Yeni ABŞ prezidenti Rusiyayla neyləyə bilər?
Tarix: 17-10-2016, 11:20 | Çap et
«Rusiya ətrafındakı ölkələri özünün əməliyyat zonası hesab edir». Yeni Amerika Təhlükəsizliyi Mərkəzinin baş elmi işçisi Robert D.Kaplan «The Wall Street Journal»da belə yazır.
YAXŞI FÜRSƏT
Müəllif yeni ABŞ prezidentinin Rusiyayla bağlı aparmalı olduğu siyasətin istiqamətlərini cızmağa çalışır. O yazır ki, hazırda Avrasiyadakı iki böyük avtoritar rejimdən ən təhlükəlisi Rusiyadır. Müəllif Çinin də materik ətrafındakı sulara hakim olmaq istədiyini, amma buna tədricən, ABŞ-la müharibəyə girmədən nail olmağa çalışdığını, Çinin «soyuq», ancaq Rusiyanın «isti» təcavüz göstərdiyini deyir. Və müəllifin fikrincə, indi bu «isti təcavüzkar»a çox əlverişli şərait yaranıb. Çünki indiki ABŞ administrasiyası fəal görünmür, yeni prezident hələ gəlməyib, yəni Putin-in müharibə siyasətində tarazlığı istədiyi istiqamətdə dəyişməyə bundan yaxşı fürsət ola bilməz.
Ekspert yazır ki, hazırda Rusiyanın iqtisadi durumu Çininkindən pisdir, bu isə o deməkdir ki, Rusiya liderlərinin millətçiliyi önə çəkməyə daha çox ehtiyacı var. Problem odur ki, qərbdəkilər bunu anlamır və tarixən formalaşmış təhlükə və etimadsızlıq, qorxu hissi rusların təcavüzünü daha kobud, həyasız, qanlı və riskli təcavüzə çevirir. Çin mübahisəli adalarda dəmiryolu çəkib, mübahisəli sulara balıqçı donanmaları göndərdiyi halda, Rusiya Ukraynaya xizəkçi maskası geymiş qatillər, Suriyaya isə kaset bombaları göndərir.
Müəllif Rusiyanın hazırda 4 zonaya –Baltik dənizi, Qara dəniz hövzəsi, Ukrayna və Suriyaya müdaxilə etdiyini, amma bütün bunların Moskvadan ötrü bir anlam daşıdığını vurğulayır. Yəni hamısı «yaxın sərhəd»dir, keçmişdə Sovet İttifaqının təsir dairəsi hesab olunub. Və indi, müəllifin fikrincə, Putin bütün bu zonalara müdaxilə ilə ABŞ-ın təzyiqini idarə etməyə çalışır. Məsələn, ABŞ ona Suriyada təzyiq göstərməyə çalışırsa, Putin ABŞ-a Baltikyanı ölkələrdə cavab verir.
ƏN BÖYÜK SUAL
Robert D.Kaplan yazır ki, əslində indi ABŞ Hələbin vəziyyətini yüngülləşdirə bilər, bunu hərbi mütəxəssislər də təsdiqləyər. Amma bir şeyi unutmaq olmaz; Dəməşqdəki rejimi devirməklə ölkənin şimalında vəhşi təcavüzü önləmək arasında böyük fərq var.
Xarici siyasət məsələsində yeni ABŞ prezidentinin qarşısında dayanacaq ən böyük sual budur: ABŞ Baltik dənizindən Suriya səhralarına qədərki təsir vasitələrini necə quracaq? Yəni Rusiyayla danışıqlarda strateji nəticəyə nail olmaqdan ötrü ABŞ harada dayanmalıdır?
Müəllifin fikrincə, indiki dövlət katibi John Kerry diplomat rolunu oynamır, missiya yerinə yetirir. Robert D.Kaplan yazır ki, Kerry-nin siyahısında Amerika maraqları deyil, sadəcə, danışıqların keçirilmə sırası qeyd olunur. «Görünür, dövlət katibi xarici siyasətdə maraqların dəyərlərdən öndə olduğunu anlamır», - ekspert belə deyir.
