaşı 11 min 500 avro olmayan maliyyə nazirimiz gecəsi bu məbləğə olan Dubayın ən bahalı hotelində gecələyirmiş. Ölkənin maliyyə sistemini darmadağın edən nazir ərəb hotellərinə milyonlar xərcləyirmiş. Bu pullara nələr etmək olardı?! Baş bankirlə soyuq savaş Və bu israfçılıq və nazirin oliqarxik həyatı yenidən manatın devalvasiyası, xalqın güzəranı mövzusuna qayıtmağa vadar edir. Məsələ burasındadır ki, devalvasiya Maliyyə Nazirliyinə sərf edən prosesdir. Çünki istənilən devalvasiya qiymət artımına səbəb olur. Bu halda isə vergi daha da artır və nəhayət dövlət büdcəsinin doldurulması bir qədər asanlaşır. Elman Rüstəmov isə inflyasiyaya nəzarət edən bir şəxs kimi hər devalvasiyada hədəfə gəlir. Bu baxımdan Mərkəzi Bank rəhbəri sərt devalvasiyanın tərəfdarı deyildi. Bəzi məlumatlara görə, Samir Şərifovla Elman Rüstəmov arasında münasibətlər o qədər kəskindir ki, baş bankir maliyyə nazirinə yaxın bankların - Beynəlxalq Bank və “Azərtürkbank”ın rəhbərliyini Mərkəzi Bankdakı tədbirlərə çağırmır. Bundan başqa, Maliyyə Nazirliyi Beynəlxalq Bankın keçmiş müdiri Cahangir Hacıyevin təxminən 5 milyard dolları ölkədən ofşorlara çıxarmasını etiraf edib. Bu faktı rəsmi şəkildə nazirlik açıqlayır və ictimaiyyətə heç nə olmamış kimi təqdim edir. Sanki bu gizli əməliyyatlar həyata keçirilərkən nazirliyin xəbəri olmayıb. Elə ki eks-bankir məhkum edilir, nazirlik dərhal məsələni araşdırıb 5 milyardın hara sərf olunduğunu aydınlaşdırır. Hacıyevə 5 milyardlıq yaşıl işıq Bu, C.Hacıyevin ittihamlarına cavab olaraq açıqlama kimi qiymətləndirilsə də, reallıqda nazirliyin özünü təkzib etməsidir. Maliyyə naziri Samir Şərifov 5 milyard ölkədən ofşora köçürüləndə hara baxırdı? Xalqın yoxsul, ehtiyac içində yaşadığı, kredit borcları ilə boğulduğu zaman ölkənin nüfuzlu Beynəlxalq Bankına dələduz rəhbərlik edirmiş və nazirlik buna susurmuş. Ölkənin maliyyə və bank sektoruna cavabdeh qurum C.Hacıyevin fəaliyyətindən ya xəbərsiz olub, ya da məqsədli şəkildə susub. Dövlət rəhbərliyinin S.Şərifovun bu cinayətdəki məsuliyyətinin nədən ibarət olduğunu öyrənmək hüququ var. Əldə etdiyimiz məlumata görə, C.Hacıyevin məhkəmə çıxışlarında S.Şərifovu hədəfə alması təsadüfi deyil. Keçmiş bankir birbaşa naziri ittiham edir və onun yanında oturmalı olduğunu söyləyir. Doğrudur, bankirlə nazir arasında ziddiyyətlər həmişə olub. Cahangir Hacıyevin həbsində də bu ziddiyyətlər də mühüm rol oynayıb. Yəni Samir Şərifov hər fürsətdə onu “vurmağa” çalışan Cahangir Hacıyevin “kredit qalmaqalı” ilə büdrəməsindən yararlanaraq ona sarsıdıcı zərbə endirməklə rəqibini sıradan çıxara bilib. Elə bu səbəbdəndir ki, Cahangir Hacıyev həbsinin ilk aylarında vəkilləri vasitəsilə mediaya verdiyi açıqlamalarda üstüörtülü olsa da, Samir Şərifovu ittiham edib. Lakin bir müddətlik sükutdan sonra Cahangir Hacıyev savaşı açıq müstəvidə aparmaq qərarına gəlib. Tam devalvasiya və ölkə borc içində Onu da deyək ki, Azərbaycanın iqtisadi həyatında 2017-ci il üçüncü və bəlkə də tam devalvasiyanın başlanğıcı ili olacaq. Əgər tam devalvasiyaya gedilərsə ölkədə ağır bir dövr başlana bilər. qarşıdakı illərdə neft gəlirlərinin azalması ilə əlaqədar olaraq Neft Fondundan büdcəyə transferlərin getdikcə azalmasının şahidi olacağıq. Buna görə də manatın möhkəmlənməsi üçün hökumət neft amilindən asılılığın azaldılması üçün alternativlər üzərində çalışır. Baş bankir Elman Rüstəmovun və maliyyə naziri Samir Şərifovun yarıtmaz pul siyasəti ölkə iqtisadiyyatına sarsıdıcı zərbə vurub. Aparılan səhv və səhlənkar monetar siyasətin nəticəsidir ki, bugün Neft Fondu və Mərkəzi Bankın aktivləri hesabına ayda 100 milyonlarla dollar vəsait bazara atılır və əridilir. Gözlər isə neftin qiymətindədir ki, bəlkə bahalaşdı və bu proses dayandı.Ancaq ən zəif iqtisadi savadı olan vətəndaş da bilir ki, bu mümkün olmayacaq. 2017-ci ildə yalnız infrastruktur layihələrini həyata keçirmək üçün hökumət zəmanəti ilə təxminən 2 milyard manatdan bir az çox xarici kreditlər alınacaq Bu rəsmi məlumat ölkədə maliyyə vəziyyətini səciyyələndirir. Bu kreditlərin bir hissəsi büdcə, yerdə qalan hissəsi iri dövlət şirkətləri vasitəsilə xərclənəcək. Əlavə olaraq, dövlət büdcəsi vasitəsilə investisiya layihələrinə 2.5 milyard manat xərclənəcəyi planlanır. Büdcənin investisiya xərclərinin təxminən yarısı 5 təşkilat arasında bölünəcək: Neft Şirkəti 612.2 mln. manat, Azəravtoyol 290.4 mln. manat, Dəmir Yolu İdarəsi 130 mln. manat, Nəqliyyat Nazirliyi 100 mln. manat, Azərsu 95 mln. manat büdcə investisiyası alıacaq.
Geri qayıt