“Duqinanın qətli Kremldəki daxili toqquşmaların nəticəsidir”
24-08-2022, 14:23
Avqustun 20-si axşam saatlarında rusiyalı filosof, politoloq, Avrasiyaçılıq nəzəriyyəsinin müəllifi Aleksandr Duqinin qızı, jurnalist Daria Duqinanın avtomobili Moskva yaxınlığında partlayıb. Partlayış nəticəsində Duqina həlak olub.
İlkin məlumatlara görə, ata və qızı "Ənənəvi" ədəbi-musiqi festivalında iştirak ediblər. Duqinlər festivala birlikdə gediblər və birlikdə qayıtmalıymışlar. Təsadüf nəticəsində filosof tədbirdən başqa avtomobillə qayıdıb. Ehtimal edilir ki, sui-qəsd Duqinlərin hər ikisi üçün hazırlanıbmış.
Xatırladaq ki, A.Duqin rus millətçisi kimi tanınır. Kremlin əsas ideoloqlarından olan filosof Rusiyanın Ukraynada apardığı işğalçı müharibənin dəstəkçilərindəndir. Bir müddət öncə Duqin efirdə Rusiya əsgərlərinə "ukraynalıları öldürün, öldürün, öldürün" deyə səslənmişdi.
Jurnalist olan qızı Daria da atasının fikirlərini bölüşənlərdən idi. Duqina Ukraynanın Rusiya tərəfindən işğal olunan Mariupol şəhərinə səfər edərək orada reportaj hazırlamış, küçələrdə qanı quruyan ukraynalılara yönəlik "iblislərin qanı üzərində" kimi ifadələr işlətmişdi.
Avqustun 22-də Rusiya Federal Təhlükəsizlik Xidməti (FSB) Duqinanın qətlinin üstünün açıldığı haqqında məlumat yayıb. FSB-nin İctimaiyyətlə Əlaqələr Mərkəzinin məlumatında qeyd edilib ki, araşdırmalara görə, cinayət Ukrayna xüsusi xidmət orqanları tərəfindən hazırlanıb və törədilib.
“Hadisəni törədən şəxs Ukrayna vətəndaşı, 1979-cu il təvəllüdlü Vovk Natalya Pavlovnadır. O, 2010-cu il təvəllüdlü qızı ilə birgə iyulun 23-də Rusiyaya gəlib. Daria Duqinanın qətlini təşkil etmək və onun həyat tərzi haqqında məlumat əldə etmək üçün Moskvada mərhumun yaşadığı binada mənzil kirayələyiblər”, - deyə məlumatda vurğulanıb.
Bildirilib ki, qətl günü Vovk da Darianın fəxri qonaq qismində iştirak etdiyi “Ənənəvi” ədəbi-musiqi festivalında olub: “Vovk qətli törədəndən sonra - 2022-ci il avqustun 21-də qızı ilə birlikdə Pskov vilayətindən Estoniyaya keçib”.
Yerli və beynəlxalq müşahidəçilər hadisə ilə bağlı FSB-nin açıqlamasının inandırıcı olmadığı qənaətini bölüşməklə yanaşı, sui-qəsddə bir sıra versiyaların mümkünlüyünü bildirirlər. DİA.AZ xəbər verir ki, mövzu ilə bağlı AYNA-nın suallarını cavablandıran "Şərq-Qərb" Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Ərəstun Oruclunun fikrincə, bu hadisə Rusiya daxilindəki savaşın nəticəsidir:
- FSB-nin guya ki, sui-qəsdin Ukrayna xüsusi xidmət orqanları tərəfindən planlaşdırılıb həyata keçirilən terror aktı olduğu ilə bağlı açıqlaması çox absurddur. Bu, "tədqiqat" hadisənin daxili qarşıdurma nəticəsində törədilməsi ehtimalından diqqəti yayındırmaq cəhdidir. Yenə deyirəm, şübhəsiz ki, bu, daxili savaşın nəticəsində baş verən aktdır. Səbəb də odur ki, Duqinin Putinin siyasi kursuna çox ciddi təsiri var. Duqinin ideyaları əslində açıq faşizm ideyalarıdır, bunun başqa adı yoxdur. Onun ideyalarında dini çalarlar da var, millətçi çalarlar da var, zorakılıq var, işğalçılıq var və s. Bir sözlə, faşizm ideyasının bütün komponentləri var.