«SİYASƏT GÜCÜ ƏVƏZLƏMİR»
Müəllifin fikrincə, Qərbin Suriyaya müdaxiləsi təhlükə yaradırsa, ABŞ əsgərlərinin Avropaya qayıdışı, Fars körfəzinə əlavə qüvvənin yerləşdirilməsi Putin-i Suriyada daha mülayim davranmağa vadar edə bilər. Rusiyaya Şərqi və Mərkəzi Avropada ciddi təzyiq göstərməklə ABŞ Rusiyanı vacib danışıqlar masasına çəkməyə şərait yaratmış olar. Digər tərəfdən, müəllif Suriyanın regional müharibə zonasına çevrildiyini, ona görə də digər region ölkələrinin – Türkiyə, İran, Səudiyyə Ərəbistanının da məsələyə cəlb edilməli olduğunu vurğulayır, deyir ki, siyasət gücü əvəzləmir, amma güclə birgə istifadə edilməlidir.
Rusiyanın ABŞ-a kiber-hücumunun müharibə həddinə çatdığını deyən ekspert yeni prezidentin bu sahədə də ciddi iş görməli olduğunu yazır.
«Mən realistəm və reallıq budur ki, Rusiyanın yaxın sərhədlərə təcavüzü güc balansını pozub və bu təcavüzə bəzən konkret cavab verilməlidir» - Robert D.Kaplan belə yazır.
|
|
|
|
|
|
|
|
Putin SSRİ-ni bərpa edə biləcəkmi?
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| • Hüseyn Abdullayevin anası məhkəmədə ifadə verməkdən imtina edib
Bu gün, 14:17 |
|
|
|
| • Ermənistana qaz sataq? – İrəvan Moskvadan Bakıya sığınmaq istəyir
Bu gün, 14:02 |
|
|
|
| • Zəngəzur dəhlizi ya açılmalıdır, ya da... - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 14:00 |
|
|
|
| • "Naxçıvan Universiteti" MMC ləğv olunduğunu elan edir
Bu gün, 13:56 |
|
|
|
| • Cinayət törədən yeniyetmələri hansı cəzalar gözləyir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 13:09 |
|
|
|
| • Ali Məhkəmə girov-ipoteka çəkişmələrinə belə nöqtə qoydu – Məhkəmə təcrübəsini müəyyənləşdirən qərar
Bu gün, 13:06 |
|
|
|
| • "Gələn il üçün neftin büdcə qiymətinin 70 dollar götürülməsi risklidir" - Ekspert
Bu gün, 13:03 |
|
|
|
| • Arvadını xəyanətə görə öldürən şəxsin MƏHKƏMƏSİ – “Evə gələndə gördüm ki...”
Bu gün, 12:59 |
|
|
|
| • Ələsgər Məmmədli, Akif Qurbanov və Ruslan İzzətlinin barəsindəki həbs qətimkan tədbiri uzadılıb
Bu gün, 12:55 |
|
|
|
| • Şimşək çaxacağı ehtimalı var - Belə deyirlər...
Bu gün, 12:53 |
|
|
|
| • Silah siyasətimiz neft siyasətimizdən önə keçir -ŞƏRH
Bu gün, 12:48 |
|
|
|
| • Ən çox zərər edən 10 Rusiya şirkəti - SİYAHI
Bu gün, 12:43 |
|
|
|
| • “Access Bank” medianı susdurmağa çalışır? - BU NƏDİ BELƏ?!
Bu gün, 12:40 |
|
|
|
| • Qarabağ Ermənistanın boynunda asılı kəndir idi və ondan xilas oldu - Paşinyan
Bu gün, 12:38 |
|
|
|
| • Döyülən xəstəxana direktoruna cinayət işi açıldı - HƏBS OLUNUR?
Bu gün, 12:22 |
|
|
|
| • "Uşaqlarım beton üstündə yatır..." - GİLEY
Bu gün, 12:20 |
|
|
|
| • Qubanın Gömür Dəhnə kəndi ayıların HƏDƏFİNDƏ – “Mal-qaradan çox, özümüzə görə narahatıq”
Bu gün, 12:16 |
|
|
|
| • Tələbələr üçün "part time" iş imkanları yaradılmalıdır - ÇAĞIRIŞ
Bu gün, 12:07 |
|
|
|
| • Masaya yalnız bir variant qoydular - “İran məhv edilməlidir”
Bu gün, 12:05 |
|
|
|
| • “Kəpəz”in ən böyük problemi nədir? - AÇIQLAMA
Bu gün, 12:04 |
|
|
|
| • “TikTok” Azərbaycan seqmentində 900 min videonu sildi - SƏBƏB
Bu gün, 12:00 |
|
|
|
| • Bank of Baku-da - YENİ TƏYİNAT
Bu gün, 11:48 |
|
|
|
| • Ümummilli Lider Heydər Əliyev Azərbaycanda yeni inkişaf dövrünün əsasını qoyub - MƏQALƏ
Bu gün, 11:44 |
|
|
|
| • Öldürülən “killer Amin”in qardaşı hakim qarşısında –QAN DAVASININ CİNAYƏT DOSYESİ
Bu gün, 11:41 |
|
|
|
| • Kərəm Mustafayev və qardaşı üçün MƏŞHƏR ANI... - CAVAB VERMƏLİDİRLƏR NƏHAYƏTDƏ...
