Ukrayna kişilərinə müharibədən sonrakı məhdudiyyət və ya azadlığa müdaxilə
8-08-2023, 05:55
Müharibə hələ başa çatmaq üzrə deyil. Ukrayna cəmiyyətinin Ukraynada qeyri təhkimçiliyin bərqərar olması ilə eyni olan dövlət qərarlarına səbirli olmasının “sınağı” artıq başlayır.
Hərbi vəziyyət başa çatdıqdan sonra kişilərin xaricə səfərinin məhdudlaşdırılması ideyası bir neçə ay əvvəl Nazirlər Kabinetində müzakirə olunub. Ancaq müharibədən sonra kişilərin ölkədən çıxmasına ən azı üç il qadağa qoyulmasının zəruriliyi ilə bağlı qızğın müzakirə keçən həftə sonu başladı. Necə ki, bu yolla millət qorunacaq, çünki açıq sərhədlər ən azı bir milyon ukraynalının ailələrinin yanına getməsinə bərabərdir. Onların əksəriyyəti Avropada qalacaq.
Hazırda xaricdə olanların demək olar ki, yarısının Ukraynaya qayıtmayacağı nəzəriyyəsi nəzərdən keçirilir. Və təbii ki, kişilər kütləvi şəkildə qadınlarının və uşaqların yanına gedəcəklər. Həm də əbədi.
Məcburi köçkünlərin qayıdışı, demoqrafiya, ölkənin müharibədən sonrakı inkişafı mövzuları həqiqətən vacibdir. Bəs Ukraynadan hansısa Şimali Koreya və ya Rusiya qurmaqla “milləti qorumağa” dəyərmi? Müharibədən sonra yalnız kiminsə Vətənin “rifahı üçün” işləməkdənsə, ailəsinin yanına qaçacağından qorxaraq kişilərə getməyi qadağan etməyə dəyərmi? Bu, həqiqətən də dövlət köləliyinin yaradılması təklifi ailələrin qaytarılmasını stimullaşdıracaqmı?
Yeri gəlmişkən, əgər kimsə unudubsa, onda on il əvvəl, 2013-cü ildə Yanukoviç, Azarov və digərləri Avropaya inteqrasiya və vizasız gediş-gəlişin rədd edilməsinə, o cümlədən ukraynalıların əksəriyyətinin icazə verildiyi təqdirdə ölkədən gedişinə haqq qazandırmağa çalışırlar. Bundan sonra baş verənləri və bu günə qədər davam edənləri məncə, xatırlatmağa dəyməz. Ona görə də yəqin ki, millətin dirçəlişi ilə bağlı gözəl şüarlar altında təhkimlər ölkəsi qurmaq lazım deyil.
Müharibə zamanı ukraynalıların hüquq və azadlıqlarının məhdudlaşdırılmasını başa düşmək olar. Amma bu o demək deyil ki, onlar “baş üstə otursunlar” və güman etsinlər ki, məhdudiyyətlər müharibədən sonrakı dövrdə də eyni şəkildə qəbul ediləcək. Hansısa “ali dövlət məqsədi” ilə bağlı fantaziyalar buraxılmalıdır – onlar indi dərk edilmir, sonra da qavranılmayacaq.
Ukraynalılar dəfələrlə göstəriblər ki, onlar dövlətin deyil insanın maraqlarının prioritet olduğu ölkədə yaşamağa çalışırlar. İnsan mücərrəd bir xalqın mənafeyindən və ehtiyaclarından daha önəmlidir. Axı pafos əlavə etsək, bu millətin, bu dövlətin yaranması insanın mənafeyindən irəli gəlir.
Sadə sözlə desək, inanmaq istərdim ki, bizim müharibədə müdafiə olunmağa və ondan sonra inkişaf etməyə çalışdığımız hüquqi dövlətdə heç kimin vətəndaşların nə vaxt və nə qədər müddətə xaricə getmələrinə qərar vermək hüququ yoxdur. Çünki millət üçün təhlükə açıq sərhədlərin ukraynalıların daha yaxşı həyat axtarışına çıxmasına səbəb olması deyil. Təhkimçiliyin dirçəlməsinə bənzər təşəbbüslər ukraynalıların bu xalqın mövcudluğunu davam etdirməsi üçün indi həm daxildə, həm də xaricdə etdikləri hər şeyi dəyərsizləşdirir.
Müəllif: Tatyana Urbanskaya
Mənbə: UNİAN
Tərcümə AYNA-ya məxsusdur
Geri qayıt