- Dediklərinizdən belə anlaşılır ki, Rusiya daxilində bu ideyaları qəbul etməyənlər də var...
- Təbii ki, bugünkü Rusiya ierarxiyası bir tək Putindən və onun siyasi dəstəkçilərindən ibarət deyil. Rusiya böyük dövlətdir və dövlətin mürəkkəb siyasi qanadları var. Burada bir nəfər istəsə belə, bütün qərarları təkbaşına verib, onu icra edə bilməz. Putin hakimiyyəti əlində cəmləməklə və Duqinin xəstə təxəyyülünün məhsulu olan faşist ideologiyasının təsiri altında Rusiyanı elə bir istiqamətə aparır ki, bunun mənfi nəticələri görünməkdədir. Hətta Putin fevral ayında Ukraynaya işğalçı hücum ərəfəsində Təhlükəsizlik Şurasının toplantısında öz komandasını bu istiqamətə təhrik etdi. Rusiya Prezidentinin Sergey Narışkinə təzyiqi, Nikolay Patruşevin Putinə cavabı göz önündə oldu. Bunlar hamısı göstərirdi ki, daxildə çox zidiyyətli mövqelər var.
Putinin komandası vahid siyasi platforma kimi görünə bilər, amma heç də belə deyil. Siyasi ziddiyyətlərin olması təbiidir, çünki yenə deyirəm, Rusiya böyük dövlətdir, onunla bağlı bir nəfər xəstə təxəyyülün məhsuluna uyğun özbaşına qərar verə bilməz. Hətta vaxtilə Stalin SSRİ-yə tam olaraq nəzarət edə bilməyib. Dediyim odur ki, Duqinin qızının avtomobilinin partladılması Putinə Duqin təsirinin aradan qaldırılmasına yönəlmiş terror aktı idi. Terrorun Duqinə, yoxsa onun jurnalist qızına qarşı hazırlanmasını dəqiq söyləmək bir qədər çətindir. Prinsipcə, fərqi yoxdur. Əgər Duqinin özü öldürülərdisə, bununla Putin öz ideoloqundan məhrum olardı. Qızının ölümü isə Duqinin özünə də, Putinə də xəbərdarlıqdır. Mən zərrə qədər şübhə etmirəm ki, bu terror xarici yox, Rusiyanın daxili məsələsi ilə törədilən aktdır.
- Gözlənilən baş verdi: Ukrayna terrorda ittiham edildi. Sizcə, bu ittiham hadisəni törədənlərin uydurmasıdır, yoxsa Putin rejiminin?
- Terror aktının Ukrayna ilə heç bir bağlantısının olmadığını dəqiq bilənlər məsuliyyəti öz üzərlərinə götürməlidirlər. Təbii ki, onlar bunu üzərlərinə götürmək istəmirlər. FSB-nin "təhqiqatı" nəticəsində terrorun həyata keçirilməsində ittiham olunan qadın - Natalya Vovk (bilmirəm, bu qadının hadisə ilə nə qədər bağlılığı var) Rusiyadan necə qaçıb gedə bilir? Guya ki, Vovk hadisəni törətdiyi gecənin səhəri Estoniyaya qaçıb, bunların xəbəri olmayıb. FSB bir gün ərzində araşdırma aparıb və ortaya çıxarıb ki, hadisə belə törədilib. İllərdir Nemtsovun qatillərini tapa bilməyənlər (2015-ci ilin fevral ayında Moskvada qətlə yetirilmiş rusiyalı müxalifətçi Boris Nemtsov - A.B.), müxalifətçi Sergey Navalnının kim tərəfindən zəhərlənməsi cinayətinin üstünü aça bilməyənlər bir gün ərzində bu partlayışı törədəni tapıb ortaya çıxardılar? Bu, gülüncdür. Saxta və qurama iş olduğu kimi, həm də kobud hazırlanmış "təhqiqatdır". Hətta bu, Rusiya hüquq-mühafizə orqanlarının deqradasiyaya uğramasının dərinləşdiyini göstərir. Çünki ictimai rəyə belə primitiv versiya təqdim edirlər.