Bu gün, 11:37 |
|
|
|
| • “İkinci NATO” olmayacaq - GƏLİŞMƏ
Bu gün, 11:30 |
|
|
|
| • Paşinyan rəsmən BURCUDUR... - BUNUN BAŞQA ADI YOXDUR...
Bu gün, 11:28 |
|
|
|
| • "Hər şeydən əlini üzən müğənni olur" - Xalq artisti
Bu gün, 11:26 |
|
|
|
| • 1 milyon “qanpulu”nu belə “yeyib”lər – “Ona bu şəraiti baş həkim Xuraman xanım yaratmışdı”
Bu gün, 11:24 |
|
|
|
| • Zakir Qaralovun əmisi qızına yeni vəzifə verilib - ƏMR
Bu gün, 11:11 |
|
|
|
| • ”Ən yaxşı tank bölüyü” adı uğrunda yarış keçirilib - VİDEO
Bu gün, 11:09 |
|
|
|
| • "Niyə mən piyada gəzəndə heç kim danışmırdı?" - 160 minlik avtomobil verilən deputat
Bu gün, 11:07 |
|
|
|
| • Nəsimi rayonundakı evləri HƏŞƏRATLAR basıb – Problem qarşısında “JEK” də ACİZDİR
Bu gün, 11:05 |
|
|
|
| • ƏDV ödəməsinlər deyə... MİN OYUNDAN ÇIXIRLAR! - vətəndaş üçün DAHA BİR TƏLƏ
Bu gün, 11:02 |
|
|
|
| • Bakı-Balakən dəmiryol xətti niyə işləmir? - "ADY-nin monopoliyasına son qoyulmalıdır"
Bu gün, 10:58 |
|
|
|
| • Xalqın və dövlətin TRİBUNASI… – 15 illik yol
Bu gün, 10:55 |
|
|
|
| • "Bu İrana qarşı informasiya müharibəsinin tərkib hissəsi ola bilər" - ŞƏRH
Bu gün, 10:48 |
|
|
|
| • İran-İsrail müharibəsi başlayarsa, Zəngəzur dəhlizi... - Xaçikyan
Bu gün, 10:41 |
|
|
|
| • Dövlət Məşğulluq Agentliyində qetdiyyata düşsə də... - GİLEY
Bu gün, 10:37 |
|
|
|
| • Bostankeşdən... Dİ GƏL KEÇ... - RİH-in İŞİ YARIMÇIQ QALIB!
Bu gün, 10:27 |
|
|
|
| • "Siz də o biri diribaş professorlar kimi tasa oturdun dissertantları..." - Bir acı AMEA gerçəkliyi...
Bu gün, 10:19 |
|
|
|
| • Mərhum nazirin nəvəsi üçün ÖZƏL GÜN - FOTO
Bu gün, 10:09 |
|
|
|
| • Ermənistan qarşısında iki TƏLƏB! - Prezidentdən MÜHÜM MESAJLAR
Bu gün, 10:05 |
|
|
|
| • Daha iki azərbaycanlı Rusiya-Ukrayna savaşında ÖLDÜ - Əks cəbhələrdə döyüşürdülər...
Bu gün, 10:04 |
|
|
|
| • Ermənistan sülh prosesindən çəkilir - GÖRÜNƏNİ BUDUR...
Bu gün, 10:01 |
|
|
|
| • "Ermənilər ümid edirlər ki, Rusiya Qərbin dəstəyi ilə Ukraynada məğlub olacaq" - deputat
Bu gün, 09:59 |
|
|
|
| • Hakimiyyət nəhayət məsələni bağlamaq üçün... - Samvel Babayanı özünə tərəf çəkir
Bu gün, 09:57 |
|
|
|
| • PA-nın vəzifəli şəxsinə ağır itki üz verdi
Bu gün, 09:54 |
|
|
|
| • Həsən Nəsrullahın dəfn mərasimi oktyabrın 4-də keçiriləcək
Bu gün, 09:49 |
|
|
|
| • "Haqq dediyim üçün mənə TƏLƏ QURDULAR" - İmişlidə ETİRAZ EDƏN müəllimə
Bu gün, 09:47 |
|
|
|
|
