“Yeniliyə xidmət edən, inkişafa gətirən layihəni dəstəkləmək lazımdır”
25-02-2021, 08:53
Bəzi müxalifət partiyalarının sədrləri və ekspertlər işğaldan azad edilən ərazilərdə “Ağıllı kənd” və “Ağıllı qəsəbə (şəhər)” layihələrinə qarşı çıxışlar edirlər. Onların fikrincə, kənd rayonlarında köhnə dədə-baba qaydasında kəndlər qurulmalıdır, “Ağıllı kənd” layihəsi həmin ərazilərdə effekt verməyə bilər.
Qeyd edək ki, ekspertlərin hesablamalarına görə, azad olunmuş bütün kənd və rayonlarımızda “Ağıllı kənd”, “Ağıllı şəhər” layihəsinin reallaşdırılması üçün çox böyük məbləğdə vəsait lazımdır. Söhbət 1-2 milyarddan getmir. Burada 10 milyarddan yuxarı vəsaitdə, söhbət gedir. Çünki ermənilər o kəndləri, şəhərləri faktiki olaraq tamamilə məhv ediblər. Hər şey sıfırdan başlanmalıdır. Öncə ərazilər minalardan təmizlənməlidir, sonra kütləvi tikinti-quruculuq işləri həyata keçirilməlidir. İşlər bütün rayonlarda paralel olaraq aparılmalıdır. İnsanların bəzilərində ““Ağıllı kənd” layihəsi nə deməkdir" kimi fikirlərə rast gəlinir. “Ağıllı kənd” müasir tələblərə cavab verən, faktiki şəhər statusuna yaxın kənddir. Şəhər tipli kəndlər və qəsəbələrdən söhbət gedir. Çağdaş texnologiyalardan istifadə etməklə şəhər və ya kəndin idarəçiliyində ən yüksək səmərəyə nail olmaq: hədəf budur. Yəni real zaman kəsimində şəhər və ya kəndlə bağlı bütün informasiyalar müəyyən mərkəzdə cəmləşir və həmin informasiyalar üzərindən situasiyanın tələbinə uyğun olaraq effektiv addımlar atılır. Bu üsul 2000-ci ildən dünyanın gündəmindədir. Getdikcə daha çox ölkə (inkişaf etmiş və inkişafa can atanlar) bu üsuldan yararlanmağa çalışır.
Avropa Birliyində bu məsələ xüsusi önəm daşıyır. Ağıllı şəhər və kəndlərin çoxalması üçün göstərilən təşəbbüslərə hərtərəfli dəstək verilir. Cənub-Şərqi Asiya Ölkələri Assosiasiyasına (ASEAN) 10 ölkə daxildir. Sinqapur başda olmaqla, bu ölkələr də ağıllı şəhər konsepsiyasına ciddi maraq göstərir. Bu istiqamətdə, hətta bir çox Qərb ölkələrini geridə qoyublar. Çin və Hindistan kimi əhalisinin sıxlığı ilə seçilən ölkələr də müasir texnologiyalara istinadən idarə olunan ağıllı şəhərləri getdikcə daha çox ön plana çıxarırlar. ABŞ, Kanada, Avstraliya kimi ölkələrdə də bu konsepsiya ciddi uğur qazanıb.
AMİP sədri Arzuxan Əlizadə “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, 30 ilə yaxın işğalda olmuş və artıq azad etdiyimiz ərazilərimizdə ilkin olaraq minalardan təmizlənmə işləri çox ciddi şəkildə həyata keçirilməli və bundan sonra bərpa-quruculuq işləri aparılmalıdır. Hökumət də işi məhz bu cür qurub: “Ağıllı kənd, qəsəbə” layihəsinin işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə tətbiq edilməsini təqdir eləyirik. Çünki müasir texnologiyalarla təchiz olunmuş müasir tipli kənd və qəsəbələrin salınması orada məskunlaşacaq insanların həyat şəraitinin, fəaliyyətinin də müasir texnologiyalara uyğunlaşmasına rəvac verəcək. Bu baxımdan həmin layihəni biz dəstəkləyirik, lazımlı hesab edirik. Biz işğaldan azad olunan ərazilərimizin bərpası ilə bağlı təkliflərimizi hökumətə yazılı şəkildə təqdim etmişik. Təkliflərimizdən biri də ondan ibarətdir ki, yeni texnologiyalara əsaslanan kəndlər, qəsəbələr qurulsun. Təklif etmişik ki, həmin ərazilərə qayıtmaq, köçmək istəyən və öz gücü ilə bərpa işləri görmək imkanları olan sahibkarlara şərait yaradılmalıdır ki, onlar da quruculuq, bərpa işlərinə dəstəklərini verə bilsinlər. Heyvandarlıqla məşğul olacaq sakinlərin, iş adamlarının fəaliyyətinə yeni texnologiyalar müsbət təsir göstərə biləcək. Məhsuldarlığın yüksək səviyyədə olması üçün heyvandarlıq və əkinçilik sahəsi də müasir texnologiyalardan yararlanmalıdır. Biz köhnəliyə meyl etməli deyilik, müasirliyə üstünlük verməliyik".
ADP sədri Sərdar Cəlaloğlu isə qeyd etdi ki, işğaldan azad olunmuş kəndlərimizi və şəhərlərimizi köhnə, dədə-baba qaydasında deyil, müasir texnologiyalarla bərpa edib qurmaq lazımdır. Necə ki, Azərbaycan Ordusu 20-ci əsrin müasir müharibəsini ortalığa qoyub uğur qazandı, eləcə də bərpa məsələsində biz müasir dövrün tikinti mədəniyyətini tətbiq etməliyik: “Yenilikçi ideyanı, yeniliyə xidmət edən, inkişafa gətirən layihəni dəstəkləmək lazımdır. Bu cür layihələrin əleyhinə çıxmağın mənası yoxdur”.
Qarabağ Azadlıq Təşkilatının sədri Akif Nağı isə bildirdi ki, heç kəs yeniliyin qarşısını ala bilməz və bu yeniliklər kəndlərə də getməlidir: “Bəziləri yenilikləri çətinliklə qəbul edir. Bu, başa düşüləndir. Amma qərəzli şəkildə çıxış etmək yolverilməzdir. ”Ağıllı kəndlər"in yaradılması çətin bir prosesdir, texniki problemləri həddindən çoxdur. Lakin son nəticəni nəzərə alsaq bu çətinliklərə dəyər. Ona görə də bu prosesə hamılıqla qoşulmalıyıq, partiyalar da, ağıllı ekspertlər də öz imkanlarını bu məsələyə səfərbər etməlidirlər. Niyə İsveçrədə, başqa bir yerdə kənddə istənilən müasir şərait, texnoloji imkanlar olmalıdır, amma Azərbaycan kəndlərində yox?! Bu prosesin işğaldan azad olunmuş rayonlarda başlamasının ideoloji təbliğat xarakterli əhəmiyyəti də var. Bunlar da nəzərə alınmalıdır. Arzumuz isə ondan ibarətdir ki, dövlət bu işə ciddi yanaşsın, yarımçıq qalmasın. Məsələn, Bakıda “ağıllı dayanacaqlar” da yaratmışdılar, avtobusların gəlməsini əyani şəkildə göstərirdi. Sonradan o aparatlar xarab oldu, indi gülüş hədəfinə çevrilib. İstərdik ki, “Ağıllı kənd”lərimiz də o vəziyyətə düşməsinlər".
“Yeni Müsavat”
Geri qayıt