- Amma Rusiya cəmiyyəti bu primitiv versiyaya inanmış kimi görünür...
- Təbii ki, Rusiya ictimai rəyi bu gün hər şeyi həzm edir. Bu, hələlikdir. Sonrası necə olacaq, bilmirəm. Bütün hallarda, Kreml çalışır ki, Ukraynanın terrorçu dövlət olduğunu dünyaya qəbul etdirsin, belə bir imic yaratsın. Amma buna nail ola bilməyəcəklər. Ona görə ki, Rusiya cəmiyyətindən fərqli olaraq, dünyada heç kim belə primitiv oyunları həzm etmir. Hər kəs bilir ki, nə baş verir. Bunu adi şərhçi kimi mən başa düşürəmsə, dünyanın Rusiyaya qarşı olan aparıcı ölkələrinin xüsusi xidmət orqanları bilmir?! Onlar qəflət yuxusunda deyillər ki, primitiv versiyaya inansınlar. Ukrayna terrorçu dövlət deyil, Rusiya terroruna məruz qalan dövlətdir.
- Kremlin ideoloquna, Avrasiyaçılıq ideyasının müəllifinə qarşı terror aktı ilə Rusiyanın xarici siyasət kursunda dəyişikliyə nail olmaq, Avrasiyaçılıqdan Kremli yayındırmaq cəhdi nəticə verəcəkmi?
- Əlbəttə, burada bir məqsəd də ölkənin xarici siyasət kursunun yox, ümumiyyətlə, Rusiyanın xarici siyasət strategiyasının dəyişdirilməsi cəhdidir. Avrasiyaçılıq ümumiyyətlə, xülyadır. İnkişaf, texnologiyalar, müasir iqtisadiyyat, müasir münasibətlər sistemi Qərbdədir. Rusiya siyasiləri istəsələr də, istəməsələr də, bu, faktdır. Duqinin Avrasiyaçılıq ideyası nədir? Ən pis halda Rusiyanın təcrid olunması, özünə qapanması - hansı ki, bunlar baş verdi. Ən yaxşı halda isə Rusiyanın tərəfdaşlarının Əfqanıstan kimi, İran kimi, Şimali Koreya kimi, idealda Çin kimi ölkələrin olmasıdır. Moskvada bunu hər kəs qəbul etməyə hazır deyil. 300-400 il əvvəl Birinci Pyotr Avropaya ona görə pəncərə açmamışdı ki, bu gün hansısa Duqinin ideyası əsasında bu pəncərə qapansın və Rusiyanın inkişaf strategiyasını dəyişsinlər. Bu, mümkün deyil. Ona görə də, tamamilə razıyam ki, bu terror aktının arxasında dayanan ən böyük hədəf məhz yanlış xarici siyasət strategiyasını dəyişmək idi. Yəqin ki, bu, baş verəcək.
Təbii ki, Duqin sakitləşməyəcək. O da başa düşür ki, bu aktda Ukrayna izi yoxdur, bu versiya mənasızdır. Amma özünü elə göstərəcək ki, guya, FSB-nin bu "təhqiqatı"na inanır. Ukraynaya qarşı bir qədər də aqressiv ifadələrdən istifadə edəcək. Amma daxilində çox gözəl bilir ki, onu hardan vurdular, kimlər vurdu, məqsəd nədir. Duqin geri çəkilməyəcəksə, bu ideya xəttini israrla davam etdirəcəksə, deməli terror aktları davamlı olacaq. Güman ki, bu dəfə onun özü terror aktının qurbanı olacaq.
Şərt deyil ki, Duqini də maşında partlatsınlar. Rusiyada nə qədər oliqarxlar, keçmiş dövlət xadimləri "ürəktutmasından" ölür, "xəstələnib" ölür, "intihar" edir və s. Yəni öldürməyin min üsulu var. Nəzərə alsaq ki, belə hadisələrin arxasında xüsusi xidmət orqanları dayanır, onlar nəyi bacarmasalar da, insanı aradan götürməyi yaxşı bacarırlar. Düzdür, son illər bu əməliyyatlarda da ciddi səhvlərə yol verirlər. Hər halda daxildə bu metod işləyir və məqsədlərinə çata bilirlər.
Geri qayıt